ಮಾಹೇಶ್ವರನ ಜ್ಞಾನಿಸ್ಥಲ - ಮಾರಿಮಸಣೆ
ಮಾರಿ ಮಸಣಿಯೆಂಬುವು ಬೇರಿಲ್ಲ ಕಾಣಿರೋ!
ಮಾರಿಯೆಂಬುದೇನು? ಕಂಗಳು ತಪ್ಪಿ ನೋಡಿದರೆ ಮಾರಿ,
ನಾಲಗೆ ತಪ್ಪಿ ನುಡಿದರೆ ಮಾರಿ,
ನಮ್ಮ ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವರ ನೆನಹ ಮರೆದರೆ ಮಾರಿ!
Transliteration Māri masaṇiyembavu bērilla kāṇirō!
Māriyembudēnu? Kaṅgaḷu tappi nōḍidare māri,
nālage tappi nuḍidare māri,
nam'ma kūḍalasaṅgamadēvara nenaha maredare māri!
Manuscript
Music
Courtesy: Album Name - Vachana Dhare Vol -1 Singer : B.S.Mallikarjuna, B.R.Chaya Music : M.S. Maruthi Label : Ashwini audio
English Translation 2 What you call Māri or Masaṇi,
Mark you, does no belong
To another world! If your eyes
Look, or your tongue speak
Amiss, that is Māri
It's Māri again if you forget
Our Kūḍala Saṅga's name!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation देखो, मारी मसणी कोई और नहीं !
मारी क्या है?
आँखें अनुचित देखें तो ‘मारी’ है,
जीभ अनुचित बोले तो ‘मारी’ है,
भूल से देखना ‘मारी’ है,
भूल से बोलना ‘मारी’ है,
मम कूडलसंगमदेव का नामस्मरण भूल जाय तो ‘मारी’ है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation మారి మహంకాళి యన్నవి వేరులేవు తెలియుడో!
మారి యన నేమి? కన్నులు దప్పి చూచుటే మారి;
నాలుక తప్పి పలుకుటే మారి; కూడల
సంగమదేవుని తలపు మఱచుటే మారి.
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation மாரி என்பது வேறு இல்லை காணீர்
மாரி என்பது என்ன?
கண்கள் தவறாகக் காணின் மாரி
நாக்கு தவறாகக் கூறின் மாரி
நம் கூடல சங்கம தேவனின் நினைவை
மறப்பின் அதுவே மாரியாகும்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
मेंसाई मरिआई, अन्य नोहे जाण
कुद्रुष्टी दर्शन, तो मेसाई
अभद्र उच्चारण, अपशब्द ते जाग
परिआई म्हणवून, समजावी
कूडलसंगमदेव ! शरण विस्मरण
जाणावी प्रधान, मरिआई
अर्थ - मेसाई अरियाई सारख्या क्षुद्रदेवी-देवता अन्य नसून ते आपल्यातील विकारच होत. दुषित द्दष्टीसच मेसाई व अभद्र वाणीसच मरीआई समजावे. त्याचप्रमाणे कूडलसंगमदेवाचे (परशिवाचे) विस्मरण म्हणजेच मरिभाई व मेसाई होय.
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
मारी-मसणी दुसरे काहीही नाही. पहा हो!
मारी म्हणजे काय ? वाईट दृष्टीने पाहणे म्हणजे मारी.
वाईट तोंडाने बोलणे म्हणजे मारी.
आमच्या कूडलसंगमदेवाचे स्मरण विसरणे ही मारी आहे.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
Urdu Translation نہیں ہےفرق کوئی ماری اورمَسنی میں
سنو ! میں تم کو بتاتا ہوں کون ہے مَسنی
بُری نظرسےجو دیکھے وہی تومَسنی ہے
اوراپنے کوڈلا سنگا کوجونہ یاد کرے
وہی ہے بس وہی ماری ہےاورکوئی نہیں
Translated by: Hameed Almas
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಕಂಗಳು = ; ನೆನೆಪ = ; ಮಸಣಿ = ; ಮಾರಿ = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ನಮಗೆ ಕೇಡಾಗುವುದು ಮಾರಿಯಿಂದ ಮಸಣಿಯಿಂದ –ಎಂದು ಜನ ಭಾವಿಸುವುದುಂಟು. ಆ ಮೂಢ ಭಾವನೆಯಿಂದಲೇ ಅವರು ಊರಿನಲ್ಲಿ ಮಷಾಣದಲ್ಲಿ ನಟ್ಟಿರುವ, ಮಾರಿಮಸಣಿ ಕಲ್ಲುಗಳಿಗೆ ಹರಸಿಕೊಳ್ಳುವರು, ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುವರು. ಕೋಳಿಕುರಿಗಳನ್ನು ಬಲಿಯಿಡುವರು –ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಕಣ್ಣನ್ನೂ ಮೀಟಿ ಕೊಡುವರು, ನಾಲಗೆಯನ್ನೂ ಕತ್ತರಿಸಿಕೊಡುವರು. ಅದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿನ ಮೇಲೆ ನಾಲಗೆಯ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ –ಅವರಿಗೆ ಯಾವ ಮಾರಿಮಸಣಿಯರೂ ಏನೂ ಕೇಡನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.
