Hindi Translationबाल-बालिका शिशु तुम ही हो देव,
स्त्री शिशु, पुरुष शिशु तुम ही हो देव,
मेरी जीजी के पति तुम ही हो देव,
भ्रांति दूर हुई, भाव रह गया
कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation A sane head and a crazy head Thou art, O Lord;
Thou art a female and a male child too;
Thou art my elder sister's husband, Lord-
Because, O Kūḍala Saṅgama Lord,
Illusion now has perished and
But piety remains!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil TranslationTranslated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationఅనాయాసముగ యిల్లుకటె; నిరాయాసమున పరమ సంతోషి;
రూపించుటలో రూపాథికుడ; చూచుటలో చూపుఘనము
సహజ సంగుని వ్యక్తిత్వ మిట్లయ్యా! ఉదకమున బిందువు
ఉదయరత్నమువలె; సంగని శరణుల వ్యక్తిత్వమయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಶರಣನ ಐಕ್ಯಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಸಂಸಾರ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನನಾದಿನಿಯೊಬ್ಬಳು ತನ್ನ ಅಕ್ಕನ ಗಂಡ(ಭಾವ)ನಿಗೆ ಹೇಳುವ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿದೆ ಈ ವಚನ. ಅವಳೂ ಆ ಭಾವನನ್ನೇ ಮದುವೆಯಾಗುವ ಬೆಡಗಿನ ಮಾತಿದು :
ಬೆಡಗನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ –ಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿಯ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಶಿವನನ್ನು ಒಲಿಸಲಿಚ್ಛಿಸುವ ತಂಗಿ ಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತಿಯು ಶರಣಸತಿಯೇ ಆಗಿರುವಳು. ಅವಳೆನ್ನುವ ಮಾತು ಈ ಮುಂದಿನಂತಿದೆ: ಭೂತನಾಥನಾದರೂ ಬುದ್ಧಿಗೊಡೆಯನಾದರೂ ನೀನೇ ನನಗೆ ಗತಿ. ನೀನು ಅರ್ಧನಾರೀಶ್ವರನಾಗಿ ನನಗೆ ಹೆಂಗುಸು ಗಂಡುಸು ಎರಡೂ ಆಗಿರುವೆ. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನೀನು ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರನಾಗಿ ನಾನು ನೀನೆಂಬ ನನ್ನ ಭಿನ್ನಭ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಕೆಡಿಸಿ ನಾವಿಬ್ಬರು ಒಂದೆಂಬ ಭಾವವನ್ನು ನನ್ನಲ್ಲಿ ದೃಢಗೊಳಿಸಿರುವೆ.
ವಿ : ಜ್ಞಾನೋದಯವಾಗದೆ ಮಾಡಿದ ಬರಿಯ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ವ್ಯರ್ಥ. ಜ್ಞಾನನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದೆಲ್ಲ ಕ್ರಿಯೆಗಳೂ ಶಿವಾರ್ಪಿತವಾಗುತ್ತವೆಂಬುದು ವಚನದ ತಾತ್ಪರ್ಯ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.