ಭಕ್ತನ ಶರಣಸ್ಥಲ - ಪ್ರಾರ್ಥನೆ
ತಾಳಮಾನಸರಿಸವನರಿಯೆ, ಓಜೆ ಬಜಾವಣೆಯ ಲೆಕ್ಕವನರಿಯೆ,
ಅಮೃತಗಣ ದೇವಗಣವನರಿಯೆ!
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ, ನಿನಗೆ ಕೇಡಿಲ್ಲವಾಗಿ
ಆನು ಒಲಿದಂತೆ ಹಾಡುವೆ!
Transliteration Tāḷamānasarisavanariye, ōje bajāvaṇeya lekkavanariye,
amr̥tagaṇa dēvagaṇavanariye!
Kūḍalasaṅgamadēvā, ninage kēḷalilla
ānu olidante hāḍuve!
Manuscript
Music
Courtesy: Taala Maana Sarasa Album/Movie: Vachana Gaanambudhi Singer: Ravindra Soragavi Music Director: Devendra Kumar Mudhol Lyricist: Basavanna Music Label : Lahari Music
English Translation 2 I don't know anything like time-beats and metre
nor the arithmetic of strings and drums;
I don't know the count of iamb and dactyl.
My lord of the meeting rivers,
as nothing will hurt you
I'll sing as I love.
Translated by: A K Ramanujan
Book Name: Speaking Of Siva
Publisher: Penguin Books
----------------------------------
I do not know the prosody
Of beat or measure, nor the count
Of rhythm and of tone;
I do not know
This kind of feet or that!
O Kūḍala Saṅgama Lord,
Since Thou art past offence,
I sing as love commands the tune!
Hindi Translation ताल मान की गिनती मैं नहीं जानता:
वाद्य-वादन की विद्या नहीं जानता;
अमृतगण, देवगण नहीं जानता
कूडलसंगमदेव, तुम हानि के परे हो
अतः मैं मनमाना गाता हूँ ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation తాళమానముల గతి యేమో తెలియ!
ఓజభజావణుల లెక్క యెటులో తెలియ!
అమృత దేవగణములేవో తెలియ!
దేవ! నీకు కీడు కల్గనిరీతి నే
వలచినట్లు పాడుకొందునయ్య.
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation தாள அளவுகளின் சமானத்தை அறியேன்
தோல் கருவிகளை இசைக்கும் முறைகளை அறியேன்
அமுதகணம், தேவ கணங்களை அறியேன்
கூடல சங்கமதேவனே, உனக்குக் கேடற்ற
முறையில் நான் விரும்பியவாறு பாடுவேன்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
लय तालातील मधुरता जाणत नाही.
ढोल-मृदुंगाचे बोल जाणत नाही.
अमृतगण, देवगण जाणत नाही.
कूडलसंगा, तुमची हानी होणार नाही
असे मनाला येईल तसे गातो.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಅಮೃತಗಣ = ಛಂದಸಿಸಿನ ಗಣಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಭೇದ; ಓಜೆ = ; ಕೇಡು = ; ತಾಳಮಾನ = ; ಬಜಾವಣೆ = ; ಸರಸ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಛಂದಶ್ಯಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಹಾಡಿದರೆ-ಹಾಡಿಸಿಕೊಂಡವನಿಗೆ ಕೇಡಾಗುವುದೆಂಬುದೊಂದು ನಂಬಿಕೆ-ಶಿವನಿಗೆ ಯಾವ ಕೇಡೂ ತಟ್ಟದಾಗಿ-ತಮ್ಮ ಭಕ್ತಿ ಭಾವಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ವಚನ(ಮತ್ತು ಹಾಡು)ಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ತಮಗೆ ಪ್ರಿಯವಾದಂತೆ ಹಾಡುತ್ತಿರುವೆನೆನ್ನುವರು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಶರಣ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ. ಗೇಯಕೃತಿಗಳಿಗೆ ರಾಗ ತಾಳ(ವಾದ್ಯ)ಗಳು ಅವಶ್ಯಕವೆಂಬುದು ನಿಜವಾದರೂ-ಅವೆಲ್ಲಕ್ಕಿಂತಲೂ “ಭಾವ” ಅಥವಾ “ಮನೋಧರ್ಮ” ಅತಿಶಯವಾದುದೆಂಬುದನ್ನು ಎಲ್ಲ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವಾಂಸರೂ ಒಪ್ಪಿರುವರೆಂಬುದನ್ನು ಮರೆಯಬಾರದು.
