Hindi Translationशास्त्र श्रेष्ट कहूँ? वह कर्म को भजता है
वेद श्रेष्ट कहूँ? वह प्राणी-वध बताता है।
श्रुति श्रेष्ट कहूँ? वह सामने रखकर खोजती है
इनमें कहीं भी तुम नहीं हो, अतः त्रिविध दासोह के यहाँ छोड
अन्यत्र कूडलसंगमदेव को देख नहीं सकते ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Shall I say Śāstra is great?
It only exalts karma!
Shell I say Veda is great?
It tells of animal sacrifice!
Shell I say Smr̥ti is great?
It seeks in the future!
As He is in none of these,
Lord Kūḍala Saṅgama can be seen
Nowhere except
In triple dedication.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationசாத்திரம் சிறந்ததென்பேனா? வினையை வேண்டுமால்
வேதம் சிறந்ததென்பேனா? உயிர்வதையை யுரைக்குமால்,
சுருதி சிறந்ததென்பேனா? எதிர்மறையை யாராயுமால்
இவற்றிலெங்கும் நீ இல்லையாதலின்
மூவிதத் தொண்டிலல்லது உம்மைக்
காணவியலுமோ, கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationశాస్త్రము ఘనమందునా ? కర్మను భజించు!
వేదము ఘనమందునా? ప్రాణివధ ప్రోత్సహించు!
స్మృతి ఘనమందునా? ప్రత్యక్షమే తరచు!
త్రివిధ దాసోహముననే గాని వీటియం దెచటనూ
నీవు లేవయ్యా: కూడల సంగమదేవా !
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಭಕ್ತನ ಜ್ಞಾನಿಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ವೇದ-ಶಾಸ್ತ್ರ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಘನ = ದೊಡ್ಡದು; ದಾಸೋಹ = ನಾನು ದಾಸನು ಎಂಬ ಭಾವನೆ, ದಾಸನಾಗಿ ನಡೆಯುವುದು; ಭಜಿಸು = ಪೂಜಿಸು; ಸ್ಮೃತಿ = ನೆನಪು;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಪೂರ್ವಮೀಮಾಂಸಾದಿ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಯಜ್ಞಯಾಗಾದಿ ಕರ್ಮಗಳನ್ನೂ, ವೇದಗಳ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಆ ಯಜ್ಞಯಾಗಾದಿಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಾಗ ಕೊಡಬೇಕಾದ ಪಶುಬಲಿಯನ್ನೂ, ಅದರ ಕ್ರಮವನ್ನೂ ದೊಡ್ಡದು ಮಾಡಿ ಹೇಳಿದೆ. ಇಡಿಯಾಗಿ ಮನು ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯ ಮುಂತಾದವರ ಸ್ಮೃತಿಗಳೂ ಕಣ್ಣೆದುರಿಗೇ ಇರುವ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಸಂಬಂಧವಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಸೇವಾಕಾರ್ಯಗಳೇನನ್ನೂ-ಸರ್ವ ಸಮಾನತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ-ವಿಧಿಸದೆ, ಕರ್ಮಕಾಂಡದ ದಂಡಕಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಳಲುತ್ತಿವೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ವೇದ-ಶಾಸ್ತ್ರ-ಸ್ಮೃತಿಯೆಂದು ದಾರಿತಪ್ಪಬೇಡ-ದೇವರಿರುವುದು ಗುರುಲಿಂಗ ಜಂಗಮ ದಾಸೋಹ ಮಾರ್ಗದಲಲ್ಲದೆ ಮತ್ತೆಲ್ಲಿಯೂ ಅಲ್ಲ.
ಶುಷ್ಕಾಚರಣೆಗೆ ಅವಧಾರಣೆಯಿರುವ ವೈದಿಕ ಧರ್ಮವನ್ನು ಬಿಡು-ದಾಸೋಹವೇ ದೈವಪೂಜೆಯೆಂಬ ಶಿವಧರ್ಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸು ಎಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಆದೇಶಿಸುತ್ತಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.