ಮಾಹೇಶ್ವರನ ಜ್ಞಾನಿಸ್ಥಲ - ಜಾತಿ
ಬಂದು ಬಲ್ಲಹ ಬಿಡಲು ಹೊಲೆಗೇರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರೊಳವೆ? ಅಯ್ಯಾ!
ಲಿಂಗವಿದ್ದವರ ಮನೆ ಕೈಲಾಸವೆಂದು ನಂಬಬೇಕು,
ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರಮಾಣ:
'ಚಾಂಡಾಲವಾಟಿಕಾಯಾಂ ವಾ| ಶಿವಭಕ್ತಃ ಸ್ಥಿತೋ ಯದಿ
ತ‌ಚ್ಛ್ರೆಣಿಃ ಶಿವಲೋಕಸ್ಯಾತ್ ತದ್ ಗೃಹಂ ಶಿವಮಂದಿರಂ'
ಲೋಕದ ಡಂಭಕರ ಮಾತು ಬೇಡಾ,
ಕೂಡಲಸಂಗಮನಿದ್ದುದೇ ಕೈಲಾಸ.
Transliteration Bandu ballaha biḍalu holegēri emba hesaroḷave? Ayyā!
Liṅgaviddavara mane kailāsavendu nambabēku,
idakke pramāṇa:
'Cāṇḍālavāṭikāyāṁ vā| śivabhaktaḥ sthitō yadi
ta’cchrēṇiḥ śivalōkasyāt tad gr̥haṁ śivamandiraṁ’ endu,
lōkada ḍambakara mātu bēḍa,
kūḍalasaṅgamaniddudē kailāsa.
Manuscript
English Translation 2 Is there the name 'pariah colony'
When a bhakta comes to make his dwelling there?
We must believe the house where Liṅga is
To be Kailāsa : thereto this is
The authority:
'If in a pariah's street
A Śivabhakta has taken his residence,
That street will be the Śiva-world,
That house a Śiva shrine.'
Heed not the words
Of this world's hypocrites:
Where Kūḍala Saṅgama is,
There is Kailāsa!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation भक्त निवास का नाम
चांडाल बस्ती हो सकता है?
विश्वास करना चाहिए
कि लिंगधारियों का निवास कैलास है।
चाण्डालां वाटिकायां वा शिवभक्त स्थितो यदि।
तत श्रेणि: शिवलोकस्य तद्गृहं शिवमंदिरम् ॥
अतः लोक के दंभियों की बात मत सुनो ।
कूडलसंगमदेव का निवास ही कैलास है॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation ప్రభుడు విడిచిన విడిదిని మాలవాడన తగునే?
అయ్యా లింగముగలవారి యిల్లే కై లాసమని నమ్మదగు
‘‘చాండాల వాటికా యాంవా! శివభ క్తః స్థితోయది
తచ్చ్రేణిః శివలోకస్య! తదృహం శివమందిరం!! కాన
ఈ లోకపుడాంభికుల మాట వలదురా;
సంగడు గల చోటే కై లాసము!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation உடையன் ஒருவன் வந்து இருப்பின் புலைச்சேரி
என்னும் பெயர் உள்ளதோ ஐயனே?
இலிங்கமுள்ளோரின் இல்லத்தைக்
கைலாசமென்று நம்புமின்
“சாண்டால வாடிகாயாம் வா சிவ பக்த ஸ்திதோ யதி
தத்ச்ரேணி சிவலோக ஸ்யாத் தத் க்ருஹம் சிவமந்திரம்”
என்பதால் உலகிலே பகட்டினரின் சொற்கள் எதற்கு?
கூடல சங்கமன் இருக்குமிடமே கைலாசமாம்
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
राजाचा तंबू महारवाड्यात उभारला तर त्याला महारवाडा म्हणता येईल देवा?
लिंगधारीचे घर कैलास मानले पाहिजे.
चांडालम् वाटिकायांवा शिवभक्तस्थितो यदि
तत् श्रेणिः शिवलोकस्य तद्गृहं शिवमंदिरं।
म्हणून जगातील दांभिकांचे बोलणे सोडा.
जिथे कूडलसंगमदेव तेथे कैलास आहे.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಕಾಯ = ; ಕೈಲಾಸ = ; ಚಾಂಡಾಲ = ; ಡಂಬಕ = ; ಬಲ್ಲದ = ; ವಾಟಿ = ; ಹೊಲೆಗೇರಿ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ರಾಜನು ಹೊಲೆಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿರುವಾಗ-ಅದನ್ನು ಯಾರು ತಾನೇ ಹೊಲೆಗೇರಿಯೆಂದಾರು ? ಭಯಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಪ್ರಜೆಯೆಲ್ಲಾ ಬಂದು ದರ್ಶನ ಪಡೆಯುವುದು. ಹಾಗೆಯೇ ಲಿಂಗವಿದ್ದವರ ಮನೆ ಹೊಲೆಗೇರಿಯಲ್ಲೇ ಇರುವುದಾದರೂ ಆ ಮನೆಯನ್ನು ಕೈಲಾಸವೆಂದು ನಂಬಬೇಕು. ಜಾತಿಡಂಬಾಚಾರದ ಜನ-ಅದು ಹೊಲೆಗೇರಿ, ಅದು ಹೊಲೆಯನ ಮನೆ ಎಂದು ಜರೆದರೂ ಅದನ್ನು ನಂಬಬಾರದು. ಶರಣರು ಜಾತಿಯಿಂದ ಹೊಲೆಯರಾಗಲಿ ಅವರು ವಾಸಿಸುವ ಜಾಗವೇ ಕೈಲಾಸ-ಇದು ನಿಶ್ಚಯ. ಆಗಮ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ ಕೇಳಿ : ಶಿವಭಕ್ತನು ಹೊಲೆಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲಸಿದ್ದೇ ಆದರೆ-ಆ ಹೊಲೆಗೇರಿಯೇ ಶಿವಲೋಕ. ಅವನಿರುವ ಮನೆಯೇ ಶಿವಾಲಯ.”
ಈ ವಚನಕ್ಕನುಸಾರವಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಕಲ್ಯಾಣದ ಹೊರವಲಯದ “ಹಿರಿಯ ಮಾಹೇಶ್ವರ”(ಲಿಂಗಧಾರಿಗಳಾದ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ)ರ ಕೇರಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಬೋಳಿನಾಗಿದೇವನೆಂಬ (ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ) ಶಿವಶರಣನ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಬರುತ್ತಾರೆ (ನೋಡಿ ಹರಿಹರನ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ-ಸ್ಥಲ 10).
ಅಂದರೆ ಹರಿಹರನ ಪ್ರಕಾರ-ಬಸವಣ್ಣನವರು ಕಲ್ಯಾಣ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಹೊಲೆಗೇರಿಯ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯರನ್ನೆಲ್ಲ ಶಿವಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ಅವರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಣ್ಣುವ ಬಳಕೆಯಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರೆಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಇತರ ಶಿವಭಕ್ತರೂ ತಮ್ಮನ್ನು ಹಾಗೆ ಅನುಸರಿಸಬೇಕೆಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲೇ ಈ ವಚನದ ಮೂಲಕ ಅಪ್ಪಣೆ ಕೊಡಿಸುತ್ತಿರುವರು.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
