ಭಕ್ತನ ಭಕ್ತಸ್ಥಲ - ಕಪಟತನ
ಮಜ್ಜನಕ್ಕೆರೆವೆನಲ್ಲದಾನು-ಸಜ್ಜನವೆನ್ನಲ್ಲಿಲ್ಲಯ್ಯಾ!
ಎನ್ನಲ್ಲೇನನರಸುವೆ? ನಂಬಿಯೂ ನಂಬದ ಡಂಬಕ ನಾನಯ್ಯಾ,
ಹಾವ ತೋರಿ ಹವಿಯ ಬೇಡುವಂತೆ,
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ!
Transliteration Majjanakkerevenalladānu-sajjanavennallillayyā!
Ennallēnanarasuve? Nambiyū nambada ḍambaka nānayyā,
hāva tōri haviya bēḍuvante,
kūḍalasaṅgamadēvā!
Manuscript
Transcription of Tamil Mss in the Paris National Libray (1780 AD) 
Discovered and Transcribed by Dr Shivamurthy Shivacharya Mahaswamiji, Sirigere, in the year 1985
Discovered and Transcribed by Dr Shivamurthy Shivacharya Mahaswamiji, Sirigere, in the year 1985 English Translation 2 I only pour out the bath; but, Sir.
There is no good in me!
What do you seek in me?
O Kūḍala Saṅgama Lord,
I am a cheat who sways
Between faith and unbelief
Like one exhibiting a snake
To ask for alms !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation स्वामिन्, मैं मज्जन करता हूँ,
मुझमें सज्जनता नहीं है,
मुझमें क्या खोजते हो?
मैं अपूर्ण विश्वास का दंभी हूँ;
साँप दिखाकर दूध माँगने की भाँती
कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation మజ్జనము సేయ నర్హుడగాను
సజ్జనత లేదు నా యందు
ఏమి వెదకెదవయ్యా నా లోన!
నమ్మీ నమ్మని డాంబికుడ నేను
పామును చూపి పాలు వేడెడివాడ
కూడల సంగమదేవా,
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation திருமஞ்சனம் செய்வேனன்றி, நல்லியல்பு
என்னிடமிலை ஐயனே,
என்னிடத்து எதனைத் தேடுவாயையனே?
நம்பியும் நம்பாத பகட்டினன் நானையனே,
பாம்பினைக் காட்டி நெய்வேண்டற்போல
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
करी अभिषेक भलत्या थाटात
परी ना माझ्यात सज्जनता
विश्वासासी पात्र नाही तो आचार
काय मिळणार, माझ्या मध्ये
गारुडी तो साप दाखवूनी बोले
मंत्राने मी केले, सर्व काही
खोटा खटाटोप तूप खाण्यासाठी
लागलो मी पाठी, सर्वकाळ
कूडलसंगमदेवा ! सोंग करण्यात
संपूर्ण हयात, गेली व्यर्थ
अर्थ - सज्जनता नसलेल्यानी थाटात अभिषेक करुन काय उपयोग ? त्याचप्रमाणे विश्वास असूनही त्याप्रमाणे कृतीत येत नसेल तर माझ्यात शुद्धता शोधूनही सापडणार नाही. जर दिसले तर फक्त दंभाचार मात्र हे प्रभो ! तू निर्माण केलेल्या जगात राहून तुझ्यावर विश्वास ठेऊ शकलो नाही तर काय उपयोग ? परमेश्वराची नित्यनेमाने पूजा केली, नामस्मरण केले, सदाचाराने सद्भावनेने वागलो पण तुझ्यावर विश्वास न ठेवता त्याचा मोबदला मागितला. जसा सर्पाचा मंत्र पकडण्यास तंत्रकला जाणणारा त्याचा उपयोग लोकहितासाठी न करता मंत्र तंत्र कलेच्या मोबदल्यात स्वत:चे पोट थाटात भरु पाहतो. त्याप्रमाणे माझी स्थिती झाली आहे असे महात्मा बसवेश्वर सर्वसामान्याच्या कल्याणासाठी स्वतःवर आरोप लावून घेऊन स्वार्थी मनाचा शेवट कसा होतो, व अशांचे सर्व जीवन व्यर्थ कसे जाते हे स्पष्ट करु इच्छितात.
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
अभिषेक मी करतो पण सज्जनपणा माझ्यात नाही.
माझ्यात काय शोधता?
अविश्वासी वागणारा दांभिक मी आहे.
साप दाखवून तूप मागणाऱ्यासम मी कूडलसंगमदेवा.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಅರಸು = ಹುಡುಕು; ಎರೆ = ; ಡಂಬಕ = ಮೋಸ; ಮಜ್ಜನ = ಸ್ನಾನ; ಹವಿ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹಾವಾಡಿಗನು ಹಾವನ್ನು ಪುಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು-ಅದರ ರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು-ತನ್ನ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಲೆಂದೇ ಹೊರತು-ತನಗೆ ಅದರ ಮೇಲೆ ನಾಗರವೆಂಬ ಭಕ್ತಿಯಿದೆಯೆಂದಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ಡಾಂಭಿಕನೊಬ್ಬನು ಲಿಂಗವನ್ನು ಕರಡಿಗೆಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು-ಅಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಬಿಚ್ಚಿ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ತಾನೊಬ್ಬ ಮಹಾಶಿವಭಕ್ತನೆನ್ನುತ್ತ-ಲಿಂಗಪೂಜೆಗೆಂದು ಲಿಂಗನೈವೇದ್ಯಕ್ಕೆಂದು ಮುಗ್ಧ ಜನರಿಂದ ಪಡಿಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ತನ್ನ ಹೊಟ್ಟೆ ಹೊರೆದುಕೊಳ್ಳುವನು. ಅವನ ಈ ಶಿವಪೂಜೆಯು-ಶರಣಸತಿಯು ಲಿಂಗಪತಿಗೆ ಎರೆದು ನೀಡಿ ಮಾಡುವ ಸೇವೆಯಂತೆ ಶ್ರದ್ಧಾಪೂರ್ವಕವಾದುದಲ್ಲ-ಸೂಳೆಯ ಉಪಚಾರದಂತೆ ಸ್ವಲಾಭಕ್ಕಾಗಿಯೆ, (ಸಜ್ಜನ : ಪಾತಿವ್ರತ್ಯ, ಸಜ್ಜನಿಕೆ. ಹವಿ : ಹಾಲು ತುಪ್ಪ).
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
