Hindi Translationसुदृढ़ योद्धा छत्र धारण कर अश्वारोहण करें
तो कोटि छत्र धारियों में केवल द्वादश शूर हैं ।
चंद्र्कांत गिरि से यदि हाथी भिड ले,
तो भोंककर मारने में शत्रुओं का पराक्रम देखो।
भट्टी में जलाई पुतली के रूप की भाँति है
कूडलसंगमदेव, तव नाम रहित नाम है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation A trooper is able enough
To ride a horse
If all he has to do
Is hold a shade !
A billion umbrellas ! but
Only a dozen of the brave !
If an elephant comes and takes his stand
Before a moonstone mount,
Look at the prowess of the foes
To tear and slay !
O Lord Kūḍala Saṅgama,
Your nameless name is now
A doll's shape out of a potter's kiln !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationகுடைபிடியேன், குதிரையை உரனுள பாகன் ஏறி,
கொடை கோடி, திறலுடையோர் பன்னிருவரையனே.
சந்திரகாந்தமலையினை யானை இகழ்ந்து,
அறிந்து வீழ்த்துழி, ஒன்னார் திறலைக்காணாய்!
சூளையிலே வெந்த மட்பாண்ட உருவனையதாம்
கூடல சங்கமதேவனே, உன் பெயரற்ற பெயர்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationగొడుగుపట్ట; గుర్రము నెక్కె దృఢమగు రౌతు;
మంచి కోటి గొడుగులు కాని శూరులు పండ్రెండుమంది;
చంద్రకాంతపు గిరిని కరివచ్చి మూదలింపగ;
ఎరిగి నఱుకు రిపుల శౌర్యము చూడుమ;
ఆవమునగల పుత్తడి రూపమ టై పోయె
కూడల సంగమదేవా! నీ పేరులేని పేరు!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಶಿವಾಂಶಿಕನಾದ ಜೀವವೀರನು ಈ ದೇಹವನ್ನು ಧರಿಸಿ ಬಂದನೆಂದರೆ ಸಾಕು-ಇಂದ್ರಿಯಗಳ ತಂಡ ತನ್ನ ಕೋಟ್ಯಂತರ ಕಿರುಕುಳಗಳ ದಂಡನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಆ ಜೀವನ ಮೇಲೆ ದಾಳಿಗಾರಂಭಿಸುವುದು. ಮತ್ತು ಆ ಜೀವನನ್ನು ಅವನಂತೆ ಶಿವಾಂಶರೇ ಆದ ಇತರ ಜೀವಿಗಳೊಡನೆ ಸೆಣಸಾಟಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿಸುವುದು ಕೂಡ.
ಒಂದೇ ಶಿವಶಕ್ತಿಜ್ವಾಲೆಯಿಂದ ಹೊಮ್ಮಿದ ಕಿಡಿಗಳಂತಿರುವ ಈ ಜೀವಜಾಲ ದೇಹಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸಂಸಾರದ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಸಿಕೊಂಡು-ಶಿವನೆಂಬ ತನ್ನ ನಿಜವಾದ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಗಿಕೊಂಡು-ತನಗಿಲ್ಲದಸಲ್ಲದ ಜೀವಪಶುವೆಂಬ ಹೆಸರಿಂದ ಅಪಮೌಲ್ಯಗೊಂಡಿರುವುದು.
ಭೂಮಾತೆಯು ಅಗೆಸಿಕೊಂಡು ಮಿದಿಸಿಕೊಂಡು ಕುಂಬಾರನ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿಸಿಕೊಂಡು ಬೇಯಿಸಿಕೊಂಡು ಆದ ಗೊಂಬೆಯೊಂದು ಆ ಭೂಮಿಗೂ ತನಗೂ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲದಂತಿರುವುದನ್ನು ಹೋಲುವುದು-ಪಶುಪತಿಯಿಂದ ಭಿನ್ನವಾದ ಈ ಜೀವಪಶುವಿನ ನಿಲವು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.