Hindi Translationपीसेंगे चूर्ण होने तक,
कसेंगे रंग दीखने तक,
पीसने से क्षीण होकर
कसने से स्वर्ण हो,
तो कूडलसंगमदेव प्रसन्न होकर पालेंगे ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation He'll grind till you're fine and small.
He'll file till your colour shows.
If your grain grows fine
in the grinding,
if you show colour.
in the filing,
then our lord of the meeting rivers
will love you
and look after you.
Translated by: A K Ramanujan Book Name: Speaking Of Siva Publisher: Penguin Books ----------------------------------
He'll crush you into tiny shape;
He'll rub you till the gold-hue shows:
If you, on grinding, become small,
If you, on rubbing, become gold,
Lord Kūḍala Saṅgama
Will hide you in His heart of love!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationநுண்மையாகும் வரையில் அரைப்பான் ஐயனே
வண்ணம் வரும்வரை உரைப்பான் ஐயனே.
நுண்மையாக அரைபடின் உரைத்து வண்ணம் தென்படின்
கூடல சங்கமதேவன் அன்புடன் அருள்வான் ஐயனே
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu TranslationTranslated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಚಿತ್ರಕಾರನು ಗೈರಿಕಾದಿ ಧಾತುಗಳನ್ನು ತಂದು ಪುಡಿಮಾಡಿ ಬಳಿದು ಚಿತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಒಂದು ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಮೇಲೆ ಹೇಳಿರುವ ಧಾತುಗಳು ಪ್ರಕೃತಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಳಿಯಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಅವನ್ನು ಒಡೆದು ಚಚ್ಚಿ ಕುಟ್ಟಿ ನುಣ್ಣಗೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು –ಆಮೇಲೆ ಅವು ಚಿತ್ರಕಾರನ ಲೇಪನ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಒದಗುತ್ತವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಶಿವನೊಬ್ಬ ಚಿತ್ರಕಾರನಾದರೆ –ಅವನು ತನ್ನ ಲೀಲೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅನುವಾಗುವಂತೆ ಶಿವಭಕ್ತರನ್ನು ಕಠಿಣವೆನ್ನಬಹುದಾದ ರೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಿಸಿ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವನು. ಅವರ ಮೂಲಕ ಹಲವು ಆದರ್ಶಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ -ತನ್ನ ಲೀಲೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸುವನು. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗಿಬರುವ ಜೀವರನ್ನು ಮಾತ್ರ ಶಿವನು ರಕ್ಷಿಸಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವನು –ಉಳಿದವರನ್ನು ಜನ್ಮಜರಾಮರಣ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಬಿಸಾಡುವನು. ಒಬ್ಬ ಚಿತ್ರಕಾರನಾದರೂ –ತನ್ನ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಮೈಗೊಡುವ ಒಳ್ಳೆಯ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಜೋಪಾನಮಾಡುವನು –ಉಳಿದುವನ್ನು ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗೆ ಎಸೆಯುವನು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.