Hindi Translationभव भव में मेरा मन तव बिना
भव भव में मेरा मन नहीं फँसता
भव चक्र में न गिरता? नष्ट न होता?
भवरोग वैद्य तुम हो, भवरहित तुम हो ।
ध्यान दो, दया करो, कूडलसंगमदेव ॥Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Except for Thee,
Will not my heart be caught
In the wheel of births-
Yea, in this wheel of births ?
Will not the wheel
Of birth fill up
And empty again ?
Thou only can'st minister -
Thou who art free from it -
To this disease called birth :
Give me Thy heed and grace,
O Kūḍala Saṅgama Lord !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationதொடரும் பிறப்பிலே என்மனம், நீயன்றி,
தொடரும் பிறப்பிலே என்னுளம் சிக்குண்டுளதோ?
பிறப்பு இராட்டிணத்திலே நிறைந்ததோ? வீழ்ந்ததோ!
பிறவிப்பிணி மருத்துவன் நீ, பிறப்பிலோன் நீ, தெய்வமே
செவிமடுத் தருள்வாய், கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationఅడుగు భవంబున నా మనసు నీది కాదే?
భవ భవంబున నా మనసు తగులదే?
భవరాట్నమున నింప చెడపదే?
భవరోగ వైద్యుడ వీవు భవవిరహితుడ వీవు:
అవధరించి కరుణింపుమో కూడల సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನನನ್ನ ಮನಸ್ಸು ಜನ್ಮದಿಂದ ಜನ್ಮಕ್ಕೆ ಏಕಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ನಿಮ್ಮನ್ನೇ ಕುರಿತು ಧ್ಯಾನಿಸದಿದ್ದರೆ-ಕೊರಳಿಗೆ ಸುತ್ತಿದ ನೇಣು ಹರಿಯುವುದಿಲ್ಲ, ಹುಟ್ಟುಸಾವಿನ ಭವರಾಟಳದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿ ಕರ್ಮಗಳನ್ನು ತುಂಬಿ ಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಸ್ವರ್ಗನರಕದ ನಾಲೆಗೆ ಸುರಿಯುತ್ತ ಸುತ್ತಲೆಯುವುದು ತಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ.
ಹುಟ್ಟುವುದು ಉಬ್ಬಸಪಡುವುದು-ಸಾಯುವುದು ಮರಳಿ ಹುಟ್ಟುವುದು-ಈ ಎಲ್ಲ ಭವರೋಗಕ್ಕೆ ಮಹಾವೈದ್ಯನೂ ಸ್ವತಃ ಭವರಹಿತನೂ ಆದ ನೀನು ನನ್ನನ್ನು ಈ ಅಲೆದಾಟಪರದಾಟಗಳಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿ ನಿನ್ನ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಸ್ಥಚಿತ್ತನನ್ನಾಗಿರಿಸಿಕೋ.
ಹುಟ್ಟುವುದು ಸಾವಿನಲ್ಲಷ್ಟೇ ವಿನಿಯೋಗವಾಗುವುದು, ಮತ್ತು ಸಾಯುವುದು ಹುಟ್ಟುವುದರಲ್ಲಷ್ಟೇ ಜಮೆಯಾಗುವುದು ಜೀವದ ಘನತೆಗೆ ತಕ್ಕುದಲ್ಲವೆಂಬುದು ಬಸವಣ್ಣನವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.