Hindi Translationबालाभ्यास करने जाने पर
मेरा खङ्ग मुझे ही चुभता है ।
मैं योद्धा के साथ कैसे लडूँगा?
राजा, राजगुरु और जगत के चतुर की
समस्या को सुलझाना कठिन है ।
समानता पर उन्हें पकडने जाऊँ,
तो शतरंज पर मसि डालते हैं, कूडलसंगमदेव॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation In doing my childish exercise,
I prick myself with my own sword:
How, then, could I
Make practice with a warrior?
It is not possible to dodge a move
Made by the sharpest trickster in the world-
The King, preceptor of Kings:
Should one attempt to catch him
On equal terms, Lord Kūḍala Saṅgama
Will smudge with soot the chequerboard!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஆரம்பப் பயிற்சியை மேற்கொண்ட பொழுது
என் கத்தி என்னைக் குத்தும்
வீரனுடன் எப்படி ஐயனே போராடுவேன்?
மேலான அரச குரு உலகின் திறலோனின்
சிக்கலிலிருந்து விடுபடவியலாது
எதிர்க்க முயற்சி செயின்
ஆட்டத்தைக் கெடுப்பான் கூடலசங்கமதேவன்.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationబాలాభ్యాసము సేయగ నా కత్తి నన్నే దాకెనయ్యా:
ఇక వీరునితో సాధన యెట్లయ్యా?
రాజరాజగురుని జగద్విన్నాణపు గంటు విప్పకాదు
సమస్థాయిని పట్టచూడ చదరంగముపై మసిబోసె సంగయ్య
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಮಾಹೇಶ್ವರನ ಭಕ್ತಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಮನಸ್ಸು
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಚಕ್ರವರ್ತಿಯನ್ನು ಯುದ್ಧದಿಂದ ಅಥವಾ ಉಪಾಯಾಂತರದಿಂದ ಗೆಲ್ಲಲ್ಲು ಹವಣಿಸಿದ ಮಾಂಡಲಿಕನೊಬ್ಬನ ದುರಂತಸೆಣಸಾಟದ ಒಂದು ರಾಜಕೀಯಪ್ರತಿಮೆಯ ಮೂಲಕ-ಭಕ್ತನು ಇಷ್ಟಲಿಂಗೋಪಾಸನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲೇ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಾಗ ಜಂಗಮದಾಸೋಹ ಸಿದ್ಧಿಸದೆ ಶಿವಸಾಯುಜ್ಯ ದೂರವೇ ಉಳಿಯಿತೆಂಬುದನ್ನು ವ್ಯಂಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ.
ನಾನೆಂದರೆ ಭಕ್ತ, ಬಾಲಾಭ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಕ್ರಿಯಾಮಾರ್ಗ, ಸುರಗಿಯೆಂದರೆ ಇಷ್ಟಲಿಂಗ, ಕಲಿಯೆಂದರೆ ಜಂಗಮ, ರಾಯ ರಾಜಗುರು ಜಗದ ಬಿನ್ನಾಣಿಯೆಂದರೆ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಶಿವ, ತೊಡಕೆಂದರೆ ಲಿಂಗವಾಗಬೇಕಾದ ಅಂಗದ ಜಂಜಡ, ಸರಸದ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿಯುವುದೆಂದರೆ ನಿಃಕ್ರಿಯಾಜ್ಞಾನಮಾರ್ಗ, ಚದುರಂಗವೆಂದರೆ ಮನ-ಬುದ್ಧಿ-ಚಿತ್ತ-ಅಹಂಕಾರವೆಂಬ ಅಂತಃಕರಣ ಚತುಷ್ಟಯ, ಮಸಿಯ ತೋರಿದನೆಂದರೆ ಅಜ್ಞಾನ ಕಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದ (ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಿಂದ).
ತಾತ್ಪರ್ಯ : ಇಷ್ಟಲಿಂಗೋಪಾಸನೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದರೆ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಅನುರಕ್ತನಾದೆನು. ಇನ್ನು ನಾನು ಜಂಗಮದಾಸೋಹದಲ್ಲಿ ವಿಜಯ ಹೊಂದುವುದು ಹೇಗೆ? ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನ ಶಿವನು ಕೊಟ್ಟ ಈ ದೇಹದ ತೊಡಕನ್ನು ಬಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಸದಳ. ಕ್ರಿಯಾಮಾರ್ಗದ ಈ ಲಿಂಗೋಪಾಸನೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ನಿಃಕ್ರಿಯಾ(ಜ್ಞಾನ)ಮಾರ್ಗವನ್ನೇ ಹಿಡಿದು ಹೋದಾಗಲಂತೂ ನನ್ನ ಅಂತರಂಗವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಆ ಶಿವಮಾಯೆಯ ಅಹಂತೆಯ ಕತ್ತಲು ಕವಿಯಿತು. ನನ್ನ ಸಾಧನೆಯ ಗತಿಯಿನ್ನೇನು?-ಎಂದು.
ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ : ಕ್ರಿಯಾಮಾರ್ಗ ಜ್ಞಾನಮಾರ್ಗಗಳೆರಡನ್ನೂ ಮೀರಿದ ದಾಸೋಹಮಾರ್ಗವೊಂದೇ ಅಂಗವನ್ನು ಲಿಂಗೈಕ್ಯಮಾಡುವ ಸುವರ್ಣಮಧ್ಯಮಮಾರ್ಗ ಎಂಬುದೆ ಆಗಿದೆ ಈ ವಚನದ ಬೆಡಗಿನ ಇಂಗಿತ ಕೂಡ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.