Hindi Translationअहंकार पूर्ण भक्ति कर्म मूल है
मर्म से अनभिज्ञ कर्म से साधन की हानि है
समय का औचित्य न जानने पर
कूडलसंगमदेव नहीं रुकते॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Self-centred piety
Is Karma's foundation-stone.
To do, and not to know
The spirit of what you do,
Is so much waste of means!
Unless you know how opportune
The occasion when it comes,
Lord Kūḍala Saṅgama
Will never wait.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஆணவம் மிகுந்த பக்தி வினைக்கு மூலம்
ஒளிவு மறைவினையறியா செயல் பொருட்கேடன்றோ;
வந்தபொழுதின் மேன்மையை அறியாதிருப்பின்
ஆங்கு -- நிலைகொளான் கூடல சங்கம தேவன்
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationద్వైతా ద్వైతముచదివి మీ
రేమి సేయుదురయ్యా మా శరణుల గురికి
లక్కగ కరగు నందాక;
స్థావర జంగమ మొకటేయని నమ్మునందాక;
రిత్తమాట వరుసల నేర్వ ఫలమేమి?
కూడల సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಭಕ್ತನ ಜ್ಞಾನಿಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಭಕ್ತಿ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಮರ್ಮ = ; ಸಯಿದಾನ = ; ಹಮ್ಮು = ಗರ್ವ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನನಿರಹಂಕಾರದಿಂದ ಮಾಡುವ ಶಿವಪೂಜಾದಿ ಧರ್ಮಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ-ಹಮ್ಮಿನ ಸೋಂಕೇ ಇಲ್ಲದೆ-ಮಾಡಿಸುವನು ಶಿವನೆಂಬ ದಾಸೋಹಂಭಾವ ಬಲಿತು, ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯೋನ್ಮುಖವಾಗಿರುವುದು ಭಕ್ತಿಕಾಂಡ.
ಪೂಜಾದಿ ಧರ್ಮಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಾಂಶ ಕನಿಷ್ಠವಾಗಿ, ಪ್ರದರ್ಶನಾಂಶ ಗರಿಷ್ಠವಾಗಿ, ಸೇವಾ ಮನೋಭಾವ ಸೊನ್ನೆಯಾಗಿ-ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಶಿವಭಕ್ತರು ಬಂದರೇನು ನಿಂದರೇನು ಅವಮಾನಿತರಾದರೇನು ಹಿಂದಿರುಗಿದರೇನು ಎಂಬುದೊಂದನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ತನ್ನ ಅಹಂಕಾರದಲ್ಲಿ ತಾನು ಮೈಮರೆತಿರುವುದು ಕರ್ಮಕಾಂಡ.
ಇಂಥವನು ಮಾಡಿದ ಶಿವಪೂಜೆಯು ಪಾಪಾರ್ಜನೆಗೆ ಬಂಡವಾಳವಾಗುವುದಷ್ಟೆ, ಹದ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೆ ಮಾಡಿದ ಆರಾಧನೆ ಆಡಂಬರವೆಲ್ಲ ದವಸಧಾನ್ಯದ ದುರ್ಬಳಕೆ. ಇಂಥ ಕೊಳೆಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ಶಿವನು-ಬಂದಿದ್ದು ತಪ್ಪಾಯಿತೆಂದು-ಫೇರಿಕೀಳುವನು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.