Hindi Translationबाँस से पालकी बनती है,
बाँस से छतरी बनती है,
बाँस से झंडा उडाते हैं, डेरा डालते हैं,
बाँस में सकल संपत्ति है,
बाँस सा जो नहीं झुकते
उन पर कूडलसंगमदेव प्रसन्न नहीं होते ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation The bamboo bends to a palanquin pole,
The bamboo stands for a sunshade stick;
The bamboo does, too, for a mast
Of flag or tent:
The bamboo can be all your wealth!
Our Kūḍala Saṅgama dislikes
Those who bend not in humbleness!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationவெதிரினால் தண்டிகையாம், வெதிரிலே குடையாம்,
வெதிரினால் கோவில் கூடாரமாம்,
வெதிரினா லனைத்துச் செல்வமுமாம்,
வெதிரதவரை நயவான் கூடல சங்கம தேவன்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಅಂದಣ = ಪಲ್ಲಕ್ಕಿ; ಗೂಡಾರ = ಬಟ್ಟೆಯಿಂದ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಕಟ್ಟುವ ಮನೆ ಡೇರೆ; ಸತ್ತಿಗೆ = ಛತ್ರಿ, ಕೊಡೆ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಬಿದಿರೆಂಬುದೇನೂ ಮಹಾವೃಕ್ಷವಲ್ಲ-ಹುಲ್ಲುಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಒಂದು ಮೆಳೆಗಿಡ. ಆದರೂ ಆ ಬಿದಿರು ಪಯಣಿಸಲು ಅಂದಣವಾಗುವುದು, ಬಿಸಿಲ ತಾಪವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಸತ್ತಿಗೆ(ಛತ್ರಿ)ಯಾಗುವುದು, ವಾಸಿಸಲು ಕುಟೀರವಾಗುವುದು, ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿ ಬೀಡುಬಿಡಲು ಗುಡಾರವಾಗುವುದು. ಹೀಗೆ ಹಲವು ಕಾಲಕ್ಕೆ ಹಲವರಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡುವ ಬಿದಿರು ಮಾನವನಿಗೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಆದರ್ಶವಾಗಿದೆಯೆನ್ನುವರು ಬಸವಣ್ಣನವರು.
ಅವರು ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಬಿದಿರು ಎಂಬ ನಾಮಪದವನ್ನು ಕ್ರಿಯಾಪದವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಿರುವರು : ಬಿದಿರದವರ ಮೆಚ್ಚ ಕೂಡಲ ಸಂಗಮದೇವ-ಎಂದರೆ-ಯಾರು ಬಿದಿರಿನಂತೆ ಸಕಲರಿಗೂ ಸಕಲ ಸಂಪದವಾಗುವುದಿಲ್ಲವೋ-ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ(ಧರ್ಮಕ್ಕೆ) ಹೆದರುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅವರನ್ನು ದೇವರು ಮೆಚ್ಚುವುದಿಲ್ಲವೆಂದರ್ಥ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.