ವಿ: ಬಸವಣ್ಣ ಮುಂತಾದ ಶರಣರ ವಚನಗಳನ್ನು ಅನುಕರಿಸಿ ಮುಂದೆ ಹರಿದಾಸರು ಉಗಾಭೋಗಗಳನ್ನು ಬರೆದರೆಂಬುದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವೇ ಇದೆ-ನೋಡಿ ಶಿವದಾಸ ಗೀತಾಂಜಲಿ, ಪೀಠಿಕೆ ಪುಟ 105. ಈ ಉಗಾಭೋಗ(ವಚನ)ಗಳು ತಾಳಪ್ರಧಾನವಲ್ಲ ರಾಗಪ್ರಧಾನವೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುವರು-ನೋಡಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತವೂ ದಾಸಕೂಟವೂ-ಹುಲಗೂರು ಕೃಷ್ಣಾಚಾರ್ಯರು, ಪುಟ 91-96.
ತಾಳಮಾನ-ಓಜೆಬಜಾವಣೆಯ ಲೆಕ್ಕ : ಗ್ರಾಮವರ್ಜ್ಯಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ, ಜನ್ಮಜನಕ(ರಾಗ)ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡು, ಚತುರ್ವಿಧ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಪರುಠವಿಸಿ, ರೀತಿತ್ರಯಗಳನ್ನು ಕೂಡಿಸಿಕೊಂಡು ಚತುರ್ವಿಧ ದಂಡಿಯಲ್ಲಿ ತಾಳಹೀನ ಮುಂತಾದ ಹದಿನೈದು ಸ್ವರದೋಷಗಳಿಲ್ಲದೆ ಹಾಡಬೇಕೆನ್ನುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ-“ಆಳಾಪ-ಬಜಾವಣೆ ಛಾಯೆದಪ್ಪದೆ ನಾದಾವತಿ-ನಂದಾವತಿ-ಭದ್ರಾವತಿ-ವಿನಯಾವತಿ-ಭೋಗಾವತಿ ಎಂಬೈದು ತೆರದಿಂದಳಾಪಿಸುವ ಪದಕ್ರಮ”ವನ್ನು ಹಾಡುಗಾರನು ಗಮನಿಸಬೇಕೆಂದು ನಿಜಗುಣ ಶಿವಯೋಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ-ನೋಡಿ ವಿವೇಕಚಿಂತಾಮಣಿ 4ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದ.
ದೇವಗಣ: “ಮೂರಕ್ಕರ | ಬಿಡದತಿ ಲಘುವಾಗೆ [ನಗಣ] ದೇವಗಣ ಸರ್ವಜಯಂ” (ಕವಿಜಿಹ್ವಾಬಂಧನ 1-25). “ಭಾವಿಸೆ ಪದ ಪದ್ಯಂಗಳಿ 1 ಗಾವಗ ಮೊದಲಲ್ಲಿ ಗಣದೊಳದುಯಿದುಯೆನ್ನದೆ | ದೇವಗಣವಿಟ್ಟು ಮುಂದಕ್ಕಾವಗಣಂ ಬಂದೊಡುತ್ತಮಂ” (ಅದೇ 1-62) ಬಸವಣ್ಣನವರ ಕಾಲಕ್ಕೂ ಈ ಗಣಗಳ ಶುಭಾಶುಭಗಳ ಪುಕಾರು ಕೃತಿಕರ್ತರನ್ನು ಹಿಂತುಳಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಈ ಮುಂತಾದ ವಿಚಾರವನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ತಿಳಿಯಬಯಸುವವರು ನೋಡಿ ಡಾ. ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು ಅವರ ಕನ್ನಡ ಛಂಧಸ್ಸಂಪುಟ, ಪುಟ 145-156.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
