Hindi Translationदेखो, पारस की संगति से लोहा स्वर्ण बनता है
कहो, चंगळे माँ, तुम्हारे निवास की
सात गलियों के लोगों ने लिंग का व्रत रखा,
कहो, कूडलसंगमदेव को चीलाळ नामक भोग चढाया?
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Before the philosopher's stone, behold,
Iron turns gold... O Mother Caṅgēle,
Did people in the seven alleys where
You lived, make vows to Liṅga ? say!
Did they present
Lord Kūḍala Saṅgama with
A gift called Cīlāḷa ? Speak!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationபரிசவேதியைச் சார்ந்த இரும்பும் பொன்னானது காணீர்!
அம்மா, உமையே, நின்னைச் சார்ந்த ஏழு சேரியவர்
இலிங்க நோன்பினை நூற்றனரோ, சொல்லாய்,
கூடல சங்கம தேவனுக்குச்
சீராளனெனும் படையலை யிடவிலையோ சொல்வாய்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ152ನೇ ವಚನಕ್ಕೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ವಿವರಣೆ ಇದಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯಿಸುವುದು-ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಉಪಮಾನ ನಿದರ್ಶನಗಳು ಬೇರೆಯಷ್ಟೆ. ಸ್ಪರ್ಶಮಣಿಯ ಆಸುಪಾಸಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಕಬ್ಬಿಣ ಹೊನ್ನಾಗುವುದೆಂಬುದು ಉಪಮಾನ, ನಿದರ್ಶನ ಚೆಂಗಳೆಯ ತ್ಯಾಗಜೀವನ : ಕಾಂಚೀಪಟ್ಟಣದ ಈ ಚೆಂಗಳೆ ಮಾಡಿದ ಜಂಗಮ ಲಿಂಗದ ನೋಂಪಿ(ಜಂಗಮಾರಾಧನೆ)ಯ-ಅಂದರೆ ತನ್ನ ಪ್ರಿಯ ಕುಮಾರನನ್ನು ಜಂಗಮವೇಷದಲ್ಲಿ ಬಂದ ಶಿವನಿಗೆ ಅಟ್ಟಿಟ್ಟ ಅರ್ಪಣೆಯ ಫಲವಾಗಿ ಅವಳು ಮಾತ್ರವೇ ಅಲ್ಲ-ಆ ಕಾಂಚೀಪಟ್ಟಣದ ಏಳೂ ಕೇರಿಯ ಜನರೂ ಶಿವನ ಕೃಪೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾದರು. ಹೀಗೆ ಶರಣರು ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಅದರ ಸತ್ಫಲಗಳನ್ನು ಇತರರೊಡನೆಯೂ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವರು. ಅವರು ಮುಕ್ತಿಯನ್ನೂ-ತೀರ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾದರೆ-ಮಾನ್ಯ ಮಾಡರು. ಅದನ್ನೂ ಅವರು ಜನತೆಯೊಡನೆ ಹಂಚಿ ಅನುಭವಿಸುವರು. ಈ ಉದಾರನೀತಿಗೊಂದು ಉಜ್ವಲ ನಿದರ್ಶನ ಚೆಂಗಳೆಯ ಜೀವನ.
ಚೆಂಗಳೆ ಸಿರಿಯಾಳನ ಹೆಂಡತಿ-ಚೀಲಾಳನು ಅವರಿಬ್ಬರ ಸುಕುಮಾರ. ಬಾಯಿನ>ಬಾಗಿನ. 148ನೇ ವಚನವನ್ನೂ ನೋಡಿ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.