Hindi Translationभित्तिहीन चित्र वत्
मैं भक्तिहीन प्रमथ कब बनूँगा?
सत्यहीन शरण कब बनूँगा?
रेखाहीन मानदंड से उधार देनेवाले
व्यापारी सदृश हूँ कूडलसंगमदेव॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation When would I be, O Lord,
A pioneer without piety;
When would I be, O Lord,
A Śaraṇa without reality-
Like picture without a wall?
Even as a trader who gives his goods
Measuring with a bare stick with no lines,
On credit!
O Kūḍala Saṅgama Lord!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil TranslationTranslated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationభూమిక లేని చిత్రమువలె; భక్తి లేని ప్రమథుడనై యుంటి
సత్యములేని శరణుడనై యుంటి; కొలత లేని బళ్ళతో సరుకుల
అప్పునిచ్చు వ్యాపారివలె నుంటినయ్యా కూడల సంగయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಐಕ್ಯನ ಭಕ್ತಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಅಸಹಾಯಕತೆ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಭಕ್ತಶಿರೋಮಣಿಗಳಾದ ಬಸವಣ್ಣನವರಿಗೆ “ಭಕ್ತಿಯಿಲ್ಲದ ಪ್ರಮಥನಾಗಿ ಎಂದಿಪ್ಪೆನೋ !” ಎಂಬ ಚಿಂತೆ ! ಭಕ್ತಿಯಿಲ್ಲದ ಪ್ರಮಥನೆಂದರೇನು ?
ಭಕ್ತಿಯೆಂದರೆ ದೇವ-ಭಕ್ತ ಎಂಬ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ದೇವರಿಗೆ ಭಕ್ತನು ಮಾಡುವ ಪರಿಚರ್ಯೆ. ಈ ಅಂತರವೇ ಇಲ್ಲದೆ-ಆದ್ದರಿಂದ ಪರಿಚರ್ಯೆಯೂ ಇಲ್ಲದೆ, ತಾನೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲವೂ ಶಿವಮಯವೆನಿಸುವುದೊಂದು ತನ್ಮಯಸ್ಥಿತಿಯುಂಟು.
ತಾವು ಹಂಬಲಿಸುವ ಈ ತೀವ್ರ ಶಿವಾನುಭೂತಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬಸವಣ್ಣನವರು “ಭಿತ್ತಿಯಿಲ್ಲದ ಚಿತ್ತಾರ”ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸುತ್ತಿರುವರು:
ಒಂದು ಚಿತ್ರ ಬರೆಯಲು ಭಿತ್ತಿ-ಪಟವಿದ್ದರೆ –ಆ ಭಿತ್ತಿಪಟದ ಆಯಾಮವನ್ನು ಆ ಚಿತ್ರ ಮೀರಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ಭಕ್ತಿಯೂ ಅಷ್ಟವಿಧಾರ್ಚನೆ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಕಟ್ಟುಪಾಡಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ತನ್ನನ್ನು ಶಿವನಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಭಾವಿಸಿ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪೂಜಿಸಿ -ಒಂದು ಮೇರೆಗೆರೆಯೊಳಗಾಗಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ -ಶಿವನಿಗೂ ತನಗೂ ಭಿನ್ನಭೇದವಿಲ್ಲದೆ. ತಾನೇ ಇಲ್ಲದೆ-ಇರುವುದೆಲ್ಲಾ ಶಿವನೇ ಆಗಿರುವ ಅನನ್ಯ ಅನುಭಾವ ತನಗಾಗುವುದೆಂದಿಗೆ ಎಂದು ಬಸವಣ್ಣನವರು ವಿರಹಿಸುತ್ತಿರುವರು.
ಎರಡಾಗಿ ಬೇರೆಯಾಗಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಒಂದಾಗಿ ಬೆಸೆದುಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಸಚ್ಚಿದಾನಂದವೆಂಬುದು ಅವರ ಕಲ್ಪನೆ.
ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಅವರು ದೇಶಕಾಲಬದ್ಧವಲ್ಲದ, ವಿಧಿವಿಧಾನಸೀಮಿತವಲ್ಲದ ನಿಸ್ಸೀಮಭಕ್ತಿಯ ದಾರಿಹಿಡಿದು ಶಿವನಲ್ಲಿ ಎರಕಗೊಳ್ಳಲು ಹಂಬಲಿಸಿದರು.
ಶೆಟ್ಟಿಗೆ ಲಾಭನಷ್ಟಗಳ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವಿರುವತನಕ ತಕ್ಕಡಿ-ತೂಕ ಎಲ್ಲಾ ಬೇಕು. ಆದರೆ ಅವನಿಗೆ ಲೌಕಿಕವೆ ಬೇಡವೆನಿಸಿ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಮುಚ್ಚಬೇಕೆಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದಾಗ-ಮಿತಿಯಿಲ್ಲದೆ ಅತಿಯಾಗಿ ತೂಗಿ–ಅದನ್ನೂ ಸಿಕ್ಕಿದವರಿಗೆಲ್ಲಾ ಸೂರೆಸಾಲವಾಗಿ ಕೊಟ್ಟುಬಿಡಲು ಯೋಚಿಸುವನು.
ಹೀಗೆ ಭಕ್ತಿಯ ಲೆಕ್ಕ ಮುಗಿಸಿ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯಬೇಕೆನ್ನುವ ಬಸವಣ್ಣನವರ ನಿವೃತ್ತಿಸ್ಥಿತಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದುದು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.