ಶರಣನ ಮಾಹೇಶ್ವರಸ್ಥಲ - ಮಾಯೆ
ಜಗವ ಸುತ್ತಿಪ್ಪುದು ನಿನ್ನ ಮಾಯೆಯಯ್ಯಾ:
ನಿನ್ನ ಸುತ್ತಿಪ್ಪುದು ಎನ್ನ ಮನ, ನೋಡಯ್ಯಾ!
ನೀನು ಜಗಕ್ಕೆ ಬಲ್ಲಿದನು: ಆನು ನಿನಗೆ ಬಲ್ಲಿದನು, ಕಂಡಯ್ಯಾ!
ಕರಿಯು ಕನ್ನಡಿಯೊಳಗಡಗಿದಂತಯ್ಯಾ,
ಎನ್ನೊಳಗೆ ನೀನಡಗಿದೆ, ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ:
Transliteration Jagava suttippudu ninna māyeyayya:
Ninna suttippudu enna mana, nōḍayya!
Nīnu jagakke ballidanu: Ānu ninage ballidanu, kaṇḍayya!
Kariyu kannaḍiyoḷagaḍagidantayya,
ennoḷage nīnaḍagide, kūḍalasaṅgamadēvā:
Manuscript
English Translation 2 O Kūḍala Saṅgama Lord,
The Māyā encompasses the world:
But look, my mind
Is able to encompass Thee!
Thou'rt mightier than the world;
But look, I'm mightier than Thou!
Even as an elephant is
Held in a mirror, so Thou
In me!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation जगत को घेरा है तव माया ने,
तुम्हें घेरा है मेरे मन ने,
तुम जगत से शक्तिशाली हो,
मैं तुम से शक्तिशाली हूँ,
हाथी जैसे दर्पण में समा जाता है,
वैसे तुम मुझमें समा गये हो,
कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation జగ మలముచున్నది నీమాయ అయ్యా
నిన్ను చుట్టు చుండె నామది గదయ్యా
నీవు జగతికే మిన్నవు నేను నీకంటె మేటినయ్యా!
అద్దమున గజమడగినట్టు నీవు నాయందడిగితి గదయ్యా సంగయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Marathi Translation
तुझीया मायेने जग वेष्टियेले
वेष्टीयले माझ्या भवे
आवघ्या जगाची, तुज ती जाणीव
मज ती जाणीव, एक तुझी ..
जरी तुझे रूप, अवाढव्य ऐसे
दिसे सानुलेसे, आरशात
कूडलसंगम देवा ! तैसा तु माझ्यात
असता काय खंत त्या मायेची ?
अर्थ- महात्मा बसवेश्वर या वचनाद्वारे परमेश्वर व्यापक आहे, हे सुचवून त्याहीपेक्षा स्वतःचे मन किती विशाल व मोठे आहे ते सिद्ध करतात. ते म्हणतात ""हे प्रभो ! तुझ्या मायेने हे सर्व जग, व्यापले आहे तर माझ्या मनाने तुलाच व्यापले आहे. तू जगास जाणणारा आहेस तर मी तुलाच जाणणारा आहे. लहानशा दर्पणात जसे मोठ्यात मोठा हत्ती साठवला जातो हे कूडलसंगमदेवा! अगदी तसा ""सर्वव्यापी तू माझ्या मनात साठवला आहेस.
इत्यर्थ- विश्वव्यापी दृष्टीकोन, भद्र पुरुषासच:, लाभतो. ईशमय वृत्तीत सर्व विश्व साठवले जावू शकते. मन शुद्धीचा प्रताप व श्रेष्ठत्व येथे दिसून येते. भाव व्याप्तीची पराकोटीच येथे दर्शनास येते. महात्मा बसवेश्वरांनी पंचाचार, षटस्थल, अष्टावरण उपासनामार्ग सर्वव्यापी परमेश्वराचे स्वरुप इष्टलिंगातच आणून सोडले आहे.
