ಮಾಹೇಶ್ವರನ ಜ್ಞಾನಿಸ್ಥಲ - ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ
ಎತ್ತೆತ್ತ ನೋಡಿದತ್ತತ್ತ ನೀನೇ ದೇವಾ;
ಸಕಲವಿಸ್ತಾರದ ರೂಹು ನೀನೇ, ದೇವಾ;
`ವಿಶ್ವತಶ್ಚಕ್ಷು' ನೀನೇ, ದೇವಾ;
`ವಿಶ್ವತೋಮುಖ' ನೀನೇ, ದೇವಾ;
`ವಿಶ್ವತೋ ಬಾಹು' ನೀನೇ, ದೇವಾ;
`ವಿಶ್ವತಃ ಪಾದ' ನೀನೇ ದೇವಾ;
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ.
Transliteration Ettetta nōḍidattatta nīnē dēvā;
sakalavistārada rūhu nīnē, dēvā;
`viśvataścakṣu' nīnē, dēvā;
`viśvatō mukha' nīnē, dēvā;
`viśvatō bāhu' nīnē, dēvā;
`viśvataḥ pāda' nīnē dēvā;
kūḍalasaṅgamadēvā.
Manuscript
Music
Courtesy: Vachananjali Part -1 Sri Taralabalu Jagadguru Brihanmath Sirigere, Music: H K Narayana Singer: Narasimha Nayak
English Translation 2 Whichever way I look,
Thou only art, O Lord!
The form of all the circumbient space
Thou only art, O Lord!
Thou art the universal eye,
O Lord, and Thou the univesal face!
Thou art the arms of All, O Lord,
And Thou the feet O Kūḍala Saṅgama Lord!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation जहाँ देखूँ वहाँ तुम ही हो देव,
सकल विस्तार का रूप तुम ही देव,
विश्वतचक्षु तुम ही हो देव,
विश्वतोमुख तुम ही हो देव,
विश्वतोबाहु तुम ही हो देव,
विश्वतः पाद तुम ही हो देव,
कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation ఎందెందుజూచిన అందందు నీవే దేవా;
సకల విస్తార రూపము నీవేదేవా;
విశ్వతశ్చక్షువు నీవే దేవా;
విశ్వతోముఖుడవు నీవేదేవా;
విశ్వతో బాహువీ వేదేవా;
విశ్వతోపాదుడ వీవేదేవా;
కూడల సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation எங்கெங்கு நோக்கினும் ஆங்காங்கு நீயே இறைவனே
அகன்ற வடிவினன் நீயே இறைவனே
விச்வதசக்ஷு உலகின் கண் நீயே இறைவனே
விச்வதோமுக உலகின் முகம் நீயே இறைவனே
விச்வதோ பாஹு உலகின் தோள் நீயே இறைவனே
விச்வத: பாத உலகின் பாதம நீயே இறைவனே
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
जेथे पाहू तेथे, तूच दिसतोसी
सफल विस्तारासी, व्यापोनिया
विश्वचक्षू तूचि, विश्वपाद तूचि
विश्व बाहू तूचि, एकमेव
कूडलसंगमदेवा ! विश्वमुख तूचि
सर्व तुझ्यातचि, साठीयले
अर्थ - हे देवा ! मला जिकडे पाहावे तिकडे तूच दिसतो आहेस. सर्व जगात विस्तारलेले वृक्ष, पशू, पक्षी, वनस्पती, सौंदर्य......तुझेच रूप दिसत आहे. विश्वाचा डोळा, विश्वाचे मुख, बाहू, पाय तुझेच आहेत. असे म. बसवेश्वर वरील वचनात म्हणतात.
परमेश्वराचे व्यापक स्वरूप म. बसवेश्वरांच्या रोमरोमी कसे भिनले गेले होते हे वरील वचनातून स्पष्ट होते. ज्ञानाची दृष्टी जेव्हा व्यापकत्व घेते तेव्हा तो नयनाच्या क्षितिजापासून ते विश्वनयनाच्या क्षितिजापुढे जाते. त्यातूनच इष्टलिंग पूजेची एकाग्रता साधली जाते. त्यामुळे मन दृढ़ आणि शुद्ध होते अशा स्थितीत श्रेष्ठ ज्ञानाचा प्रकाश प्राप्त होतो. समाधान लाभते. यालाच शिवयोग दृष्टी संबोधतात हा अनुभव महात्मा बसवेश्वरांच्या वरील वचनातून व्यक्त होतो.
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
जिकडे पहावे तिकडे तुम्हीच लिंगदेवा.
सकल विस्तार आपले रुप लिंगदेवा.
`विश्वतःश्चक्षु` तुम्हीच लिंगदेवा. `विश्वतोमुख` तुम्हीच लिंगदेवा.
`विश्वतोबाहु` तुम्हीच लिंगदेवा. `विश्वतोपाद` तुम्हीच लिंगदेवा.
