Hindi Translationमैं कांतिहीन हुआ मुझे देखनेवालों के अभाव में,
कृश हुआ मुझसे बोलनेवालों के अभाव में,
क्षीण हुआ मेरे तन, मन, धन माँगनेवालों के अभाव में,
पीडक और याचक शरणों को लाकर पीडित कराओ,
याचना कराओ कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation With none to see me,
I'm withered, Sir;
With none to speak to me
I,ve waned;
With none to ask
For all I am and have,
I have grown lean !
Bring me
Your teasing, begging Śaraṇās.
O Kūḍala Saṅgama Lord,
And make them tease and beg of me!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஎன்னைக் காண்போரின்றி வாடினேன் ஐயனே
என்னிடம் பேசுவோரின்றி இளைத்தேன் ஐயனே
என் உடல், மனம், செல்வத்தை வேண்டுவோர்
இன்றி வறியவனானேன் ஐயனே
வாட்டும், வேண்டும் அடியார் மூலம்
என்னை வாட்ட, வேண்டவைப்பாய்
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationకందితినయ్యా నను జూచువారు లేక
కుందితినయ్యానను పలుకరించువారు లేక
బడుగై తినయ్యా నాతనుమనధనముల వేడువారు లేక
వేడెడి వేచెడి శరణులదెచ్చి
వేధింపుమా యాచింపుమా
కూడల సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಭಕ್ತನ ಮಾಹೇಶ್ವರಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ತ್ರಿವಿಧ ದಾಸೋಹ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಕಂದು = ; ಕುಂದು = ; ತನು = ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನನನ್ನನ್ನು ಜನ ನೋಡಬಾರದೇಕೆ, ಮಾತನಾಡಿಸಬಾರದೇಕೆ, ಬೇಕಾದುದನ್ನು ಕೇಳಿ ಪಡೆಯಬಾರದೇಕೆ-ಎಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಪರಿತಪಿಸುತ್ತಿರುವರು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಿಗಿದ್ದ ಭಯಭಕ್ತಿಯೇ-ಆ ಜನರು ಅವರ ಬಳಿ ಸರಾಗವಾಗಿ ಹೋಗಲು, ಮಾತನಾಡಲು ಅಡ್ಡಿಯಾಗಿತ್ತಾಗಬಹುದು. ಅದನ್ನು ವೇದನೆಯಿಂದ ಗಮನಿಸಿದ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಶಿವನಲ್ಲಿ ಮೊರೆಯಿಡುತ್ತಿರುವರು :
ಶಿವಶರಣರು ಬಂದು ನನ್ನನ್ನು ನೋಡದಿರುವುದರಿಂದ ಕಂದಿದ್ದೇನೆ, ಮಾತನಾಡದಿರುವುದರಿಂದ ಕುಂದಿದ್ದೇನೆ. ಶರಣರನ್ನು ನೋಡುವುದೇ ನನ್ನ ಕಣ್ಣಿಗೊಂದು ಚಂದ, ಶರಣರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದೇ ನನ್ನ ಕಿವಿಗತಿಮಧುರ. ಅವರು ಬರಲಿ, ನನ್ನ ತನು ಮನ ಧನವನ್ನು ಕೇಳಲಿ-ಕೊಟ್ಟು ಧನ್ಯನಾಗುತ್ತೇನೆ. ಕೇಳುವರಿಲ್ಲದೆ ನಾನೀಗ ಬಡವನಾಗಿದ್ದೇನೆ. ಶರಣರು ಬಂದು ಬೇಡುವಂತಾಗಲಿ ಕಾಡುವಂತಾಗಲಿ-ನಾನು ಕೊಟ್ಟು ಕೊಟ್ಟು ದಣಿಯದಂತಾಗಲಿ-ಎಂದು ದೇವರಲ್ಲಿ ಮೊರೆಯಿಡುತ್ತಿರುವರು.
ಯಾರೂ ದಾನ ಕೇಳದಿರುವುದರಿಂದ ಜನ ಶ್ರೀಮಂತರಾಗಿರುವರು. ಬಸವಣ್ಣನವರಿಗಾದರೋ ಯಾರೂ ದಾನ ಕೇಳದಿರುವುದರಿಂದ ಬಡವರಾದಂತೆನಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ.
ಮಡಿವಾಳ ಮಾಚಯ್ಯನು (ಬೇಡುವೀಶ್ವರಭಕ್ತವ್ರಜಮಿಲ್ಲದಿಂತು ಬಡವಾದೆನೆಂಬ) ಈ ವಚನವನ್ನು ಕೇಳಿ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮೇಲೆ ಕೋಪಿಸಿಕೊಂಡನೆಂದೂ-ಅವರ ಆ ದಾನಮದವನ್ನು ಇಳಿಸುವ ಒಂದು ಪವಾಡವನ್ನು ಮೆರೆದನೆಂದೂ ಬಸವಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ. (ಹಿಂದಿನ ವಚನವನ್ನು ನೋಡಿ).
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.