ಐಕ್ಯನ ಮಾಹೇಶ್ವರಸ್ಥಲ - ಶರಣರು
ಸತ್ತು ಹುಟ್ಟುವವನಲ್ಲ, ಸಂದೇಹಿ ಸೂತಕಿಯಲ್ಲ
ಆಕಾರ ನಿರಾಕಾರನಲ್ಲ ನೋಡಯ್ಯಾ!
ಕಾಯವಂಚಕನಲ್ಲ, ಜೀವವಂಚಕನಲ್ಲ,
ನಿರಂತರ ಸಹಜ, ನೋಡಯ್ಯಾ!
ಶಂಕೆಯಿಲ್ಲದ ಮಹಾಮಹಿಮನು, ನೋಡಯ್ಯ,
ಕೂಡಲಸಂಗನ ಶರಣನುಪಮಾತೀತ ನೋಡಯ್ಯಾ!
Transliteration Sattu huṭṭuvanalla, sandēha sūtakiyalla
ākāra nirākāra nōḍayya!
Kāyavan̄cakanalla, jīvavan̄cakanalla,
nirantara sahaja, nōḍayya!
Śaṅkeyillada mahā mahimanu, nōḍayya,
kūḍalasaṅgana śaraṇanupamātīta nōḍayya!
Manuscript
English Translation 2 He's not to be born again
Once he is dead;
He is beyond doubt and stain
Look you, he is not form,
Nor formless he!
He's not the body's fool,
He's not the Gull of life:
Look you, he enjoys
Eternal self-sufficiency:
He is the supreme glory, free
From doubt: look you, he is
Kūḍala Saṅga's Śaraṇā
Beyond compare!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation मरकर पैदा नहीं होता,
संशयी या सूतकी नहीं है,
देखो आकार निराकार है,
न काय-वंचक है, न जीव- वंचक;
निरंतर स्वाभाविक है,
शंका रहित महिमावान् है
कूडलसंगमदेव का शरण उपमातीत है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation చచ్చి పుట్టువాడు కాడు సందేహీ సూతకి గాడు
ఆకార వికారుడు కాడు చూడయ్యా!
కాయవంచకుడు కాడు, జీవవంచకుడు కాడు;
సదా సహజుడు; నిశ్శంకమహిముడుపమా తీతుడు సంగని శరణుడు.
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Marathi Translation
मरुन जन्मणारे नव्हेत ते जाण
देवा तुझे शरण, निशंक ते
निराकारा कारी , संदेही सुतकी
काया जीव वंचकी, नव्हते ते
सहज निरंतर नव्हेत साशंक
महामहिम देखे, शरण ते
कूडलसंगमदेवा! अनुपमातीत
तव शरण भक्त, पाहि ऐसे
अर्थ - या वचनद्वारे महात्मा बसवेश्‍वर शरणांचे यथार्थ स्वरुप लोक कल्याणार्थ व्यक्‍त करतात ते म्हणतात की, शिवशरण मरुन जन्मणारे नव्हेत. संदेही वा सुतकी नव्हेत. आकार वा निराकार नव्हेत. कायावंचक ही नव्हेत. ते निरत सहज स्थितीतच जाणावे आपण त्याना शंकारहित महामहिम म्हणू शकतो. वचनाच्या शेवटी ते म्हणतात कूडलसंगमदेवाचे शरण उपमातीत जाणावे म्हणजेच त्यांना आपण कोणतीही जमा देऊ शकत नाही.
इत्यर्थ असा की, महात्मा बसवेश्‍वरांचे संबंध तत्वज्ञान एकीकडे व शिवशरण सेवा एकीकडे होय. त्यांना मिळालेल्या अंतरिक आदेशानुसार त्यांनी शरणसेवेव्यतरिक्‍त कोणत्याच गोष्टीला इतके महत्व दिलेले दिसत नाही. येथे सहज असा प्रश्‍न होतो की शिवशरण म्हणजे काय? याचा खुलासा व्हावा म्हणूनच त्यांनी या वचनात शिवशरणाचे यथार्थ स्वरूप रेखाटले आहे. शिवशरण मरून जन्मणार नव्हेत. याचा अर्थ असा की, याच जन्मी ते मोक्ष मिळवितात. म्हणून त्यांना पुनर्जन्म नाही कायावंचकी व आत्मवंचकी नव्हते. या म्हणण्यात शिवशरणांनी कूडलसंगमदेवास (परमेश्‍वरास) आपले सर्वस्व अर्पण केलेले असते. यास्तवच व्यवहारात ते सहजरित्या वागणारे शंकारहित महामहिम होत. शिवशरणांचे यथार्थ स्वरूप होय.
Translated by Rajendra Jirobe, Published by V B Patil, Hirabaug, Chembur, Mumbai, 1983
मरुन जन्मणारे नाही, संदेह सूतकी नाही.
आकार निराकार पहा देवा !
काया वंचक नाही, जीव वंचक नाही.
निरंतर सहज पहा देवा !
शंकारहित महामहिम पहा.
कूडलसंगाचे शरण उपमातीत पहा देवा.
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾನವ ಶರೀರವನ್ನು ತೊಟ್ಟ ಅತಿಮಾನವನು ಶರಣ. ಮಾನವದೌರ್ಬಲ್ಯ ಅವನಲ್ಲಿರುವುದಾದರೂ ಅದರ ಭೂತಾಟ ಅವನಿಗಿಲ್ಲ.
ಸಾವು ಜೀವವೆಂಬ ಎರಡೇ ಆಯಾಮದವನಲ್ಲಶರಣನು. ಹಾಗೂ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಅವನಿಗೆ ಎಳ್ಳಷ್ಟು ನಾಸ್ತಿಕತೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಆಶಾವಾದಿಯಾದ ಅವನು ಆಕಾರವಾದ ಬರೀ ಮಾಂಸದ ಮುದ್ದೆಯೂ ಅಲ್ಲ. ಅತೀತವಾದಿಯಾದ ಅವನು ನಿರಾಕಾರವಾಗಿ ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪ ಸಮಾಧಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತವನೂ ಅಲ್ಲ.
ಧರಿಸಿದ ದೇಹವನ್ನೂ, ಅಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದ ಜೀವವನ್ನೂ ಸಂಲಗ್ನಗೊಳಿಸಿ ಅತ್ಯಂತ ಮುಕ್ತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸುವನು. ಸಹಜಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಗಾಢವಾದ ಶ್ರದ್ಧೆಯಿದೆ –ಅವನು ಉಪಮಾತೀತವೆನ್ನುವಷ್ಟು ಮಹಾಮಹಿಮ.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