कूडलसंगमदेवा.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
Urdu Translation مری نظرنےہرا ک سمت تجھ کوپایاہے
بس ایک توہےفقط توہی کائنات کی روح
ہیں کائنات میں آنکھیں،توتیری آنکھیں ہیں
ہےکائنات میں چہرہ تو تیراچہرہ ہے
جہاںمیں ہیںتوفقط تیرے دست وبازو ہیں
مرےعر یز مرے دیوا کوڈلا سنگم
ہیں کائنات میں پاؤں توتیرے پاؤں ہیں
Translated by: Hameed Almas
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ತಶ್ಚಷು = ; ಬಾಹು = ; ರೂಹು = ; ವಿಶ್ವ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ನೋಡಿದರಲ್ಲಲ್ಲಿ ನೀನೇ ಇರುವೆ, ದೃಶ್ಯವಾದ ಈ ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲ ರೂಪವೂ ನೀನೇ ಆಗಿರುವೆ ; ಎಲ್ಲ ಮುಖದಲ್ಲಿ ನಿನ್ನ ಚೆಲುವಿದೆ, ಎಲ್ಲ ಬಾಹುಗಳಲ್ಲಿ ನಿನ್ನ ಬಲವಿದೆ. ಎಲ್ಲ ಪಾದಗಳಲ್ಲಿ ನಿನ್ನ ಚಲನವಿದೆ-ಎಂದು ಶಿವನು ಸರ್ವದಲ್ಲಿಯೂ ಅಂತರ್ಯಾಮಿಯಾಗಿರುವನೆಂಬುದನ್ನು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಒಪ್ಪುತ್ತಿರುವರು. ಆದರೆ ಶಿವನ ಈ ಜಗನ್ಮಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕೆಲವು ಶಿವಶರಣರೇ ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲವೆಂಬಂತೆ-ಗಣಭಾಷಿತ ರತ್ನಮಾಲೆ ಮುಂತಾದ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ-ಅಷ್ಟಮೂರ್ತಿನಿರಸನಸ್ಥಲ, ಸರ್ವಗತನಿರಸನಸ್ಥಲ ಎಂಬ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ- “ನ ಸರ್ವೋ ನ ಚ ಸರ್ವಗಃ” ಎಂದೂ ; ಮತ್ತು “ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಃ ಪ್ರಪಂಚೋSಯಂ ಶಿವಃ ಪರಮ ವೈಭವಃ | ಕಥಂ ನು ಶಕ್ಯತೇ ದ್ರಷ್ಟುಮತ್ರ ವಿಶ್ವಾಧಿಕಃ ಶಿವಃ” -ಎಂದು ಮುಂತಾಗಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿರುವುದು ಬಸವಸಮ್ಮತವಲ್ಲ. ಎಲ್ಲ ರೂಪದಲ್ಲಿಯೂ ಶಿವನಿರುವನೆಂದರೆ-ಅದಕ್ಕೆ ಅವನು ಪರಿಮಿತನಲ್ಲ-ಆ ಎಲ್ಲದರಲ್ಲಿಯೂ ಶಿವನು ಚೈತನ್ಯಾತ್ಮಕನಾಗಿ ತುಂಬಿ ತುಳುಕಿರುವನೆಂಬುದು ಬಸವಣ್ಣನವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೆಂಬುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮೊದಲನೇ ವಚನವನ್ನು ನೋಡಿ.
ಮತ್ತು ಪಾಲ್ಕುರಿಕೆ ಸೋಮನಾಥನು ದೇವರ ದಾಸಿಮಯ್ಯನ ಬಾಯಲ್ಲಿ ಆಡಿಸಿರುವ ಈ ಮುಂದಿನ ಮಾತನ್ನು ಗಮನಿಸಿರಿ : “ಬೀಜದಲ್ಲಿ ವೃಕ್ಷದಂತೆ, ಶಬ್ದದಲ್ಲಿ ಅರ್ಥದಂತೆ, ಪರ್ವತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯಂತೆ ಸರ್ವದಲ್ಲಿಯೂ ಶಿವನಿರುವನು. ಮುಳ್ಳಿನ ಮೊನೆ ಕುತ್ತುವುದಕ್ಕೆ ತೆರಪಿಲ್ಲದಂತೆ ಎಲ್ಲೆಡೆಯೂ ತಾನೇ ತಾನಾಗಿರುವನು ಶಿವನು–ಈಶನೂ ಸಕಲ ಲೋಕೇಶನೂ ಕರ್ಮನಾಶನೂ ಆದವನು ನಮ್ಮ ರಾಮೇಶನು”(ಬಂಡಾರು ತಮ್ಮಯ್ಯಗಾರು ಸಂಪಾದಿತ ಬಸವಪುರಾಣಮು, ಪುಟ 433)
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