महात्मा बसवेश्वर म्हणजेच वैचारीक व्यापकत्व ! निष्ठावंत सदाचार शिलत्व !. वचनांतील अमृतत्व होत. श्रम हेच कैलास ! मरण हीच महानवमी ! सदाचार हाच स्वर्ग । व दुराचार हाच नर्क ! गुरु, लिंग, जंगम, दासोहातच ईश प्राप्ती दर्शविणारे महात्मा बसवेश्वर शिवणरण सेवा करतच इहलोकी राहून कूडलसंगमेशास प्रसन्न करून घेतात. धन्य ते मन ! धन्य ती सेवा ! व धन्य त्यांचा तो सदाचार !
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
जगाला वेढले आहे तुमच्या मायेने देवा.
तुम्हाला वेढले आहे माझ्या मनाने देवा.
देवा जगाला तुम्ही जाणता, मी तुम्हाला जाणतो पहा.
कूडलसंगमदेवा, हत्ती आरशात सामावल्याप्रमाणे देवा माझ्यात तू सामावला.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
Urdu Translation تیری مایا کے گھیرے میں ہے یہ جہاں
اورتومیرے دل کےاحاطےمیں ہے
توکہ اعلٰی ہےدنیا میں سب سے مگر
اورتجھ سےبھی اعلٰی ہوں برترہوں میں
جس طرح ایک ہاتھی کا پورا جسد
آئینہ میں جودیکھے توآئے نظر
اس طرح میرے دل میں ہے تیرا وجود
میرے دیوا مرے کوڈلا سنگما
Translated by: Hameed Almas
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಎಲೆ ಶಿವನೇ ನಿನ್ನ ಮಾಯೆ ಈ ಜಗತ್ತನ್ನೇ ಸುತ್ತಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ -ನನ್ನ ಮನ ನಿನ್ನನ್ನೇ ಸುತ್ತಿಕೊಂಡಿದೆ. ನೀನು ಜಗತ್ತಿಗೆಲ್ಲಾ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯೆನಿಸಿದರೆ -ನಿನಗಿಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ನಾನು. ಅಂಗೈ ಅಗಲದ ಕನ್ನಡಿ ತನ್ನಲ್ಲಿ ಆನೆಯನ್ನೇ ಅಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವಂತೆ ನಿನ್ನನ್ನು ನಾನು ನನ್ನಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಸಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವೆನು. (ನಿನ್ನ ಸಾರಸಿಡಿರೂಪ ನಾನು).
ಎಂದು ಶಿವಭಕ್ತನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಶಿವನ ಕೊಂಡಾಟದಲ್ಲಿ ಮಾಯೆಯನ್ನು ಮೀರಿದ ಶಿವಭಕ್ತನು ಶಕ್ತಿಸಮನ್ವಿತನಾದ ಶಿವನಿಗಿಂತ ಅಧಿಕನೆಂಬ ಭಾವನೆ ಹೊಮ್ಮುತ್ತಿದೆ.
ಈ ಕೆಚ್ಚಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಅಪೂರ್ವವಾದೊಂದು ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಮಾಡಿ ದಿಕ್ಕಿಲ್ಲದವರಿಗೊಂದು ದಿಕ್ಕಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ ?
ವಿ : ಭಕ್ತನನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲೆಂಬಂತೆ ಶಿವನ ಬೀಸಿದ ಮಾಯಾಜಾಲವನ್ನು ಆ ಭಕ್ತನು ಮೀರಿ ಆ ಶಿವಸಮ್ಮುಖಕ್ಕೆ ಏರಿಹೋದನೆಂದ ಮೇಲೆ ಆ ಭಕ್ತನೇನು ಸಾಮಾನ್ಯನೆ ? ಅವನೇ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ನಡೆದಾಡುವ ಕಿಂಚಿದಧಿಕ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಶಿವ.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
