Hindi Translationसिरियाळ के पुत्र को पकवाकर
उसे न खाकर सताया।
चोळ के घर में न खाकर,
चन्न के घर में खाया।
तुमने प्रत्येक से विभिन्न व्यवहार किया
कूडलसंगमदेव॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation You, having made
Siriyāḷa turn his son to food,
Must tantalise him by not eating it;
You would not eat at Cola's, yet
Would eat at Cenna's house:
O Kūḍala Saṅgama Lord,
You have one for each!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationசிறுத்தொண்டனின் மகனைச் சமைத்து
உண்ணலாகாது வாட்டினாய்
சோழனின் இல்லத்தில் உண்ணலாகாது
சென்னனின் இல்லத்தில் உண்டனை
ஒவ்வொருவருக்கும் ஒவ்வொரு முறையைச்
செய்தாய் கூடல சங்கமதேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationసిరియాళుని కొడుకును వండిరచి తినక యేడ్పించితి
చోళుని విడిచి చెన్నుని యింట తింటివి;
ఒక్కొక్కని ఒక్కొక్క రీతి చూతువుదేవా !
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಮಾಹೇಶ್ವರನ ಶರಣಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಭಕ್ತಿಮಾರ್ಗ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಭಕ್ತರಲ್ಲಿ ಶಿವನೇಕೆ ಒಬ್ಬರಿಗೊಂದು ಪರಿಯೆಂಬುದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಎತ್ತಿರುವ ಅಕ್ಕರೆಯ ಆಕ್ಷೇಪಣೆ : ರಾಜಾನ್ನ ರಸಾಯನಗಳನ್ನು ಬಡಿಸಿ ಉಣ್ಣೆಂದು ಬಗೆಬಗೆಯಾಗಿ ಬೇಡಿಕೊಂಡರೂ ಆ ಚೋಳನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದಗುಳನ್ನೂ ಮುಟ್ಟಲಿಲ್ಲ. ಅವನ ಕುದುರೇಲಾಯದಲ್ಲಿ ಕಂಪಣದ ಕಾಯಕ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಮಾದಾರ ಚೆನ್ನಯ್ಯನ ಉಣ್ಣುವ ಮಣ್ಣಿನ ಮುಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ಗಪ್ಪೆಂದು ಕೈಹಾಕಿದೆ. ಸಿರಿಯಾಳನ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಅವನಿಗಿದ್ದ ಒಂದೇ ಒಂದು ಮಗುವಿನ ಮಾಂಸ ನನಗೆ ಬೇಕೆಂದು ಅಸುರದಿಂದ ಬೇಡಿದೆ, ಅಟ್ಟಿಟ್ಟರೆ-ಆಡಲ್ಪಟ್ಟ ಆ ಮಗನನ್ನೇ ಕರೆಯೆಂದು , ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಉಣ್ಣುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು, ಬಂಜೆಸಂಸಾರವಿದೆಂದು –ಮೊದಲೇ ನೊಂದವರನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ನೋಯಿಸಿದೆ.
ಎಲೆ ಶಿವನೇ, ಹೀಗೇಕೆ ನೀನೆಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ತಮ್ಮ ಅತಿನೆಚ್ಚಿನ ದೇವರ ಬಯಲಾಟವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಲೇ –ಆ ದೇವರು ಒಲಿಯುವುದು ರಾಜರಿಗಲ್ಲ ಶ್ರೀಮಂತರಿಗಲ್ಲ-ಚೆನ್ನಯ್ಯನಂಥ ದೀನದಲಿತರಿಗೆ-ಅದೂ ನಿರಾಯಾಸವಾಗಿ ಎಂಬುದನ್ನು ಆಕ್ಷೇಪಣೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಅನುಲಕ್ಷಿಸುತ್ತಿರುವರು.
ಚೋಳನಿಗೆ ರಾಜತೇಜವಿದೆ, ಸಿರಿಯಾಳ ಶೆಟ್ಟಿಗೆ ಧನತೇಜವಿದೆ, ಮಾದಾರ ಚೆನ್ನಯ್ಯನಿಗಾದರೋ ಇರುವುದು ಆತ್ಮ ತೇಜವೊಂದೇ-ಅಂಥವರಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ಕೊಡುವನು ಶಿವನೆಂಬುದು ಈ ವಚನದ ನಿಗೂಢ ಇಂಗಿತ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.