ಮಾಹೇಶ್ವರನ ಜ್ಞಾನಿಸ್ಥಲ - ಪರಸ್ತ್ರೀ
ಒಡೆಯರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಒಡಗೊಂಡು ಹೋದರೆ,
ತುಡುಗುಣಿತನದಲ್ಲಿ ಪರವಧುವ ನೋಡುವ ಸರಸ ಬೇಡ,
ಕಾಣಿರಣ್ಣಾ ! ಒಡೆಯನರಸಿಯ ಸರಸ ಬೇಡ!
ಕೂಳ ಸೊಕ್ಕು ತಲೆಗೇರಿ ರಾಣಿವಾಸದೊಡನೆ ಸರಸ ಬೇಡ;
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ ಕರ ಸಿತಗನಯ್ಯಾ!
Transliteration Oḍeyaru tam'ma manege ōḍi hōdare,
tuḍuguṇitanadalli paravadhuva nōḍuva sarasa bēḍa,
kāṇiraṇṇā! Oḍeyanarasiya sarasabēḍa!
Kūḷa sokku talegēri rāṇivāsadoḍane sarasa bēḍa;
kūḍalasaṅgamadēva kara sitaganayyā!
Manuscript
English Translation 2 If your lords take you home along with them,
Do not indulge stealthily
In giving the glad eye to their wives:
Look you! no fun with married wives!
No frolic with the ladies when the food
Has mounted to your head and makes you rush:
Lord Kūḍala Saṅgama
Is a strict avenging judge!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation प्रभु तुम्हें अपने घर बुला ले जायँ
तो चोरी चोरी परनारी को देखने का विनोद न करो;
देखो भाई, प्रभु की पत्नी से विनोद न करो!
अशन मद में मस्त होकर
रनिवास के साथ विनोद न करो;
कूडलसंगमदेव अत्यंत क्रूर है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation ఒడయులు తమ యింటికి గొనిపోవ; పరకాంతల
దుడికి చెడచూడకురా మరుచూపులు
ఒడయుని వధువుతో సరసమాడకురా
తిని తిమురెక్క రాణివాసముతో సరసమాడకురా!
కడు చెడగరిరా సంగమదేవుడు!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation உடையர் தம் இல்லத்திற்கு உடனழைத்துச் சென்றால்
திருட்டுத்தனமாக பிறன் மனையை நோக்காதீர்
காணீரோ, உடையனின் அரசியை நோக்காதீர்
அறிவற்று, செருக்கு தலைக்கேறி அவ்வரசியை நோக்காதீர்
கூடல சங்கமதேவன் மிக வண்மையானவனன்றோ.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
शरणांनी आपल्या घरी बोलविले असता,
चोरुन परवधूला पाहण्याचा खेळ योग्य नाही. पहा अण्णा !
शरण सतीबरोबर चेष्टा योग्य नाही! त्यांच्या घरचे खाऊन,
मदोन्मत्त होऊन सतीबरोबर प्रणय योग्य नाही.
कूडलसंगमदेव निष्ठूर आहे!
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು ಅರಸಿ = ರಾಣಿ; ಒಡಗೊಂಡು = ; ಕೂಳ = ; ತುಡುರುಣಿ = ; ವಧು = ; ಸರಸ = ; ಸಿತಗ = ; ಸೊಕ್ಕು = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಒಡೆಯನೆಂದರೆ ರಾಜ, ಒಡೆಯನೆಂದರೆ ಶರಣ, ಅವರ ಹೆಂಡಿರನ್ನು ಕಾಮದ ಕಣ್ಣಿಂದ ನೋಡುವುದು ಲೌಕಿಕವಾಗಿ ಸೇವಕನಿಗಾಗಲಿ, ಧಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ಭಕ್ತನಿಗಾಗಲಿ-ಯಾರಿಗೂ ಶ್ರೇಯಸ್ಕರವಲ್ಲವೆಂಬುದು ವಚನದ ತಾತ್ಪರ್ಯ.
ರಾಣಿಯೊಡನೆ ಅನೈತಿಕ ಸಂಬಂಧವಿಟ್ಟುಕೊಂಡ ಪ್ರಜೆಯ ಜೀವನ ಹೇಗೆ ದುರಂತಗೊಳ್ಳುವುದೋ ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದುರಂತಗೊಳ್ಳುವುದು ಶರಣರ ಹೆಂಡಿರೊಡನೆ ಅನೈತಿಕ ಸಂಬಂಧವಿಟ್ಟುಕೊಂಡ ಭಕ್ತನ ಜೀವನ-ಏಕೆಂದರೆ ಒಬ್ಬ ರಾಜನಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಲ್ಲಿ ಶರಣರಕ್ಷಕನಾದ ರುದ್ರಶಿವನು-ಅವನು ಕರಸಿತಗ ಇನ್ನೂ ಭಯಂಕರ,
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
