Hindi Translationसुख प्राप्त हो, तो पुण्य-फल नहीं कहूँगा,
दुःख प्राप्त हो, तो पाप-फल नहीं कहूँगा,
नहीं कहूँगा कि तुम्हारे बनाने से बना,
नहीं कहूँगा कि कर्म के लिए कर्ता ही अंतिम है;
उदासीन होकर वंदना नहीं करूँगा
कूडलसंगमदेव, यों तुमने मुझे उपदेश दिया
लौकिक जीवन बिताने के लिए उसका उपयोग करूँगा ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Should happiness come, I do not say
It is my merit’s fruit ;
Should sarrow come,I do not say
It is my sin’s reward.
I do not say it’s so because
You’ve made it so.
I do not say the doer is
The limit for a deed.
I do not say ' I bow to Thee'
With indifferent mind.
O Kūḍala saṅgama Lord, this is the way
You have instructed me:
I spend my worldly life so it be spent.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஇன்பம் வரின் புண்ணியபலன் என்பேன்
துன்பம் வரின் பாவத்தின் பலன் என்பேன்
நீ செய்ததால் வந்தது எனக் கூறேன்
வினைக்கு வினையே இறுதி என்னேன்
அலட்சியத்துடன் தஞ்சம் என்னேன்
கூடல சங்கமதேவனே, நீ கூறிய அறிவுரையை
எனக்கு இவ்விதத்தில் வாழ்க்கை
அகல்வதற்குப் பயனப்படுத்துவே னையனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationసుఖమె రాగపుణ్యమనను, దుఃఖము రాగ పాపఫలమనను
నీ జేసిన చేతల ఫలమనను కర్మకు కర్తయే తుదియనను
ఉదాసీనుడనై శరణనలేను; సంగయ్యా నీజేసిన చేత లీగతి
నా సంసార సారముగా పెరిగెనయ్యా
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ“ಸುಖ ಬಂದಾಗ –ಇದು ನನ್ನಿಂದಾಯಿತೆಂದು ಅಹಂಕರಿಸದೆ, ದುಃಖ ಬಂದಾಗ –ಇದು ದೇವರಿಂದಾಯಿತೆಂದು ದೂರದೆ, ಅಥವಾ ಈ ಸುಖ ದುಃಖಳೆರಡಕ್ಕೂ ನಾನೇ ಕಾರಣಕರ್ತನೆನ್ನುತ್ತ ನಿರ್ದೈವವಾದವನ್ನು ಮುಂದೊಡ್ಡಿ ದೇವರನ್ನು ಉದಾಸೀನ ಮಾಡದೆ-ಸುಖದುಃಖಗಳು ಜೀವನದ ಮೂಲಪರಿಕರಗಳೆಂದು –ಅವೆರಡನ್ನೂ ಸಮಾಧಾನಚಿತ್ತದಿಂದಲೇ ಸ್ವಾಗತಿಸುತ್ತೇನೆ. ಈ ಜೀವನಪಾನೀಯವನ್ನು ದುಃಖದ ಗಷ್ಟು ಸಹಿತವಾಗಿಯೇ ಈಂಟಿ ತೃಪ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೇನೆ” –ಇದು ಜೀವನದ ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯನ್ನೂ, ಅದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಆಸ್ಥೆಯನ್ನೂ ಬಲ್ಲ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮಾತು. ಕೂಡಲ ಸಂಗಮದೇವರಿಂದ ಅವರು ಪಡೆದ ಉಪದೇಶವೂ ಇದೇ ಆಗಿತ್ತು.
ಬಸವಣ್ಣನವರು-ತಾವು ಕೂಡಲ ಸಂಗಮದೇವರಿಂದ ಪಡೆದ ಉಪದೇಶವಿದೆಂದು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿ ಹೇಳಿರುವ ಈ ವಚನ ಬಹಳ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಬೇಕು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.