Hindi Translationशौर्य हो, तो सूई, तलवार आदि से लडो
तुम शरण पथगामी हो,
तो शिवभक्तों के घर की छाछ
पंचामृत मानो
भ्राँति से लिंगार्थ भोजन ढूंढनेवाले
पापियों पर प्रसन्न नहीं होते कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation The valorus man must fight
With sword or needle or whatever alse.
The man who knows the Śaraṇa path
Must change to a celestial dish
The butter-milk
Collected at a Śivabhakta's house.
Lord Kūḍala Saṅgama rejects
The sinners who go about
Asking for food for Liṅga while
Clinging to their illusions still!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationவீரமிருப்பின் சிறுஆயுதமிருப்பினும் போரிடல் வேண்டும்
அடியார் வழியில் செல்வோன் சிவனடியார்களின்
இல்லங்களில் கஞ்சியெனும் பஞ்சாமிர்தத்தைச்
செய்து கொள்ள வேண்டும். மருள் அடைந்து
இலிங்கப்பிரசாதத்தைத் தேடும் பாதகரைக்
கூடல சங்கமதேவன் மெச்சுவனோ?
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu TranslationTranslated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಯಾವನಾದರೊಬ್ಬನು ನಿಜವಾದ ವೀರನಾದರೆ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದೊಂದು ಕ್ಷುದ್ರಾಯುಧವನ್ನೇ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋರಾಡಿಗೆಲ್ಲುವನು. ಹಾಗೆಯೇ ಶರಣಪಂಥದವನು (ತನ್ನ ಕಷ್ಟಕಾಲದಲ್ಲಿ) ಶಿವಭಕ್ತರ ಮನೆಯ ಮಜ್ಜಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದರೂ ಅದನ್ನೇ ಲಿಂಗಕ್ಕರ್ಪಿಸಿ -ಅಷ್ಟರಿಂದಲೇ ತೃಪ್ತನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಕೂಳುಬಡುಕ ಶರಣನು ಮಾತ್ರ ತನ್ನ ಲಿಂಗದ ನೈವೇದ್ಯಕ್ಕೆ ನೆಪ ಮಾಡಿ ಅನ್ನಬೇಕೆಂದು ಬವಣೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
ಶರಣನು ಭಕ್ತರ ಮನೆಯಿಂದಲೂ ಬಂದುದನ್ನು ಲಿಂಗಾರ್ಪಿತ ಮಾಡಿ ಪ್ರಸಾದಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ರೂಢಿಯೊಂದನ್ನು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿರಿ.
ಸೂಜಿಬಾಳು : ಸೂಜಿಯಂತೆ ಚೂಪೂ ಉರುಟೂ ಅದೊಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ (ಆಯುಧ) ವಸ್ತು.
ಅಥವಾ : ಲಿಂಗದೇವರಿಗೆ ಸವಿಸವಿಯಾದ ನೈವೇದ್ಯ ಬೇಕೆಂದು ನೆಪ ಮಾಡಿ ಮನೆಮನೆಗೆ ತಿರುಪೆ ತಿರುಗಿ ಹಂಗಿನ ಹಾಲು ತುಪ್ಪ ಅನ್ನ ತಂದು ಎಡೆಮಾಡಿ ಪೂಜೆ ಮುಗಿಸಿದರೆ -ಹೊಟ್ಟೆ ಹೊರೆಯಿತೇ ಹೊರತು ಭಕ್ತಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ. ಶರಣನಾದವನಿಗೆ ನಿರನ್ನನಿರ್ಗತಿಯೊದಗಿದ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ –ಅವನು ಭಕ್ತರ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಅಂಬಲಿಯನ್ನೇ ತಂದು ಭರಿತಾರ್ಪಣ ಮಾಡಿದರೆ ಶಿವನಿಗೆ ತೃಪ್ತಿಯಾಗುವುದು.
ಶೂರನಾದವನು -ನನಗೆ ಗದೆಯಿಲ್ಲ ಬಿಲ್ಲುಬಾಣವಿಲ್ಲ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತ್ರವಿಲ್ಲವೆಂದೂ –ಅವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಹೋರಲಾರೆನೆಂದೂ –ಎಂದಿಗೂ ಮುಂದಕ್ಕಿಟ್ಟ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸರಿಸನು –ಇರುವೊಂದು ಸೂಜಿಬಾಳಿನಂಥ ಚಿಕ್ಕ ಆಯುಧವನ್ನೇ ಹಿಡಿದು ಹರಹರಮಹಾದೇವ ಎಂದು ರಣರಂಗವನ್ನು ಹೊಕ್ಕು ಹೋರಾಡಿ ಶರಶಯ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೈಯನ್ನು ಚೆಲ್ಲುವನು.
ಭಕ್ತಿಯೆಂಬುದಾದರೂ ಅಂಥದೊಂದು ಸಾಹಸವೇ ಹೊರತು-ಸಬೂಬುಗಳನ್ನು ಹೇಳಿ ಸುಪ್ಪತ್ತಿಗೆಯ ಮೇಲೊರಗುವುದಲ್ಲ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.