Hindi Translationसमचित्त रूपी नियम का ढाल
और शिवचित्त रूपी क्रूर शर धारण कर,
शरणार्थी रूपी शारीरिक श्रम सीखूँ,
तो मैं दासवृत्ति के योग्य बनूँगा।
प्रति द्वंद्वी जंगम के घर आने पर
उसका सामना करूँगा,
कूडलसंगमदेव को प्रसन्न करने का यह लक्षण है॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation A vow of equanimity for my shield,
The Śiva-Consciousness for my sharp-edged sword,
Surrender for my fencing exercise,
Behold, I am not qualified
For servanthood: when a Jaṅgama ,
That rival warrior, comes up to my door,
I must run out to encounter him:
This is the trick to please
Lord Kūḍala Saṅgama!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationசமச்சித்தம் என்னும் நியமத்தின் பலகையைப் பற்றி
சிவச்சித்தம் என்னும் கூரான கத்தியைக் கொண்டு
தஞ்சம் என்னும் சாதனையை மேற்கொண்டால்
தொண்டு செய்யும் தகுதியைப் பெறுவேன், காணாய்
எதிராளி ஜங்கமன் இல்லத்திற்கு வரின் அவரை
எதிர்கொண்டு முறையாக செய்வது
கூடல சங்கமதேவனின் அன்பைப் பெறுவதின்
அடையாளமாம் ஐயனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಜಂಗಮದಾಸೋಹವೇ ಶಿವನನ್ನು ಒಲಿಸುವ ಮಾರ್ಗವೆಂಬುದು ಈ ವಚನದ ಆಶಯ.
ವೀರಶಿವಭಕ್ತನಿಗೆ ಸಮಚಿತ್ತಕ್ಕೆ ಸಮಸಾಟಿಯಾಗಿ ನಿತ್ಯನೇಮ ಬೇಕು. ಶಿವಕೃಪೆಯೆಂಬ ಶಿವಚಿತ್ತವೂ ಅವನ ಮೇಲೆ ಇರಬೇಕು. ಆ ಸಮಚಿತ್ತದ ಗುರಾಣಿ ಹಿಡಿದು ಶಿವಚಿತ್ತದ ಖಡ್ಗ ಹಿಡಿದು ಶರಣಾಗತಿಯ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದರೆ ಆ ಭಕ್ತನು ಧರ್ಮವೀರನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಅಂಥವನು ಮಾತ್ರ ಜಂಗಮವು ಮನೆಗೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದಾಗ – ಅವನಿಗೆ ಉಚಿತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಎದುರುಬಿದ್ದು ಹೋಗಿ ತನ್ನ ತನು ಮನ ಧನಗಳ ಘಟ್ಟಿತನವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಖಡ್ಗಯುದ್ಧದ ವರಸೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಬೆಡಗಿನ ವಚನವಿದು.
ಸಮಚಿತ್ತವೆಂದರೆ-ಬಂದ ಆಪತ್ತುವಿಪತ್ತುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿ ಸೈರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ-ಈ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹಿಡಿದ ಗುರಾಣಿಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಗುರಾಣಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ ಮೇಲೆರಗುವ ಖಡ್ಗಾಹತಿಯನ್ನು ದೈವೇಚ್ಛೆಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಉಪಮಾ ಕೌಶಲ್ಯವು ಬಸವಣ್ಣನವರ ವೀರಶ್ರೀ ಭಕ್ತಿಶ್ರೀಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.