Hindi Translationकहते हैं, मेरा कोई नहीं, मेरा कोई नहीं,
बाण का हूँ मैं, मयूर का हूँ मैं, कालिदास का हूँ मैं,
चाचा कक्कय्या ने, काका चन्नय्या ने
मुझे उठाकर लाड़-प्यार किया कूडलसंगमदेव॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation They say I have no kin, no kin:
Bāṇa's am I, and Mayūra's;
And Kāḷidāsa's kin am I!
Kakkayya is my elder uncle,
Cennayya my younger one.
O Kūḍala Saṅga , they brought me up,
Caressed and coddled me.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil TranslationTranslated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಬಸವಣ್ಣನವರು ಚಿಕ್ಕಂದಿನಲ್ಲೆ ತಂದೆ ತಾಯಿ ಬಂಧು ಬಳಗವನ್ನೆಲ್ಲ ತೊರೆದು ಶಿವಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಮೇಲೆ-ಕೆಲವರು-“ಅವರಿಗೆ ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ” ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ಮಾತನ್ನು ಅರ್ಥಾಂತರದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಗಳೆಯುತ್ತಿರುವರು ಅವರಿಗೆ ಜನ ತಮ್ಮನ್ನು ಕಂಡು ಕನಿಕರಿಸುವುದು ಸೇರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಭಾರತದ ಆದ್ಯಂತ ಇರುವ ಶಿವಶರಣರೆಲ್ಲಾ ತಮ್ಮ ತಾಯಿ ತಂದೆ ಬಂಧು ಬಳಗವೇ ಆಗಿರುವರೆಂಬ ವಾಂಛಲ್ಯ. ಬಾಣ ಮಯೂರ ಕಾಳಿದಾಸ ಮುಂತಾದ ಶಿವಕವಿಗಳು ಉತ್ತರ ಭಾರತದವರಾದರೆ, ಕಕ್ಕಯ್ಯ ಮುಂತಾದ ಶಿವಶರಣರು ದಕ್ಷಿಣಭಾರತದವರು. ಇವರೆಲ್ಲರೂ ತಮ್ಮವರೇ ಆಗಿರುವಾಗ-ಇವರಿಗಿಂತ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಬಾಂಧವ್ಯ ಇನ್ಯಾರಿಗಿದ್ದೀತೆಂಬುದು ಬಸವಣ್ಣನವರ ಹೆಮ್ಮೆ. ಇಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಶೈವದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೇ ಆಗಲಿ-ಇಡೀ ಭಾರತ ತಮ್ಮ ದೇಶವೆಂದಂತಿರುವುದನ್ನು ಪರಿಭಾವಿಸಬೇಕು.
ವಿ: ಹಿರಿಯಯ್ಯ: ಇವನೊಬ್ಬ ದಲಿತ ಶರಣನೆಂಬುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ. ಹರಿಹರನು ಹಿರಿಯ ಅಥವಾ ಪಿರಿಯ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ ಎಂಬ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿರುವನು-ನೋಡಿ “ಈಶ್ವರಂ ಪಿರಿಯ ವೇಷಂಗೊಂಡು ಹೊತ್ತ ಕರುವಿಡಿದ ಸಂಬಳಿಗೋಲಿನೀಶ್ವರಂ” (ಸಾಮವೇದಿಗಳ ರಗಳೆ), ಮತ್ತು ಮಾದಾರ ಚೆನ್ನಯ್ಯನಿದ್ದ ಕೇರಿಯನ್ನು “ಹಿರಿಯ ಕೇರಿ” ಎಂದಿರುವನು (ಮಾದರ ಚೆನ್ನಯ್ಯನ ರಗಳೆ).
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.