Hindi Translationसमुद्र श्रेष्ठ कहूँ?
वह धरा पर स्थित है ।
धरा श्रेष्ठ कहूँ?
वह नागेंद्र की फणा-मणि पर स्थित है।
नागेंद्र को श्रेष्ठ कहूँ?
वह पार्वती की कनिष्ट-अंगुली की मुद्रिका है,
ऐसी पार्वती को श्रेष्ठ कहूँ?
वह परमेश्वर की अर्धांगिनी है
ऐसे परमेश्वर को श्रेष्ठ कहूँ?
वह मम कूडलसंगमदेव के शरणों के
मनाग्र पर स्थित है ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Should I say that the sea is great?
The earth holds it!
Should I say that the earth is great?
The jewel in the snake-god's hood
Holds that!
Should I say that the snake-god's great?
He is contained within the signet-ring
On the small finger of Pārvati !
Is then Pārvati great? She is
'Paramēśvara's better half!
Is this Paramēśvara great, then? He's
Contained within the point of points
Of our Kíðala Saþga's Śaraṇās '
Minds!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationகடலைச் சிறந்தது என்பேனோ?
நிலத்தில் அடங்கிவிட்டது
நிலம் சிறந்தது என்பேனோ?
ஆதிசேடனின் படத்திலுள்ள மணியில்
அடங்கியது, ஆதிசேடன் சிறந்தது
என்பேனோ? பார்வதியின் சுண்டுவிரலின்
மோதிரமாயிற்று. அத்தகைய பார்வதியைச்
சிறந்தவள் என்பேனோ? பரமேசுவரனின்
பாதி உடலாயினள், பரமேசுவரனைச்
சிறந்தவன் என்பேனோ? நம் கூடல சங்கனின்
அடியாரின் மனத்தின் இறுதி முனையிலே
அடங்கி விட்டானன்றோ!
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Urdu Translationکیا سمندرکومیں عظیم کہوں
جبکہ دَھرتی کےایک کونےمیں
بن گیا ہے وہ خود پناہ گزیں
کیامیں سمجھوں عظیم ہے یہ زمیں
جبکہ خود یہ ہے کلاہِ افعی پر
ایستادہ ہے، کیا میں افعی کو
بحرو بَرسے بہت بڑا سمجھوں
جبکہ خود ہے یہ بن کےاک خا تم
زیب ِ انگشت ِ دست ِ پاروتی
اس سےاعلٰی ہیں کیا یہ پاروتی
یہ تو پرمیشور کی زوجہ ہیں
کیا یہ پرمیشور ہیں سب سےعظیم
یہ تووہ ہیں جو کوڈلا سنگا
تیرے ان پاکبازشرنوں کے
آخر ی کنجِِ د ل میں رہتے ہیں
Translated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಶರಣನ ಶರಣಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ದೇವರು
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಶಿವಶರಣರ ದೇಹ ಎಲ್ಲರ ದೇಹದಂತೆಯೇ ತೋರಬಹುದು –ಆದರೆ ಅವರ ಅತಿಮಾನಸವು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನೂ, ಆ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಆದಿಶೇಷನನ್ನೂ, ಅವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಪರಮೇಶ್ವರ ಶಿವನನ್ನೂ ಶಿವಶಕ್ತಿಯನ್ನೂ ಅತಿಕ್ರಮಿಸಿರುವುದು.
ಈ ಶರಣನ ಮನದ ಕೊನೆಯ ಒಂದಂಶದಲ್ಲಿ ಶಿವ ನೆಲೆಸಿದ, ಆ ಶಿವನ ಅರ್ಧಾಂಗದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ವತೀ ಶಕ್ತಿ ಅಡಗಿದಳು, ಅವಳ ಕಿರುಬೆರಳ ಉಂಗುರವಾದನು ಆದಿಶೇಷ. ಆ ಆದಿಶೇಷನ ಒಂದು ಹೆಡೆಮಣಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಭೂಮಿಯೊಂದು ಧೂಳೀ ಕಣವಾಯಿತು, ಈ ಭೂಮಿಯ ಒಂದು ಕುಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಪ್ತಸಮುದ್ರಗಳೂ ಹರಡಿ ನಿಂತವು.
ಶರಣನ ಆದಿಮಾನಸವು ಸಪ್ತಸಮುದ್ರಕ್ಕಿಂತ ಅಗಾಧ, ಭೂಮಿಗಿಂತ ವಿಸ್ತಾರ, ಆದಿಶೇಷನಿಗಿಂತ ವಿವಿಧಾಧಾರ, ಪಾರ್ವತಿಗಿಂತ ಶಕ್ತಿಸಂಪನ್ನ ಶಿವನಿಗಿಂತ ಶಿವಶಂಕರ.
ಶಿವಧ್ಯಾನನಿರತನಾದ ಶರಣನ ಪಾದಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದವನು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪಡೆದವನೆಂಬುದು ಈ ವಚನದ ಇಂಗಿತ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.