Hindi Translationवीरव्रती भक्त कहकर आत्मस्तुति करनेवालो, सुनो;
शत्रुओं से प्रशंसा पानी चाहिए
वीर हो, तो शत्रुओं से प्रशंसित होना चाहिए
व्रती हो, तो अंगनाओं से प्रशंसित होना चाहिए
भक्त हो, तो जंगम से प्रशंसित होना चाहिए
वचनानुसार विचार हो
तो कूडलसंगमदेव वाँछित पद प्रदान करेंगे ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Listen, good Sirs:
You boast to be
Heroes, ascetics, devotees..
If heroes, then your foes
Ought to admire you;
Or, if ascetics, then maid’s
Ought to approve of you;
If devotees,then Jaṅgama
Must take you to his heart.
If, when you say this word,
Your heart is in it, then
Lord Kūḍala saṅgama will grant
Whatever rank you ask.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationவீர நோன்புடையோன் பக்தன் என்று
புகழ்ந்து கொள்வீர், கேளீர், ஐயனே
வீரரெனின், பகைவர் மெச்சவேண்டும்
நோன்பு நூற்பவனெனின் மகளிர் மெச்ச வேண்டும்
பக்தனெனின் ஜங்கமன் மெச்ச வேண்டும்
இவற்றிற்கு ஏற்ப விளங்கின், வேண்டிய
பதவியை ஈவன் கூடல சங்கமதேவன்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu TranslationTranslated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu Translationکوئی دلیرکوئی پارسا بھگت کوئی
کبھی خود اپنےمحاسن بیاں نہیں کرتا
دلیروہ ہےثنا خواں ہوجس کا خود دشمن
وہ پارسا ہے کہ زن جس کی خود کرے تعریف
بھگت تو وہ ہےکہ جنگم ہوجس کا مدح سرا
جب اپنےآپ کوتم اس طرح بنالو گے
دلوںمیںجوبھی تمنّا ہےجوبھی خواہش ہے
ہمارےکوڈلا سنگم کریں گےسب پوری
Translated by: Hameed Almas
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವೀರರೆಂದು ವ್ರತಿಗಳೆಂದು ಭಕ್ತರೆಂದು ಹೊಗಳಿದರೆ -ಹೊಗಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬೀಗುವ ಕೀರ್ತಿರತಿಯವರನ್ನು ಕುರಿತು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಅವರಿಗೆ ಕೆಲವು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಹಾಕಿರುವರು :
ಯಾವನಾದರೊಬ್ಬನು ವೀರನಾದರೆ –ಅವನ ವೀರದ ಸವಿಯನ್ನು ಕಂಡ ಶತ್ರು ಅವನನ್ನು ವೀರನೆನ್ನಬೇಕು. ಯಾವನಾದರೊಬ್ಬನು ವ್ರತಿಯಾದರೆ –ಅವನಿಂದ ಅಕ್ಕತಂಗಿಯರಂತೆ ನಡೆಸಿಕೊಂಡ ಹೆಂಗಸರು ಅವನನ್ನು ವ್ರತಿ ಎನ್ನಬೇಕು. ಯಾವನಾದರೊಬ್ಬ ಭಕ್ತನಾದರೆ –ಧರ್ಮಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಶತಾಂಶ ತೇರ್ಗಡೆಯಾದುದನ್ನು ಕಂಡು ಮೆಚ್ಚಿದ ಜಂಗಮ ಅವನನ್ನು ಭಕ್ತನೆನ್ನಬೇಕು. ಉಳಿದಂತೆ ಹೊಗಳುಭಟ್ಟರು ಏನಾದರೂ ಹೊಗಳಬಹುದು –ಆ ಮಾತ್ರಕ್ಕೇ ಅವನು ವೀರ-ವ್ರತಿ-ಭಕ್ತನೇನೂ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ.
ವೀರವೂ ವ್ರತವೂ ಭಕ್ತಿಯೂ –ಮೂರು ಸೇರಿ ಸಮರಸವಾದೊಂದು ಪರಿಪಾಕವೇ ಧರ್ಮ. ಅಂಥ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠನಿಗೇ ಶಿವನು ಕರುಣಿಸುವನೆಂಬುದು ಬಸವಣ್ಣನವರ ಬೋಧೆಯ ಸಾರ.
ಭಕ್ತನೆಂದು ಡಂಗುರಹೊಯ್ಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಹೇಡಿಯೂ ಹೆಂಗುಳಿಯೂ ಸಾಧನವಿಮುಖನೂ ಆದವನಿಗೆ ಇಹವಿಲ್ಲ ಪರವಿಲ್ಲ. ಭಕ್ತನ ಜೀವನಸಾರಾಂಶ ನಿಹಿತವಾಗಿರುವುದು ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿ. ಸಂಯಮದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸವಿನಯ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ! (ಜಂಗಮವಾಗುವುದಿರಲಿ -ಭಕ್ತನಾಗುವುದೂ ಒಂದು ಮಹತ್ತರ ಸಿದ್ಧಿಯೆನ್ನುತ್ತಿರುವ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮಾತನ್ನು ಗಮನಿಸಿರಿ.) (511ನೇ ವಚನವನ್ನೂ ನೋಡಿ).
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.