ದಾಸನ ವಸ್ತ್ರವ ಬೇಡದ ಮುನ್ನ
ತವನಿಧಿಯನಿತ್ತರೆ ನಿಮ್ಮ ದೇವರೆಂದೆಂಬೆ!
ಸಿರಿಯಾಳನ ಮಗನ ಬೇಡದ ಮುನ್ನ
ಕಂಚಿಯ ಪುರವ ಕೈಲಾಸಕ್ಕೊಯ್ದರೆ ನಿಮ್ಮ ದೇವರೆಂದೆಂಬೆ!
ಬಲ್ಲಾಳನ ವಧುವ ಬೇಡದ ಮುನ್ನ
ಸ್ವಯಲಿಂಗವಾದರೆ ನಿಮ್ಮ ದೇವರೆಂದೆಂಬೆ!
ದೇಹಿ ನೀನು, ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ನಮ್ಮವರು!
ಬೇಡು, ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ, ಎಮ್ಮವರ ಕೈಯಲು!
Hindi Translationदास से वस्त्र माँगने के पूर्व
अक्षय भंडार देते, तो मैं तुम्हें देव कहता ।
सिरियाळ के पुत्र को माँगने के पूर्व
कांचीपुर को कैलास ले जाते,
तो मैं तुम्हें देव कहता
बल्लाळ की पत्नी को माँगने के पूर्व
स्वंय लिंग बनते, तो मैं तुम्हें देव कहता ।
दाता तुम हो, हमारे लोग वणिक हैं
माँगो कूडलसंगमदेव, हमारे लोगों से ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation If you had given inexhaustible store
Before you begged for Dāsa's cloth,
I'd call you God!
If you had carried Kañchi town
Before you begged for Siriyāḷa 's son,
I'd call you God!
If you'd become the Form of Liṅga ,
Before you begged for Ballāḷa's spouse,
I'd call you God!
But you're a begger, and our own
Are traffickers! Come beg,
O Kūḍala Saṅgama Lord, out of the hands
Of your Śaraṇās!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationதாசனின் உடையை வேண்டும் முன்பு நிலைத்த
செல்வத்தை ஈந்திருப்பின் உம்மைக் கடவுளென்பேன்
சிறுத்தொண்டனின் மகனை வேண்டும் முன்பு
காஞ்சீபுரத்தைக் கைலாசத்திற்குக் கொண்டு ஏகி
இருப்பின் உம்மைக் கடவுள் என்பேன்
வல்லாளனின் மனைவியை வேண்டும் முன்பு
அவனை இலிங்கமாகச் செய்திருப்பின்
உம்மைக் கடவுள் என்பேன்
உள்ளுறையும் ஆன்மா நீ, எம்மவர் வணிகர்
வேண்டுவாய், எம்மவரின் கைகளில்
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationదాసుని వస్త్రము వేడకముందే
తవనిధి నిచ్చిన నిన్ను దేవుడని యుందు
సిరియాళుని బిడ్డ నడుగకముందె
కంచిని కైలాసమునకు చేర్చియున్న
నిన్ను దేవుడని యుందు
బల్లాళుని వధువు నడుగకముందే
నిజలింగ మైయున్న నిను దేవుడని యుందు
దేహి నీవు వ్యాపారులు మా వారు
వేడుమయ్యా మా వారి నొకసారి!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಾಸಯ್ಯನಲ್ಲಿ ಸಿರಿಯಾಳನಲ್ಲಿ ಬಲ್ಲಾಳನಲ್ಲಿ-ಒಬ್ಬ ದೇಹಿಯಂತೆ ದೇಹಿ ಎಂದ ಶಿವನೇ ನೀನು ಮಹಾಭಿಕ್ಷುಕ. ಆ ಶಿವಭಕ್ತರಾದರೋ ನಿನ್ನ ತವನಿಧಿಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ವಸ್ತ್ರವನ್ನು, ಕೈಲಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಮಗನನ್ನೂ, ಸ್ವಯಲಿಂಗ ಪದವಿಗಾಗಿ ವಧುವನ್ನೂ ಮಾರಿದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು. ಆದ್ದರಿಂದ ನೀನು ದೇವರಲ್ಲ-ಗಿರಾಕಿ, ಅವರು ಭಕ್ತರಲ್ಲ-ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು. ಎನ್ನುತ್ತ ಬಸವಣ್ಣನವರು ದೇವರನ್ನು ಒಬ್ಬ ಭಿಕ್ಷುಕನೆಂಬಂತೆ ಅಥವಾ ಭಕ್ತರನ್ನೇ ಆಶ್ರಯಿಸಿದ ಒಬ್ಬ ವ್ಯವಹಾರಿಯನ್ನಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಿರುವರು. ಹಿಂದಿನ ವಚನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ನೋಡಿ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.