ಸಂಸಾರಹೇಯಸ್ಥಲ - ಅವಗುಣಿ
ಬೆಳೆಯ ಭೂಮಿಯಳೊಂದು ಪ್ರಳಯದ ಕಸ ಹುಟ್ಟಿ
ತಿಳಿಯಲೀಯದು, ಎಚ್ಚರಲೀಯದು!
ಎನ್ನವಗುಣವೆಂಬ ಕಸವ ಕಿತ್ತು ಸಲಹಯ್ಯಾ, ಲಿಂಗತಂದೆ;
ಸುಳಿದೆಗೆದು ಬೆಳೆವೆನು, ಕೂಡಲ ಸಂಗಮದೇವಾ.
Transliteration Beḷeya bhūmiyaḷondu praḷayada kasa huṭṭi
tiḷiyalīyadu, eccaralīyadu!
Ennavaguṇavemba kasava kittu salahayyā, liṅgatande;
suḷidegedu beḷevenu, kūḍala saṅgamadēvā.
Manuscript
Transcription of Tamil Mss in the Paris National Libray (1780 AD) 
Discovered and Transcribed by Dr Shivamurthy Shivacharya Mahaswamiji, Sirigere, in the year 1985
Discovered and Transcribed by Dr Shivamurthy Shivacharya Mahaswamiji, Sirigere, in the year 1985 Music
Courtesy: Album : Nudidante Nadeve, Singer : Sri M Thottappa Uthanghi, Music : Sri M Thottappa Uthanghi, M.S Maruthi Label : Ashwini Audio
English Translation 2 Destruction's weed is born
In a field of growing corn :
It clouds my understanding,
It lulls may brain asleep ;
O Father Liṅga, pluck
This weed, my vice
That my shoot burst again
And I may grow, O Lord
Kūḍala Saṅgama !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation शस्यपती भूमि में प्रलय की घास उगाकर
जानने नहीं देती, जागने नहीं देती
मेरी अवगुण रूपी घास निकालकर
मेरी रक्षा करो लिंगदेव,
मैं अँकुर फोड़कर बढूँगा, कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation పంట భూములనొక ప్రళయపు కసువుపుట్టె
తెలియనీదు తెలివిరానీదు:
నాయవగుణమను కలుపుదీసి కావుమయ్యా! శివా!
సుడులెత్త పెరిగెద కూడల సంగమదేవా !
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation விளைநிலத்திலொரு அழிவெனுங் களைபிறந்து,
தெளிவினை நல்காது, விழிப்பினை நல்காது,
என்தீயியல்பெனுங் களைதனை நீக்கியருள்வாய் இலிங்கதந்தையே
குருத்துவிட்டு விளைவேன், கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
भूमी माझी सुपीक, गवत झाले उदंड
अंकुरेना बिजांड, फलदाई
तैसिया मजलागी, अवगुण गवत
नोहे जाणू देत, तुजलागी
कूडलसंगमदेवा ! हटवा अवगुण
तेव्हा मी वाढेन, भरघोस
अर्थ - भूमी कितीही सुपीक असली तरीही त्यात हराळी व मारक गवत भारी प्रमाणात उगवल्यास ते अंकुरणाऱ्या बिजाला मारक ठरते. व ते बीज फलदाई ठरणार नाही. त्याचप्रमाणे माझ्यातील अवगुणरूपी गवत भक्ती मार्गात अनेक अडथळे निर्माण करीत आहेत ते तुला जाणू देत नाही व जाणून घेण्यासाठी भक्तीत तल्लीन होऊ देत नाही. तुला जाणून घेण्याची माझ्यात ती पात्रता असेल तरी अवगुणरूपी मारक गवत माझ्या अंतरमनात भक्तीची अंकुर फुटू देत नाही. म्हणून हे कूडलसंगमदेवा (परमेश्वरा) माझ्यातील अवगुण एकदा हटवून तर पाहा! तुझी शपथ, माझ्यातील भक्ती झपाट्याने वाढून बेभान होऊन सदा डोलत राहीन.
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
पिकांनी भरलेल्या शेतात गवताचा प्रलय आला.
कळू देत नाही, जागृत राहू देत नाही.
माझे अवगुणरुपी गवत काढून रक्षण करावे लिंगपिता.
तेव्हा मी वाढेन कूडलसंगमदेवा.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಅವಗುಣ = ಕೆಟ್ಟಗುಣ; ಪ್ರಳಯ = ವಿನಾಶ ; ಸಲಹು = ರಕ್ಷಿಸು; ಸುಳಿ = ಚಿಗುರೆಲೆ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಶಿವನೇ ನಿನ್ನ ಚಿದ್ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಈ ನನ್ನ ಜೀವಸಸಿ ನಟ್ಟು ಬೆಳೆಯಲೆಂದು-ನನಗೆ ಈ ದೇಹವೆಂಬ ಬೇಲಿಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಕಳಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಬೇಲಿಯೇ ಪಲ್ಲವಿಸಿ ಶಾಖೋಪಶಾಖೆಯಾಗಿ ಆವರಿಸಿ ಹಬ್ಬಿದೆ-ಅಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಬೇಕಾದೊಂದು ಸಸಿಯಿದೆಯೆಂಬುದೇ ತಿಳಿಯದಾಗಿದೆ.
ದೇಹಗುಣಗಳ ಈ ಉಲ್ಭಣವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಿದರೆ ನಾನು ಸುಳಿದೆಗೆದು ಬೆಳೆಯವೆನೆಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ತಮ್ಮ ಧ್ಯೇಯಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುವ ದೈಹಿಕ ಮಾನಸಿಕ ಅತಿರೇಕಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸೆಂದು ಶಿವನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಿರುವರು.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
