Hindi Translationभैंसे पर का बोझ देख जैसे श्वान ईर्ष्या करता है
वे स्वयं विश्वास नहीं करते,
विश्वास करनेवालों को भी करने नहीं देते!
वे स्वयं नहीं करते और
करनेवालों को भी करने नहीं देते ।
आचारशील भक्तों को देख जो सह नहीं सकते
उनके चिल्लाने पर भी कूडलसंगमदेव नरक में गिरा देंगे ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Like a puppy-dog who yelps
And snaps at a loaded buffalo,
They have no faith themselves, nor will
Let others have it! They will not do a thing,
Nor will let others do it! They can't bear
To see the practice of the devotees!
Them Lord Kūḍala Saṅgama will thrust
To hell, even as they hoot!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஎருமையின் சுமைக்கு நாய் ஏளன நகை ஆடுவதனைய
தாங்களும் நம்பார், நம்புவோரையும் நம்பவிடார்
தாங்களும் செய்யார், செய்வோரையும் செய்யவிடார்
செய்யும் பக்தரைக் கண்டு பொறுக்கவியலாதோரைக்
கூவக் கூவ, நரகத்திலிடுவான் கூடல சங்கமதேவன்
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕೋಣನೊಂದು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾದ ದೊಡ್ಡಪ್ರಾಣಿ. ಅದು ದೊಡ್ಡ ಹೊರೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತು ನಿರಾಯಾಸವಾಗಿ ನಿಡುದಾರಿಯನ್ನು ನಡೆಯಬಲ್ಲದು. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಎದುರುಬಿದ್ದ ನಾಯಿ-ತನ್ನ ಅಲ್ಪತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ –ಆ ಮಹಾಕಾಯನ ಸಾಹಸವನ್ನೂ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನೂ ಸಹಿಸದೆ ದಾರಿಗಡ್ಡನಿಂತು ಬೊಗಳುವುದು, ತಾನೂ ಜೊತೆಗೂಡಿ ನಡೆಯದು, ನಡೆಯುವರನ್ನೂ ನಡೆಯಬಿಡದು.
ಈ ಒಂದು ನೈಜಚಿತ್ರವನ್ನು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಸರದ ಹಿನ್ನೆಲೆಗೆ ತೂಗುಬಿಟ್ಟು -ಹೊಸದಿನ್ನೊಂದು ಅರ್ಥಶೋಭೆಯನ್ನು ಹೊಮ್ಮಿಸುತ್ತಿರುವರು : ಜೀವಲೋಕದ ಸೇವೆಗೆ ಗಟ್ಟಿಮುಟ್ಟಾಗಿ ದುಡಿಯುತ್ತಿರುವ ಭಕ್ತರನ್ನು ಕಂಡು ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಸಹಕರಿಸದೆ –ಆ ಭಕ್ತರ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನೇ ಅಲುಗಾಡಿಸುವ ಅವಾಂತರದಲ್ಲಿ ಉತ್ಸಾಹಿಸುವರು ಕ್ಷುದ್ರಜನರು. ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವನ್ನು ಕುರಿತಂತೆ ಅವರು ಪಡುವ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಕಿಚ್ಚನ್ನೂ, ಮಾಡುವ ವಿಘಟನಾತ್ಮಕ ನಿಂದೆಯನ್ನೂ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಕಂಡು ಬೇಸರಗೊಂಡಿರುವರು, ಕೋಪಗೊಂಡಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.