ಭಕ್ತನ ಭಕ್ತಸ್ಥಲ - ಜಂಗಮ
ಎತ್ತಿಕೊಳ್ಳಲೇಕೆ, ಮತ್ತಿಳುಹಲೇಕಯ್ಯಾ?
ಧರಧುರ ಭಕ್ತಿಯ ಮಾಡಲೇಕಯ್ಯಾ?
ನಿಂದಿಸಲೇಕೆ ಸ್ತುತಿಸಲೇಕೆ?
ಹೋಗಬಿಟ್ಟು ಜಂಗಮವ ಹಿಂದೆಯಾಡುವನ ಬಾಯಲಿ
ಮೆಟ್ಟಿ ಹುಡಿಹೊಯ್ಯದೆ ಮಾಣ್ಬನೆ
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ?
Transliteration Ettikoḷḷalēke, mattiḷuhalēkayyā?
Dharadhura bhaktiya māḍalēkayyā?
Nindisalēke stutisalēke?
Hōgabiṭṭu jaṅgamava hindeyāḍuvana bāyali
meṭṭi huḍ'̔ihoyyade māṇbane
kūḍalasaṅgamadēvā?
Manuscript
English Translation 2 Why should you raise one and abase again?
Why should you do
Devotion beyond bounds?
Why should you censure and priase by turns?
Will not Lord Kūḍala Saṅgama
Be sure to trample on those
Who letting go a Jaṅgama, mock him
Behind his back,
And choke their mouths with dust?
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation उठाना क्यों, फिर उतारना क्यों?
अधिक भक्ति क्यों करनी हैं?
निंदा क्यों करनी है, स्तुति क्यों करनी है?
जाने देकर पीछे से जंगम निंदा
करनेवाले के मुहँ में धूल झोंकना
कूडलसंगमदेव छोड देंगे?
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation ఎత్తుకొననేల మఱి దించ నేలయ్యాః
దృఢమగు భక్తి చూప నేలయ్యా?
నిందింపనేల స్తుతింపనేల?
వెడలిపోయిన జంగముని వెనుక
నిందించువాని నోరు నొక్కి
దుమ్ము కొట్టక మానునే కూడల సంగమ దేవుడు:
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation உயர்த்துவது ஏன்? பிறகு தாழ்த்துவது எதற்கு?
ஆரவாரித்து பக்தியைச் செய்வது எதற்கு ஐயனே?
பழிப்பது எதற்கு? துதிப்பது எதற்கு?
ஜங்கமன் அகன்றபிறகுப் புறம்பேசுவோனின்
வாயைமிதித்து, பொடித்துக் கொய்யாது விடுவனோ
கூடல சங்கமதேவன்?
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
घेणे ते कशाला, डोईवर कुणा
पुन्हा तयांना फेकू नये
धरावी कशाला, धरसोडवृत्ती
दांभिक भक्ति, करू नये
करावी कशाला, तोंडावर स्तुती
मागे निंदा तो, करु नये
निंदू नये कुणा, वंदू नये कुणा
दिसता शरणा, पळू नये
कूडलसंगमदेव ! पाहता ऐसा
शासन त्यांना, करतील
अर्थ - आधी एखाद्याला लिंगस्वरूपी मानून, त्यांना डोक्यावर घेऊन, नाचून त्यांची मनोभावे सेवा करावी. आणि नंतर त्यांना तुच्छ मानून त्यांची निंदा नालस्ती करणे हे योग्य नाही. अथवा एखाद्याच्या तोंडावर त्यांची स्तुती करावी व त्यांची पाठ फिरताच पुन्हा त्यांची निंदा करणे हेही योग्य नाही. अशी धरसोड वृत्ती किंवा हीन वृत्ती मनात असू नये. नेहमी समदृष्टी, समभाव असावा कारण भक्ति मार्गात असला दिखाऊपणा मुळीच नसावा. तेथे अनन्यभाव हवा. यालाच दांभिकता म्हणतात. आणि माझ्या कूडलसंगमदेवाला (परशिवाला) अशी दांभिक भक्ति दिसून आल्यास अशांना तो कडक शासन केल्याशिवाय राहणार नाही.
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
वर उचलून का घेता, पुन्हा खाली का उतरविता?
ढोंगी भक्ती का करता? निंदा का करत? पुन्हा स्तुती का करता?
गेलेल्या जंगमाची मागे निंदा करणाऱ्यांच्या मुखात माती टाकल्या
शिवाय राहिल का कूडलसंगमदेव ?
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಜಂಗಮ = ; ಧರಧುರ = ; ನಿಂದಿಸು = ; ಮಾಣ್ಬು = ; ಮೆಟ್ಟು = ; ಸ್ತುತಿಸು = ; ಹುಡಿಹೊಯ್ಯ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಜಂಗಮದಾಸೋಹವು ಉಗ್ರತಪಸ್ಸಿಗಿಂತಲೂ ಉಗ್ರವಾದ್ದು. ಅದನ್ನು ದೃಢವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ಮಾತ್ರ ನೆರವೇರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ. ಈಗ ಹಿಡಿವುದು, ಇನ್ನೊಂದು ಘಳಿಗೆಗೆ ಬಿಡುವುದು, ಈಗ ಪ್ರಶಂಸಿಸುವುದು, ಇನ್ನೊಂದು ಘಳಿಗೆಗೆ ನಿಂದಿಸುವುದು ಸಲ್ಲದು. ಈ ವಿಧವಾದ ಅಲೆಮಾರಿ ಚಾಂಚಲ್ಯ ತಳೆದರಾಗದು ಜಂಗಮ ದಾಸೋಹ-ಎಂಬುದು ಈ ವಚನದ ತಾತ್ಪರ್ಯ.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