ಕೇಡುಗಳು ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡುವುದು ನಮ್ಮವೇ ಆದ ಕಣ್ಣು ನಾಲಗೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಹೊರತು, ಪರಕೀಯವಾದ ಕಲ್ಲು ಮಣ್ಣಿನ ಮುಖಾಂತರವಲ್ಲ. ಭದ್ರವಾದ ಕೋಟೆಬಾಗಿಲಿದ್ದರೆ ಶತ್ರುವಿಗೆ ಲಗ್ಗೆಹತ್ತುವುದು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ ಹಾಗೆ-ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣು ನಮ್ಮ ನಾಲಗೆ ಭದ್ರ(ವೆಂದರೆ ಶುಭ)ವಾಗಿದ್ದರೆ ನಾವು ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿಗಳ ಮುತ್ತಿಗೆಗೊಳಗಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ನಮ್ಮ ಆತ್ಮೈಶ್ವರ್ಯ ಸೂರೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಆದ್ದರಿಂದ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ –ಕಂಗಳು ತಪ್ಪಿನೋಡಿದರೆ ಮಾರಿ, ನಾಲಗೆ ತಪ್ಪಿ ನುಡಿದರೆ ಮಾರಿ ಎಂದು, ಕಣ್ಣು ತಾಯನ್ನು ಹೆತ್ತತಾಯಂತೆ ಕಾಣಬೇಕು, ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಪ್ರಿಯತಮೆಯಂತೆ ಕಾಣಬೇಕು, ಪರಸ್ತ್ರೀಯನ್ನು ಪಾರ್ವತೀದೇವಿಯಂತೆ ಕಾಣಬೇಕು. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಕಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಜ್ಯೋತಿ ಉರಿಯುತ್ತಿರಬೇಕು-ತಾಮಸದ ಕಾವಳ ಕವಿಯಿತೋ ಬೀಳುವೆವು ಅಗಾಧ ಗರ್ತಕ್ಕೆ. ಹಾಗೆಯೇ ನಾಲಗೆಯು ಸತ್ಯವನ್ನು ನುಡಿಯಬೇಕು, ಭ್ರಾತೃತ್ವವನ್ನು ನುಡಿಯಬೇಕು. ಇಲ್ಲವೋ ನಾವು ಕಾಲಭೈರವನ ಕೈಯ ಕಬಳವಾಗುತ್ತೇವೆ.
ಹಾಗಾದರೆ ಈ ಕಣ್ಣು ಮತ್ತು ನಾಲಗೆಯನ್ನು ಅಧೀನದಲ್ಲಿಟ್ಟು ಸುಭದ್ರಪಡಿಸುವುದು ಹೇಗೆಂದರೆ –ದೇವರನ್ನು ಧ್ಯಾನಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಮನವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೆನ್ನುತ್ತಾರೆ ಬಸವಣ್ಣನವರು.
ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮತ್ತು ಇತರ ಶಿವಶರಣರ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ತನ್ನ ತ್ರಿಪದಿಗಳ ಮೂಲಕ 16ನೇ ಶತಮಾನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಪ್ರಚುರಪಡಿಸಿದ ಸರ್ವಜ್ಞನ ಈ ಮುಂದಿನ ಸುಭಾಷಿತವನ್ನೂ ನೋಡಿರಿ :
ಕಣ್ಣು ನಾಲಗೆ ಮನವು ತನ್ನದೆಂದೆನಬೇಡ
ಅನ್ಯರು ಕೊಂದರೆನಬೇಡ | ಇವು ಮೂರು
ತನ್ನನೇ ಕೊಲುಗು ಪರಮಾರ್ಥ.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
