Hindi Translationआँख बंदकर दर्पण दिखाने की भाँति
दिन-रात की नींद- पर्याप्त न समझ?
उँगलियाँ गिनकर परमार्थ प्राप्त करे;
तो कहो, क्या आश्चर्य नहीं?
कूडलसंगमदेव, नाक बंदकर मुक्ति चाहनेवाले
निर्लज्जों को क्या कहूँ?
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Like looking into a mirror with closed eyes,
They are not content with sleep both night and day:
Were it not strange if they could gain,
By counting fingers, the highest good?
O Kūḍala Saṅgama Lord,
What should I say of those without shame
Who hanker for salvation by closing
Their nose?
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationகண்ணைமூடி ஆடியைக் காட்டுவதனைய
இரவு, பகலிலே உறக்கம் போதாதோ?
விரலை எண்ணி முக்தியடைவது வியப்பன்றோ!
மூக்கை மூடியவாறு, முக்தியை விரும்பும்
நாணமற்றோரை நான் என்னென்பேன்
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationకండ్లు మూసి అద్దము చూచినట్లు
రాత్రింబవళ్ళు నిద్ర చాలదే? వేళ్ళను లెక్కింప
పరమార్ధ మందగల రే? చోద్యముగా దే ఇది చెప్పుడో
ముక్కును మూసి ముక్తిని కాంక్షించు
సిగ్గుచెడినవారి నేమందునయ్యా?
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಯಾವನಾದರೂ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿ ಜಪಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅವನು ರಾತ್ರಿ ಮಾಡಿದ ನಿದ್ರೆ ಸಾಲದಾಯಿತೋ ಎಂಬಂತೆ, ಸಂಜೆ ಜಪಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅವನು ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಮಾಡಿದ ನಿದ್ದೆ ಸಾಲದಾಯಿತೋ ಎಂಬಂತೆ ಸೋಂಬೇರಿಯಾಗಿ ಕಾಣುವನು. ಜಪ ಎಣಿಸುವಾಗ ಬೆರಳನಲುಗಿಸುವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಕೆಲಸವಾಗಿರುವ ಆಲಸಿಗಳಿಗೆ ಮುಕ್ತಿ ಸಿಗುವುದೆಂಬುದಕ್ಕಿಂತ ಸೋಜಿಗದ ಮಾತಿನ್ನೊಂದಿಲ್ಲ.
ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿದವನಿಗೆ ಕನ್ನಡಿ ಹಿಡಿದರೆ ಹೇಗೆ ಮುಖ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲವೋ-ಹಾಗೆ ಒಳಗೆ ದಾಸೋಹ ಜ್ಞಾನವಿಲ್ಲದೆ ಹೊರಗೆ ಜಪ ಮಾಡಿದವನಿಗೆ ಸ್ವಸ್ವರೂಪ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಈ ವಚನಾಂತರ್ಗತವಾಗಿರುವ “ಮೂಗು ಮುಚ್ಚಿ ಮುಕ್ತಿಯ ಬಯಸುವ” ಚಿತ್ರವು-ಶ್ರಮಜೀವನವನ್ನು ಸಹಿಸದೆ ಅಪಾರ ಸುಖವನ್ನು ಬಯಸುವ ವೈದಿಕ ಐಷಾರಾಮ ಜೀವನಕ್ಕೊಂದು ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.