ಭಕ್ತನ ಭಕ್ತಸ್ಥಲ - ಲಿಂಗ-ಜಂಗಮ
ಲಿಂಗದಲ್ಲಿ ದಿಟವನರಸುವರೆ ಜಂಗಮವ ನೆರೆ ನಂಬುವುದು:
ನಡೆಲಿಂಗ, ನುಡಿಲಿಂಗ, ಮುಖಲಿಂಗವೆಂದೇ ನಂಬೋ!
`ಯತ್ರ ಮಹೇಶ್ವರತತ್ರಸನ್ನಿಹಿತʼನಾಗಿ
ಅಧರ ತಾಗಿದ ರುಚಿಯ ಉದರ ತಾಗಿದ ಸುಖವ
ಉಣ್ಬ, ಉಡುವ ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ, ಜಂಗಮಮುಖದಲ್ಲಿ.
Transliteration Liṅgadalli diṭavanarasuvare jaṅgamava nere nambuvudu:
Naḍeliṅga, nuḍiliṅga, mukhaliṅgavendē nambō!
`Yatra mahēśvarastatrasannihita`nāgi
adhara tāgida ruciya udara tāgida sukhava
uṇba, uḍuva kūḍalasaṅgamadēva, jaṅgamamukhadalli.
Manuscript
English Translation 2 If you seek Truth in Liṅga
Trust Jaṅgama implicitly.
Believe his acts are Liṅga,
His words and forms are It!
Since Lord Kūḍala Saṅgama
'Abides where Māhēśvara is',
He eats and wears, by way of Jaṅgama,
The sweet that touches his lips,
The joy that touches his belly.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation लिंगदेव में सत्य खोजना चाहते हो
तो जंगम पर पूर्ण विश्वास रखो
विश्वास रखो कि वह चरलिंग है, भाषी लिंग है,
लिंगमुखी है,
‘यत्र माहेश्वरस्तत्र सन्निहित’ रहकर
अधरस्पृष्ट रुचि और उदरस्पृष्ट सुख
कूडलसंगमदेव जंगम द्वारा खाते हैं, पहनते हैं ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation లింగమున నిజము కోరిన
జంగముని నెఱనమ్ముమ!
నడలింగము నుడిలింగము
ముఖలింగ మనియే నమ్ముమ!
‘‘యత్ర మాహేశ్వర స్తత్ర సన్నిహితుడై
అధరమంటిన రుచి ఉదరమంటిన సుఖము
కట్టి కుడుచు జంగమ ముఖమున
కూడల సంగమ దేవుడు.
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation இலிங்கத்தில் உண்மையை ஆராயின்
ஜங்கமரை முற்றிலும் நம்புவாய்
நடைலிங்கம், சொல்லிங்கம், முகம்
லிங்கம் என்றே நம்புவாய்
யத்ர மாஹேச்வரஸ்தத்ர ஸன்னிஹித
எங்கு மஹேச்வரன் உள்ளனோ, அங்கு
உடனுறைபவனாகி உதட்டில் பட்ட சுவை
வயிற்றை அடைந்த இன்பத்தைக்
கூடல சங்கமதேவன் உண்பான், உடுத்துவான்
ஜங்கமர்களின் முகத்திலே ஐயனே
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
लिंगदेवात सत्य, शोधणे असल्यास
जंगमावर विश्वास ठेवा आधि
चालत्या बोलत्या, जंगम पाहताचि
लिंगमुखी तोचि जाणा खासा
‘पत्र माहेश्वरस्तत्र सन्निहित
रूचि, आधी कळे, ओठावर जैसे
पोट भरे तसे, सुख वाटे
कूडलसंगमदेव! तव अर्पिले सारे
जंगम मुख द्वारे, स्विकारिने
