ಭಕ್ತನ ಭಕ್ತಸ್ಥಲ - ಲಿಂಗ-ಜಂಗಮ
ಜಂಗಮವಿಲ್ಲದ ಮಾಟ, ಕಂಗಳಿಲ್ಲದ ನೋಟ!
ಹಿಂಗಿತ್ತು ಶಿವಲೋಕ, ಇನ್ನೆಲ್ಲಿಯದಯ್ಯಾ?
ಲಿಂಗಕ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ಬೋನವ ಸಿಂಬಕ ತಿಂಬಂತೆ,
ಸಮಯೋಚಿತವನರಿಯದೆ ಉದರವ ಹೊರೆವವರ
ನರಕದಲ್ಲಿಕ್ಕದೆ ಮಾಣ್ಬನೆ ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ?
Transliteration Jaṅgamavillada māta, kaṇṇugaḷillada nōṭa!
Hiṅgittu śivalōka, innelliyadayyā?
Liṅgakke māḍidanava simbaka timbante,
samayōcitavanariyade udarava horevavara
narakadallikkade māṇbane kūḍalasaṅgamadēva?
Manuscript
Music
Courtesy:
English Translation 2 Whatever you do
Regardless of the Jaṅgama ,
Is seeing without eyes!
Śiva's world ceases to be,
Is there elsewhere to go?
Lord Kūḍala Saṅgama
Will sure consign to hell
Such as take thought for belly's sake
Without regard to time and place,
Like the watch who eats
The food prepared for Liṅga.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation जंगम रहित आचार निर्र्नयन वीक्षण है
शिवलोक दूर हुआ, अब वह कहाँ?
लिंगार्थ बनाया भोजन जैसे भृत्य खाता है,
समय का औचित्य बिना जाने,
उदर-पोषण करनेवाले को कूडलसंगमदेव
नरक में डालना छोड देंगे?
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation జంగముడు లేనిచేత
కన్నులు లేని చూపు
ఇంకగ శివలోక మిక యెక్కడిదయ్యా
శివునకు చేసిన బోనము
సేవకుడు తినినట్లే
సమయోచితము తెలియక పొట్ట నింపుకొను
వారిని నరకమున గూల్పడే కూడల సంగమదేవుడు:
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation ஜங்கமனற்ற செயல், கண்களற்ற நோட்டம்
சிவலோகம் கிடைக்குமோ, இன்னும் எங்கு உள்ளது?
இலிங்கத்திற்குச் செய்த நிவேதனத்தை பணியாள் உண்பதனைய
நேரத்தை அறியாமல், வயிற்றை வளர்ப்போரை
நரகத்தில் தள்ளாமல் விடுவனோ
கூடல சங்கம தேவன்?
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
जंगमा शिवाय म्हणे, भक्ति करती
जैसे दृश्य पाहती, डोळ्याविणा
शिवलोकी एैसे, आंधळे वंचिताती
नच लागे हाती, शिव-लोक
लिंगासी अर्पण्या भात करतात
त्यावरी मारी हात, पूजीसी ते
समयी चितंता जे, जाणून घेतले
पोट पोशा ठरले. आंधळे ते
कूडलसंगमदेवा! ऐसे आंधळ्यांना
नरकात रवाना, करो खासा
अर्थ – लिंगाचे चराचर स्वरुप म्हणजे जंगममूर्ति होय. म्हणून जंगममूर्तीना तन मनाने सेवा व धन वेचून भ्रत्याचार करावे. अन्न, वस्त्र, धन इत्यादी त्यांना अर्पण करावे फक्त लिंगाची भक्ती करणे म्हणजे डोळ्याशिवाय दृष्य पाहणे होय. लिंगपूजेबरोबर जंगम सेवा करणाऱ्याना मोक्ष मिळेल नाहीतर शिवसानिध्यापासून ते दूर जातील. जन्मभर लिंगपूजा करुनही ते शिवलोकाच्या उंबरठापर्यंतही पोहचू शकणार नाहीत लिंगाला अर्पण करण्यासाठी केलेले सकल पदार्थ म्हणजे ऐतखाऊ पुजाऱ्याचे नित्याचे खाद्य होय. म्हणून यातील समय चित्तता जाणून घ्यावी. निव्वळ आंधळासारखे वागू नये. फक्त पोटाची खळगी भरण्यातच हा अनन्य साधारण नरजन्म वाया घालऊ नये. जंगमाची सेवा व त्याचबरोबर लिंगपूजा करणाऱ्यानांच जीवनाचे रहस्य जाणून घेता येईल जे पोटाला महत्व देतात अशांना कूडलसंगमदेव! (परमेश्वर) नरकात पाठवितो व त्यांना पुनर्जन्म देतो.
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
जंगमाविना भक्ती, नयनाविना दर्शन.
शिवलोक दूर झाला, आता कोठे मिळणार?
लिंगाला दाखविलेला नैवेद्य सेवकाने सेवन केल्यासम
समयोचित जाणल्याविना पोट भरणाऱ्यांना
नरकात ढकल्याशिवाय सोडेल कूडलसंगमदेव ?
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಉದರ = ; ಕಂಗಳು = ; ಜಂಗಮ = ; ನಿಂಬಕ = ; ಬೋನವ = ; ಮಾಟ = ; ಮಾಣ್ಬು = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಲಿಂಗಪೂಜಕನೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾದ ಭಕ್ತನೊಬ್ಬನು ಜಂಗಮಕ್ಕೆ ಕಾಯದೆ ನೀಡದೆ-ಮುಂದಾಗಿ ತಾನೇ ಉಂಡು ಹೊಟ್ಟೆ ಹೊರೆದುಕೊಂಡರೆ ಪ್ರಸಾದವಿಲ್ಲ ದೇವರಿಲ್ಲ ಭಕ್ತಿಯಿಲ್ಲ. ಜಂಗಮಸತ್ಕಾರವಿಲ್ಲದ ಈ ಲಿಂಗ ಪೂಜಾದಿ ಸತ್ಕ್ರಿಯೆಗಳು-ದೃಷ್ಟಿಯಿಲ್ಲದ ಕುರುಡುಗಣ್ಣನ್ನು ಅಗಲವಾಗಿ ತೆರೆದು ನಿಡಿದಾಗಿ ನೋಡಿದಂತೆ ವ್ಯರ್ಥ. ಮತ್ತು ಲಿಂಗಕ್ಕೆಂದು ಮೀಸಲಿಟ್ಟ ನೈವೇದ್ಯವನ್ನು ಸಿಂಬಕ ತಿಂದಂತೆ ದುರಾಶೆಯ ಉದರಂಭರಣ.
ಸಿಂಬಕ : ಗುಲಾಮ. ನೋಡಿ ವಚನ 356.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
