Hindi Translationदासी कंठ को सुनहले पीतल से
अलंकृत करने के समान ,
कुत्सितों का संग सज्जनों को योग्य नहीं है।
घुँघची माणिक्य के सम
हो सकती है कूडलसंगमदेव?
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Like pewter trinkets that you put
Around the neck of a servant-maid,
The association of the vile and noble
Is not a wholesome thing !
Can a red berry match a ruby, Lord
Kūḍala saṅgama ?
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationபணிமகளின் கழுத்தை பூச்சுநகை அணிசெய்வதனைய
கீழோர்தம் தொடர்பு நல்லோருக்கு ஈடு ஆகுமோ?
குந்துமணி மாணிக்கத்திற்கு ஈடுஆகுமோ
கூடல சங்கமதேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕುತ್ಸಿತರ ಸಂಗವು ಸತ್ಸಂಗಿಗಳಿಗೆ ತರವಲ್ಲವೆನ್ನತ್ತ –ಆ ಸತ್ಸಂಗಿಗಳನ್ನು ತೊತ್ತಿನ ಕೊರಳ ಹೊಂಬತ್ತಾಳೆಯ ಆಭರಣಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿರುವುದರಿಂದ-ಈ “ಹೊಂಬಿತ್ತಾಳೆ”ಯೆಂಬುದು ಒಳ್ಳೆಯ ಹೊನ್ನು ಎಂಬ ಅರ್ಥವುಳ್ಳುದಾಗಿರಬೇಕು. (ಹಾಗೆ ಅರ್ಥೈಸಲಾಗದಿದ್ದರೆ ಹೊಂಬಿತ್ತಾಳೆಯೆಂಬಲ್ಲಿ ಪಾಠಕ್ಲೇಶವಿದೆಯೆಂದು ಹೇಳಬೇಕಾದೀತು.)
ಅದು ಹೇಗೇ ಇರಲಿ -ಹೊನ್ನಾಭರಣವು ತೊತ್ತಿನ ಕೊರಳ ಸಂಗದೋಷದಿಂದ ಕೇವಲ ಹಿತ್ತಾಳೆಯಾಭರಣವೆಂಬ ಸಂಶಯಕ್ಕೆ ಆಸ್ಪದಕೊಡುವುದಂತೂ ನಿಶ್ಚಯ. ಆದ್ದರಿಂದ ದುರ್ಜನರ ಸಹವಾಸ ಮಾಡಿದರೆ ಸಜ್ಜನರು ತಮ್ಮ ಮೌಲ್ಯವನ್ನೇ ಸಂಶಯಾಸ್ಪದ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವರೆಂಬುದಭಿಪ್ರಾಯ.
ಆದ್ದರಿಂದ ಸಜ್ಜನರಂತೆ ಗೌರವಾಸ್ಪದರೆನಿಸಿ ಜನರನ್ನು ಮೋಸಗೊಳಿಸಲು ದುರ್ಜನರು ಸಜ್ಜನರ ಬಳಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಾಗ-ಸಜ್ಜನರು ಆ ದುರ್ಜನರನ್ನು ದೂರಮಾಡಬೇಕು –ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಗುಲುಗಂಜಿಯೂ ಮಾಣಿಕ್ಯವೆನಿಸಿದಾಗಳಂತೆ –ಜನರು ಮೋಸಹೋಗುವರೆಂದು ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಿರುವರು ಬಸವಣ್ಣನವರು ತಮ್ಮ ಭಕ್ತರನ್ನು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.