Hindi Translationकालिदास को नेत्र दिये
ओहिलय्या को निजपुर ले गये,
नंबी की पुकार का उत्तर दिया,
तेलुगु जोम्मय्या पर प्रसन्न हुए देव,
मुझे क्यों नहीं चाहते कूडलसंगमदेव?
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation To Kāḷidāsa you gave eyes,
Carried Ōhilayya to Thy seat;
When Nambi called, you answered him;
Telugu Jommayya, too, you loved:
Why do you spurn me only, Lord,
Kūḍala Saṅgama?
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationகாளிதாசனுக்கு கண் அளித்தாய்
ஓகிலய்யனை கைலாசத்திற்குக் கொண்டு ஏகினை
நம்பி அழைத்த உடனே வந்தாய்
தெலுங்கு ஜொம்மய்யனுக்கு அருளினாய்
கூடல சங்கமதேவனே எனக்கு ஏன் அருளாய்?
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationకన్ను లిచ్చితి కాళిదాసుకు
నిజపురము చేర్చితి ఓహిలయ్యను
ఓ యంటి నమ్బిపిలువ; తెలుగు జోమ్మయ్యను మెచ్చితి
దేవ! నన్నేల నొల్ల వయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಭಕ್ತನ ಐಕ್ಯಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ದೇವರು
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಶಿವನೇ, ನಿನಗೆ ಕಣ್ಣನ್ನರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಕಾಳಿದಾಸನಿಗೆ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ದ್ರಷ್ಟಾರನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ. ನಿನಗೆ ಗುಗ್ಗುಳವಾಗಿ ತನ್ನ ದೇಹವನ್ನೇ ಸುಟ್ಟುಕೊಂಡ ಓಹಿಲಯ್ಯನನ್ನು ಕಾಯಬೆರಸಿ ಕೈಲಾಸಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ದೆ. ನಂಬಿಯಣ್ಣನಿಗೆ ತಂದೆಯಾಗಿ ಅವನೆಂದುದಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ಓಯೆಂದು ವಾತ್ಸಲ್ಯದಿಂದ ಅವನನ್ನು ಸಲಹಿದೆ. ಅವನಾದರೂ ಅಂಗಾತ ಮಲಗಿದ್ದ ಪ್ರಿಯತಮೆಯ ಉನ್ನತ ಸ್ತನಗಳು ಜವಳಿಲಿಂಗವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಲು ಭಕ್ತಿಪರವಶನಾಗಿ ತಾಳವನ್ನು ಹಿಡಿದು ಶಿವನಾಮಸಂಕೀರ್ತನೆ ಮಾಡಿದನು. ಎಲೆ ಶಿವನೇ ನಾನೂ ನಿನ್ನನ್ನು ವರ್ಣಿಸಿ ಹಾಡುತ್ತೇನೆ. ನನ್ನ ತನುವನ್ನೇ ಅಲ್ಲ, ಪ್ರಾಣ ಅಭಿಮಾನವನ್ನೂ ದಕ್ಷಿಣೆಯಾಗಿಟ್ಟು ನಿನ್ನ ಶರಣರ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಸ್ವಾತಿಗಲ್ಲದೆ ಬಾಯಿದೆರೆಯದ ಮುತ್ತಿನ ಚಿಪ್ಪಿನಂತೆ ನಿನಗಲ್ಲದನ್ಯಕ್ಕೆ ನಾನು ಮನದೆರೆಯುವುದಿಲ್ಲ-ನನಗೇತಕ್ಕೆ ಪ್ರಸನ್ನನಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಶಿವನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.