ಆರು ಕೋಟಿ ಬ್ರಹ್ಮರು ಮಡಿವಲ್ಲಿ ನಾರಾಯಣಗೆ ಒಂದು ದಿನವಾಯ್ತು.
ನಾರಾಯಣರೊಂದು ಕೋಟಿ ಮಡಿವಲ್ಲಿ ರುದ್ರನ ಕಣ್ಣೆವೆ ಹಳಚಿತ್ತು.
ರುದ್ರಾವತಾರ ಹಲವಳಿದಲ್ಲಿ
ನಮ್ಮ ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವನೇನೆಂದೂ ಅರಿಯನು.
Hindi Translationछः करोड ब्रह्मों की मृत्यु हो,
तो नारायण के लिए एक दिन है।
एक करोड नारायणों की मृत्यु हो,
तो रूद्र केलिए एक निमिष है ।
कुछ रुद्रावतारों के समाप्त होने पर भी
कूडलसंगमदेव को इसका पता नहीं है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation The while six billion Brahmas die,
It's only a day for Nārāyaṇa ;
The while a billion Nārāyaṇa die,
It is for Rudra an eylid's wink;
When many Rudra incarnations cease,
Our Lord Kūḍala Saṅgama
Knows nothing of it at all!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஆறுகோடி பிரம்மர் மடியும்பொழுது
நாராயணனுக்கு ஒரு நாளாம்
நாராயணர் ஒரு கோடி மடியும் பொழுது
உருத்திரனின் கண்ணிமை இமைத்தது
பல உருத்திர அவதாரம் அழியும் காலை
கூடல சங்கமதேவன் நிலைத்து விளங்குவான்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationఆరుకోటి బ్రహ్మలణగార నారాయణునకొక్క దినమయ్యె!
నారాయణులొక కోటి మరణింప కనుటెప్ప కదిలె రుద్రునకు
రుద్రావతారములు
కొన్ని మఱుగయ్యె కాని మా
కూడల సంగమ దేవునకేదియూ లేదయ్యె!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮಾನವರ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಕೋಟ್ಯಂತರ ವರ್ಷಗಳಾದರೆ ದೇವತೆಗಳಿಗೊಂದು ದಿವ್ಯವರ್ಷವಾಗುವುದು. ಆ ದಿವ್ಯವರ್ಷಗಳು ಸಾವಿರವಾದರೆ ಒಂದು ದಿವ್ಯ ಯುಗವಾಗುವುದು.
ಈ ದಿವ್ಯ ಯುಗಗಳು ಸಾವಿರವಾದರೆ ಬ್ರಹ್ಮನಿಗೊಂದು ಹಗಲು ಮುಗಿಯುವುದು. ಈ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ನೂರು ವರ್ಷವಾದರೆ (ಬ್ರಹ್ಮನ ಆಯುರವಧಿ ಮುಗಿದು) ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಒಂದು ದಿನವಾಗುವುದು. ಅದು ನೂರು ವರ್ಷವಾದರೆ (ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆಯುರವಧಿ ಮುಗಿದು) ರುದ್ರನಿಗೆ ಒಂದು ತಿಂಗಳಾಗುವುದು. ಅದು ನೂರು ವರ್ಷವಾದರೆ (ರುದ್ರನ ಆಯುರವಧಿ ಮುಗಿದು) ಈಶ್ವರ(=ಮಹೇಶ್ವರ)ನಿಗೆ ಒಂದು ದಿನವಾಗುವುದು. ಅದು ನೂರು ವರ್ಷವಾದರೆ (ಈಶ್ವರನ ಆಯುರವಧಿ ಮುಗಿದು)ಸದಾಶಿವನಿಗೆ ಒಂದು ನಿಮಿಷವಾಗುವುದು. ಅದು ನೂರು ವರ್ಷವಾದರೆ (ಸದಾಶಿವನ ಆಯುರವಧಿ ಮುಗಿದು) ಸಕಲಸೃಷ್ಟಿ ನಿಷ್ಕಲವಾಗುವುದು.
ಮರಳಿ ಶಿವನಿಗೆ ಲೀಲೆಯಾದರೆ-ಮತ್ತೆ ನಾದಬಿಂದುಕಲೆಗಳುತ್ಪತ್ತಿ-ಆ ಮೂಲಕ ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಕೋಟಿಯುತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವುದು. ಹೀಗೆ ಮಹಾಸೃಷ್ಟಿಯ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯನ್ನು ಕುರಿತಂತೆ ಭಾರತೀಯರ ಈ ಕಲ್ಪನೆ ಬಹಳ ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ.
ಹುಟ್ಟಿದುದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಸಾವುಂಟು-ಆದಿಯುಂಟು ಅಂತ್ಯವುಂಟು. ಈ ಆದಿ ಅಂತ್ಯಗಳ ಮಧ್ಯಂತರ ಅವಧಿ ಅದರದರ ಆಯುರವಧಿ.
ಈ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿಷ್ಣು ರುದ್ರ ಮಹೇಶ್ವರ ಸದಾಶಿವರಿಗೂ ಆಯುರವಧಿಯುಂಟು. ಆದರೆ ಅವರೆಲ್ಲರಿಂದಾಚೆಗಿರುವ ನಿಷ್ಕಲಶಿವನಿಗೆ ಕಾಲದೇಶಾದಿ ಕಲ್ಪನೆಯೊಂದೂ ಇಲ್ಲ, ಎಲ್ಲ ಕಲ್ಪನೆಗಳೂ ಶಿವನಿಂದೀಚೆಗೇ ಹೊರತು ಆಚೆಗಿಲ್ಲ. ನಿತ್ಯ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವ ನಿರಾವರಣ ನಿರ್ಮಾಯ ನಿರ್ಗುಣ ನಿಷ್ಕರ್ಮ ನಿಷ್ಕಲ ನಿಷ್ಪ್ರಪಂಚ ನಿರವಧಿಗೆಲ್ಲಿಯದು ಕಾಲಕಲ್ಪಿತ?
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.