Hindi Translationवेदादि नाम निर्नाम महत्तत्वं मदीश्वरः।
गुरुक्त मंत्र मार्गेण इष्टलिंगं शांकरी ॥
यों कहा गया है
मेरा वचन कृत पाप, मेरा वाक – दोष,
मेरा अहं रुपी अहंकार मुझे सता सताकर
नष्ट कर रहे हैं, कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation The name is nameless whence
The Revelations, flow,
The great one, the Supreme,
Through the mantra by the Guru said,
Is Iṣṭaliṅga O Śaṅkari !'
As said above,
The sin of word, the slip of tongue
Have plagued and ruined me,
O Kūḍala Saṅgama Lord!
So, too, the pride
Of this 'I am'.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationவேதாதிநாம நிர்நாம மஹத்தத்வம் மதீஸ்வர|
குரூக்த மந்த்ரமார்கேண இஷ்டலிங்கம் து ஸாங்கரி||
என்பதால் சொற்றீங்கும், சொற்குற்றமுமென்னை
வருத்தி வருத்தி என் நலமழித்தன,
கூடல சங்கம தேவனே, “நான் எனும் செருக்கு எனை”
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationవేదాదినామ నిర్నామం; మహత్వం మహనీశ్వరం;
గురూక్త మంత్రమార్గేణ; ఇష్టలింగంత శంకరీ;
కానవచన పాపము నన్ను వచన దోషంబులు నన్ను
అహంబను అహంకారము నన్ను నలిపి నలిపి,
చెరచెనయ్యా కూడల సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ“ಎಲೆ ಪಾರ್ವತಿ, ಯಾವುದನ್ನು ವೇದಾದಿಗಳಲ್ಲಿ-ನಾಮವಿಲ್ಲದ್ದರಿಂದ ನಿರ್ನಾಮ(ಪರತ್ಪರ)ವೆಂದೂ, ನನ್ನ ರೂಪವೇ ಅದುದರಿಂದ ಮಹಿಮಾನ್ವಿತವೆಂದೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆಯೋ-ಅದು ಮಂತ್ರಪುರಸ್ಸರವಾಗಿ ಗುರು ಕೊಟ್ಟ ಇಷ್ಟಲಿಂಗವೇ ಆಗಿದೆ” ಎಂಬುದು ಶಿವನು “ಪರಮರಹಸ್ಯ” ದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವ ಮಾತು (ನೋಡಿ ನನ್ನ ವೀರಶೈವತತ್ತ್ವ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆ-ಪ್ಯಾರಾ 3). ಹೀಗೆ ಈ ಶಿವಾಗಮವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಏನನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿರುವರು ?
“ಆಹಾ” ಎನ್ನುವ ತನ್ನ ಅಹಂಕಾರವೂ, ಆ ಅಹಂಕಾರದಿಂದ ಕೂಡಿದ ವಚನದೋಷವೂ, ಆ ವಚನ ದೋಷದಿಂದ ಉಂಟಾದ ವಚನಪಾತಕವೂ ತಮ್ಮನ್ನು ಕೆಡಿಸಿದೆಯೆನ್ನುತ್ತಿರುವರು. ಅಂದರೆ-ಅತ್ತ ಶಿವನು ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ತನ್ನ ರೂಪೆಂದು ಹೇಳಿದರೆ-ಇತ್ತ ಆ ಶಿವಲಿಂಗಸ್ವರೂಪಿ ನಾನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುತ್ತ ಆ ಶಿವೋಹಂಭಾವವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ-ಶಿವದಾಸೋಹಂಭಾವವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವರು. ಈ ದಾಸೋಹಂಭಾವಕ್ಕೆ ಚ್ಯುತಿಬಂದಾಗಲೆಲ್ಲ ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪಪಟ್ಟು-ಆ ದಾಸೋಹಂಭಾವಕ್ಕೇ ತಮ್ಮನ್ನು ಮರಳಿ ಮರಳಿ ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.