अर्थ - इष्टलिंगाचे सत्य शोधणे असल्यास प्रथम जंगम मूर्तिना शिव स्वरुपी समजूनच त्यांच्यावर विश्वास करावा. कारण त्यांच्या तोंडून निघणाऱ्या प्रत्येक शब्दातून लिंगाचे रहस्य तर कळेलच शिवाय शिवतत्वानुभव, सम्यकज्ञान, आचार, प्रसंगादितूनही ते प्रगट होत असते ते जेव्हा चालू लागतात तेव्हा त्यांच्या प्रत्येक पावला मागे सुगंध दरवळत असतो. म्हणून ते पायात पादुका घालीत असतात ते दुसऱ्याच्या पावलावर पाऊल ठेवीत चालत नसतात. ते आपल्या स्वानुभव, शिवतत्वानुभवानुसार वाटचाल करतात. म्हणून ज्या दिशेने चालतात त्यांच्या मागे एक आदर्श स्वानुभावी वाट पडत असते. जसे मदनमस्त हत्ती ज्या दिशेने वाटचाल करतो. त्या दिशेला त्यामागे एक नवीन वाट पडत असते. जंगममूर्तीची सत्क्रीयता इष्टलिंगात समरस झालेली असल्यामुळे त्यांना चालते फिरते समजावे जेथे जंगम तेथे माहेश्वर म्हणजेच ते नेहमी परमेश्वरी सान्निध्यात वावरत असतात. ज्याप्रमाणे जिभेला रुचकर वाटल्यास पोट भरपूर भरते व त्याप्रमाणे कूडलसंगमदेव (परमेश्वर ) जंगममुखाने खातो पितो व संतुष्ट होत असतो. याचा अर्थ जंगममूर्ती संतुष्ट तर परमेश्वरही संतुष्ट होत असतो. अशा तऱ्हेने महात्मा बसवेश्वरांनी वरील वचनात जंगम महिमा गाईला आहे.
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
लिंगात सत्य शोधण्यासाठी जंगमावर विश्वास ठेवावा.
चालणे लिंग, बोलणे लिंग, मुखलिंग असे त्यांना समजावे.
`यत्र माहेश्वरस्तत्रसन्निहित` झाल्याने
ओठांना मिळालेल्या स्वादाचा उदराला मिळालेल्या सुखाचा
जंगमाद्वारे उपभोग घेतात कूडलसंगमदेव.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಅಧರ = ತುಟಿ; ಅರಸು = ಹುಡುಕು; ಜಂಗಮ = ; ದಿಟ = ; ನೆರೆ = ; ಮಾಹೇಶ್ವರ = ; ಸನ್ನಿಹಿತ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಲಿಂಗದ ಸ್ವರೂಪಸತ್ಯವನ್ನು ನೀನು ಕಾಣಲಿಚ್ಛಿಸುವೆಯಾದರೆ-ಜಂಗಮವನ್ನು ನಡೆದಾಡುವ ಲಿಂಗವೆಂದು ಮನೆಗೆ ಬಿಜಯ ಮಾಡಿಸಿಕೊಂಡು ಬಾ. ಮಾತಾಡುವ ಲಿಂಗವೆಂದು ಅವನ ಉಪದೇಶವನ್ನು ಕೇಳಿ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆ, ಉಣ್ಣುವ ಲಿಂಗವೆಂದು ಊಟಕ್ಕಿಟ್ಟು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸು. ನಿನಗೇನೇನು ಬಾಯಿಗೆ ರುಚಿಯೋ ಅದನ್ನೆಲ್ಲಾ ಜಂಗಮಕ್ಕೆ ನೀಡು, ಜಂಗಮಕ್ಕೆ ಹಸಿವೆ ಹಿಂಗಿ ಅನ್ನಸುಖವಾದರೆ-ಅದೇ ಶಿವನಿಗಾದ ಸುಖ. ಶಿವ(ಲಿಂಗ)ನುಣ್ಣುವುದು ಆ ಜಂಗಮದ ಮೂಲಕವೆ. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದರೆ ನೀನು ಲಿಂಗವನ್ನೂ ತಿಳಿದೆಯೆಂದು ಭಾವಿಸು-ಸಂಶಯ ಬೇಡ. ವಚನ399.
ವಿ: ಮಾಹೇಶ್ವರ : ಜಂಗಮ, ಷಟ್ಸ್ಥಲದ ಪರಿವಿಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಮಾಹೇಶ್ವರಸ್ಥಲವನ್ನು ಜಂಗಮದೊಡನೆ ಸಮೀಕರಿಸುವುದು ಬಸವತತ್ತ್ವಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧ.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
