Hindi Translationभक्त निवास का नाम
चांडाल बस्ती हो सकता है?
विश्वास करना चाहिए
कि लिंगधारियों का निवास कैलास है।
चाण्डालां वाटिकायां वा शिवभक्त स्थितो यदि।
तत श्रेणि: शिवलोकस्य तद्गृहं शिवमंदिरम् ॥
अतः लोक के दंभियों की बात मत सुनो ।
कूडलसंगमदेव का निवास ही कैलास है॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Is there the name 'pariah colony'
When a bhakta comes to make his dwelling there?
We must believe the house where Liṅga is
To be Kailāsa : thereto this is
The authority:
'If in a pariah's street
A Śivabhakta has taken his residence,
That street will be the Śiva-world,
That house a Śiva shrine.'
Heed not the words
Of this world's hypocrites:
Where Kūḍala Saṅgama is,
There is Kailāsa!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஉடையன் ஒருவன் வந்து இருப்பின் புலைச்சேரி
என்னும் பெயர் உள்ளதோ ஐயனே?
இலிங்கமுள்ளோரின் இல்லத்தைக்
கைலாசமென்று நம்புமின்
“சாண்டால வாடிகாயாம் வா சிவ பக்த ஸ்திதோ யதி
தத்ச்ரேணி சிவலோக ஸ்யாத் தத் க்ருஹம் சிவமந்திரம்”
என்பதால் உலகிலே பகட்டினரின் சொற்கள் எதற்கு?
கூடல சங்கமன் இருக்குமிடமே கைலாசமாம்
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationప్రభుడు విడిచిన విడిదిని మాలవాడన తగునే?
అయ్యా లింగముగలవారి యిల్లే కై లాసమని నమ్మదగు
‘‘చాండాల వాటికా యాంవా! శివభ క్తః స్థితోయది
తచ్చ్రేణిః శివలోకస్య! తదృహం శివమందిరం!! కాన
ఈ లోకపుడాంభికుల మాట వలదురా;
సంగడు గల చోటే కై లాసము!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನರಾಜನು ಹೊಲೆಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟಿರುವಾಗ-ಅದನ್ನು ಯಾರು ತಾನೇ ಹೊಲೆಗೇರಿಯೆಂದಾರು ? ಭಯಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಪ್ರಜೆಯೆಲ್ಲಾ ಬಂದು ದರ್ಶನ ಪಡೆಯುವುದು. ಹಾಗೆಯೇ ಲಿಂಗವಿದ್ದವರ ಮನೆ ಹೊಲೆಗೇರಿಯಲ್ಲೇ ಇರುವುದಾದರೂ ಆ ಮನೆಯನ್ನು ಕೈಲಾಸವೆಂದು ನಂಬಬೇಕು. ಜಾತಿಡಂಬಾಚಾರದ ಜನ-ಅದು ಹೊಲೆಗೇರಿ, ಅದು ಹೊಲೆಯನ ಮನೆ ಎಂದು ಜರೆದರೂ ಅದನ್ನು ನಂಬಬಾರದು. ಶರಣರು ಜಾತಿಯಿಂದ ಹೊಲೆಯರಾಗಲಿ ಅವರು ವಾಸಿಸುವ ಜಾಗವೇ ಕೈಲಾಸ-ಇದು ನಿಶ್ಚಯ. ಆಗಮ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ ಕೇಳಿ : ಶಿವಭಕ್ತನು ಹೊಲೆಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲಸಿದ್ದೇ ಆದರೆ-ಆ ಹೊಲೆಗೇರಿಯೇ ಶಿವಲೋಕ. ಅವನಿರುವ ಮನೆಯೇ ಶಿವಾಲಯ.”
ಈ ವಚನಕ್ಕನುಸಾರವಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಕಲ್ಯಾಣದ ಹೊರವಲಯದ “ಹಿರಿಯ ಮಾಹೇಶ್ವರ”(ಲಿಂಗಧಾರಿಗಳಾದ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ)ರ ಕೇರಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಬೋಳಿನಾಗಿದೇವನೆಂಬ (ಅಸ್ಪೃಶ್ಯ) ಶಿವಶರಣನ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಬರುತ್ತಾರೆ (ನೋಡಿ ಹರಿಹರನ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ-ಸ್ಥಲ 10).
ಅಂದರೆ ಹರಿಹರನ ಪ್ರಕಾರ-ಬಸವಣ್ಣನವರು ಕಲ್ಯಾಣ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಹೊಲೆಗೇರಿಯ ಅಸ್ಪೃಶ್ಯರನ್ನೆಲ್ಲ ಶಿವಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ಅವರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಣ್ಣುವ ಬಳಕೆಯಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರೆಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಇತರ ಶಿವಭಕ್ತರೂ ತಮ್ಮನ್ನು ಹಾಗೆ ಅನುಸರಿಸಬೇಕೆಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲೇ ಈ ವಚನದ ಮೂಲಕ ಅಪ್ಪಣೆ ಕೊಡಿಸುತ್ತಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.