ಶರಣನ ಜ್ಞಾನಿಸ್ಥಲ - ಶಿವಜ್ಞಾನ
ಆದಿತ್ಯ ಸೋಮರು ಆಗಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಹರು;
ಬ್ರಹ್ಮ ಪ್ರಳಯಕ್ಕೊಳಗಾದ, ಹರಿಯ ಸಿಂಹಾಸನವಡಗಿತ್ತು:
ಅಂತೊ ನಾಸ್ತಿ, ಇಂತೊ ನಾಸ್ತಿ!
ಇಂತು ರೋಮಜರೆಂಬರು ಸಿಟ್ಟುಗುಟ್ಟಿ ತರುಮರನಡಿಯಲಿದ್ದರು.
ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಮಹಾಮುನಿ ಸ್ವೇಚ್ಛಾಮರಣಿಯೆನಿಸಿಕೊಂಡನಲ್ಲದೆ,
ಲಿಂಗದ ನಿಜವನರಿಯನು,
ಇದು ಕಾರಣ, ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ,
ನೀವು ಮಾಡಿದ ಬಯಲು ಭಕ್ಷಿಸಿತ್ತು, ಅನಂತ ಹಿರಿಯರನು!
Transliteration Āditya sōmaru āgi hōguttiddaharu;
brahma praḷayakkoḷagāda, hariya sinhāsanavaḍagittu:
Antō nāsti, intō nāsti!
Intu rōmajarembaru siṭṭuguṭṭi tarumaranaḍiyaliddaru.
Mārkaṇḍēya mahāmuni svēcchāmaraṇiyenisikoṇḍanallade,
liṅgada nijavanariyanu,
idu kāraṇa, kūḍalasaṅgamadēvā,
nīvu māḍida bayalu bhakṣisittu, ananta hiriyaranu!
Manuscript
English Translation 2 They come and go, the sun and moon;
Brahma has his decline,
And Hari's throne goes out of sight:
This way or that, they cease to be!
Thus, those reputed born of hair
Mastered their anger at the foot of trees and shrubs;
Mārkaṇḍēya the sage was thought to be
Able to die at his own sweet will;
However, he knew not Liṅga 's truth.
Therefore, O Kūḍala Saṅgama Lord,
The void that you have made
Has eaten great ones, numberless.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Hindi Translation आदित्य सोम आते जाते रहते हैं
ब्रह्म प्रलय के वश होता है, हरि का सिंहासन अदृश्य होता है,
अतो नास्ति इतो नास्ति ।
रोमज क्रोध जीतकर पेड पौधें तले रहते थे।
मार्कंडेय महामुनि ने स्वेच्छा मरणी कहाया
किंतु उसने लिंग का सत्य न जाना ।
अतः कूडलसंगमदेव, तुमसे निर्मित शून्य ने
अनंत श्रेष्ठ पुरुषों का भक्षण किया ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
Telugu Translation ఆహుతి యగుచుండిరి ఆదిత్యసోములు; ప్రళయమున చిక్కె బ్రహ్మ
సింహాసనము చెడె హరికి; అదీ లేదు; ఇదీ లేదు!
రోమజులను వారీయెడ రేగిచెట్టు చేమల చెదర గొట్టిరి
మార్కండేయ మహముని స్వేచ్ఛా మరణి అయ్యెనే గాని
లింగము నిజస్వరూపము నెఱుగడయ్యె సంగమదేవా !
నీ చేసిన బయలు భక్షించే అనంతకోటి గురువుల
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Tamil Translation சூரிய சந்திரனை விழுங்கியது
பிரம்மன் அழிந்தனன் திருமாலின்
அரியணை அகன்றது, அங்கும் அழிவு
இங்கும் அழிவு, முனிவரொருவர் சினத்தினால்
கொதித்து, மரத்தினடியில் இருந்தார்
மார்க்கண்டேயர், தன் விருப்பம்போல் மடியலாம்
என எண்ணியதுடன், இலிங்கத்தை அறியார்
எனவே கூடல சங்கமதேவனே, நீர்
தோற்றுவித்தமாயை, எண்ணற்ற பெரியோரை
விழுங்கியதன்றோ.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Marathi Translation
सूर्य, चंद्र येतात जातात.
ब्रह्म प्रलयाधीन झाला, हरिचे सिंहासन डगमगले.
`अतो नास्ति, इतो नास्ति.`
रोमज रागाने झाडाझुडपात दडले.
मार्केडेय महामुनी स्वइच्छामरणी झाला पण लिंगाचे मर्म जाणू शकला नाही.
म्हणून कूडलसंगमदेवा,
तुम्ही निर्मिलेल्या शून्याने गिळून टाकले अनेक श्रेष्ठांना
Translated by Shalini Sreeshaila Doddamani
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ನಾನು ಅಂಗ ಎಂದು ಸ್ವಚ್ಛಂದವಾಗಿ ಸುಳಿದಾಡಿದರೆ ಸಾವಿಗೆ ತುತ್ತಾಗುವನು. ನಾನು ಲಿಂಗ ಎಂದು ಸ್ವಯಂಲೀನವಾದರೆ ಅವನು ಆ ಸಾವಿಗೆ ಅಮೇಯವಾಗುವನೆಂಬುದು ಈ ವಚನದ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.
ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಚಂದ್ರರು ತೀರಿಹೋಗುವರು, ಅವರನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಬ್ರಹ್ಮನೂ ತೀರಿ ಹೋಗುವನು, ಅವರಪ್ಪ ವಿಷ್ಣುವೂ ತೀರಿಹೋಗುವನು. ಹೀಗೆ ಮಾಯೆಗೊಳಗಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿಯೂ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತರೂ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲವೆಂಬಲ್ಲಿ ರೋಮಜ ಮುಂತಾದ ಮಹಾಮುನಿಗಳು ಆ ಮಾಯೆಯ ಮೇಲೆ ಹಲ್ಲುಕಡಿದು, ಅವಳಿಗೆ ತಕ್ಕ ಶಾಸ್ತಿ ಮಾಡುವೆನೆನ್ನುತ್ತ ಆ ಮಾಯಾವಿನಿಯಾದ ಸಾವಿನೊಳಗೇ ಕಾಲುಜಾರಿ ಬಿದ್ದರು. ಸ್ವೇಚ್ಛಾಮರಣವನ್ನು ಬೇಡಿ ಪಡೆದ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯನೂ ಇಂದಲ್ಲ ನಾಳೆ ಸಾವಿಗೊಳಗಾಗುವವನೇ ಆಗಿ –ಆ ಸಾವನ್ನು ಮೀರಿದ್ದು ಮೃತ್ಯುಂಜಯ ಸದಾಶಿವ ಲಿಂಗವಲ್ಲದೆ ಬೇರೊಂದಿಲ್ಲವೆಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲ.
ಇಲ್ಲದುದನ್ನು ಇದ್ದಂತೆ ಕಾಣಿಸಿ, ಇದ್ದುದನ್ನು ಇಲ್ಲವೆನಿಸುವ ಈ ಮಾಯೆ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಬವಣೆಗೊಳಿಸುವುದು.
- ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು
ಡಾ.ಎಲ್. ಬಸವರಾಜು
