ಲಿಂಗವಶದಿಂದ ಬಂದ ನಡೆಗಳು, ಲಿಂಗವಶದಿಂದ ಬಂದ ನುಡಿಗಳು:
ಲಿಂಗವಂತರು ತಾವು ಅಂಜಲೇಕೆ,
ಲಿಂಗವಿರಿಸಿದಂತಿಪ್ಪುದಲ್ಲದೆ-
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ ಭಕ್ತರಭಿಮಾನ ತನ್ನದೆಂಬನಾಗಿ!
Art
Manuscript
Music Courtesy:
Video
TransliterationLiṅgavaśadinda banda naḍegaḷu, liṅgavaśadinda banda nuḍigaḷu:
Liṅgavantaru tāvu an̄jalēke,
liṅgavirisidantippudallade-
kūḍalasaṅgamadēva bhaktarābhimāna tannadembanāgi!
Hindi Translationलिंग-वश से आगत आचरण हैं,
लिंग-वश से आगत वचन हैं,
लिंगवंत भयाभीत क्यों हो?
जैसे लिंग रखता है वैसे रहना है ।
कूडलसंगमदेव का कथन है,
भक्तों का अभिमान मेरा है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation From being Liṅga 's captive came
Your words and deeds.
A Liṅgavanta should be
As Liṅga makes him be;
Wherefore, then, should he fear,
When Lord Kūḍala Saṅgama
Declares a bhakta's honour is His own?
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஇலிங்கத்தால் ஏற்பட்ட இயல்புகள்
இலிங்கத்தால் ஏற்பட்ட சொற்கோவைகள்
இலிங்கம் தரித்தவர் எதற்கு அஞ்சவேண்டும்?
இலிங்கம் இருத்திய வண்ணம் இருப்பரன்றி
கூடல சங்கமதேவன் பக்தரின் அபிமானம்
தன்னுடையதென இயம்புவானன்றோ.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu TranslationTranslated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಶಿವನೆಂದಿಗೂ ತನ್ನ ಪರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ, ತನ್ನ ಆಜ್ಞಾನುಸಾರವಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡುವ ಜೀವರನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡುವುದಿಲ್ಲವಾಗಿ –ಆ ಶಿವಭಕ್ತರು ತಮ್ಮ ಶಿವಾನಂದದಲ್ಲಿ ಸ್ಫುರಿಸಿದ್ದನ್ನು ಮಾತನಾಡಬೇಕು. ಅದೇ ಶಿವಾನಂದ. ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಿಂದ ತಕ್ಕ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು –ಅವರೆಂದಿಗೂ ಲೋಗರಿಗೆ ಅಂಜಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ.
ಶಿವಸಂಗವಿಲ್ಲದೆ ಅಂಗಕ್ಕೆ ಪಕ್ಷವುಂಟು, ಪಕ್ಷಪಾತವುಂಟು. ಇಂಥ ಅಂಗಧಾರಿಯಾದ ದುರ್ಬಲ ಜೀವನು ರಾಗದ್ವೇಷಗಳಿಂದ ಸದಾಕಾಲಕ್ಕೂ ಹಿಗ್ಗಾಮುಗ್ಗಾ ಎಳೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವನು : ಈಗ ಪ್ರೀತಿಸಿದ್ದನ್ನು ಮರುಘಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ದ್ವೇಷಿಸುವನು-ಇದರ ತಿರುಗು ಮುರುಗೂ ಉಂಟು. ಅವನ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಲಿ ದ್ವೇಷಕ್ಕಾಗಲಿ ತನ್ನ ಕ್ಷುದ್ರವಲ್ಲದೆ ಅನ್ಯವೇನೂ ಆಧಾರವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದುದರಿಂದಲೇ ಅವನಲ್ಲಿ ಈ ಕ್ಷಣಚಿತ್ತದ-ಕ್ಷಣಪಿತ್ತದ ಧೋರಣೆ.
ಆದರೆ ಈ ಅಂಗಗುಣವನ್ನು ಯಾರು ಸಂಯಮಿಸಿ ತಾಮಸವನ್ನು ರಾಜಸಕ್ಕೂ, ರಾಜಸವನ್ನು ಸಾತ್ವಿಕಕ್ಕೂ ತಿರುಗಿಸಿ ಸಮಯೋಚಿತ ಸಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೂಗಿಸಬಲ್ಲರೋ –ಅವರಿಗೆಲ್ಲಿರುವುದು ಪಕ್ಷಪಾತ? ಅಂಥವರು ಅಂಗಧಾರಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ –ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲೂ ನಡೆಯುವುದನ್ನೆಲ್ಲ ರಾಗದ್ವೇಷ ರಹಿತವಾಗಿ ಸಮೀಕ್ಷಿಸುತ್ತ -ಹಾಗೆಂದು ಕೇವಲ ತಟಸ್ಥ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರದೆ -ನ್ಯಾಯದ ಕಡೆ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಎರಗುವರು.
ಅಂಥವರು ತಮ್ಮ ನಡೆನುಡಿ ಸತ್ಯಶುದ್ಧವಾಗಿರುವುದರಿಂದ -ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಎದೆಗೆಡುವುದಿಲ್ಲ -ಬದಲಾಗಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ನ್ಯೂನಾತಿರೇಕವಿಲ್ಲದೆ ಎದುರಿಸಲು ಬದ್ಧರೂ ಪ್ರಬುದ್ಧರೂ ಆಗಿರುವರು.
ಈ ಆಶಯವೇ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಭಕ್ತಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ –“ಲಿಂಗವಂತರು ಅಂಜಲದೇಕೆ ಲಿಂಗವಿರಿಸಿದಂತಿಪ್ಪುದಲ್ಲದೆ –ಕೂಡಲ ಸಂಗಮದೇವ ಭಕ್ತರಭಿಮಾನ ತನ್ನದೆಂಬನಾಗಿ”? –ಎಂದು ಉಕ್ತಿಗೊಂಡಿದೆ.
ಯಾರಾದರೂ ಭಕ್ತರ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ನಿಂತರೆ –ಅದಾಗುವುದು ಶಿವನಿಗೇ ಷಡ್ಡು ಹೊಡೆದಂತೆ –ಮಣ್ಣಾಟಕ್ಕಿಳಿದ ತನ್ನ ಮಗುವನ್ನು ಶಿವನು ಆಕಾಶವೇ ಕಣ್ಣಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಇರುವನು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.