ನಿಷ್ಠೆ ಘಟಿಸಿ ಕ್ರಿಯವಗ್ರಹಿಸಿ ಭಾವಭರಿತವಾಗಿ
ಜ್ಞಾನವೆ ಅಂಗವಾಗಿ ಕ್ರಿಯೆ ಪ್ರಾಣವಾಗಿ,
ಮತ್ತೆ ಜ್ಞಾನವೆ ಪ್ರಾಣವಾಗಿ ಕ್ರಿಯೆ ಅಂಗವಾಗಿ,
ಅಂಗಮನಕ್ರೀ ಭಾವ ಈ ಚತುರ್ವಿಧವೊಂದಾಗಿ,
ಮತ್ತೆ ನಿಷ್ಠೆ ಘಟಿಸಿ ಕ್ರೀಜ್ಞಾನ
ಎರಡ ಮೀರಿನಿಂದ ನಿಲವು ಎಂತುಟೆಂದರೆ:
ಕ್ರೀಯೆಂದರೆ ಇಷ್ಟಲಿಂಗ,
ಅಂಗವೆಂದರೆ ಪ್ರಾಣಲಿಂಗ.
ಆ ಪ್ರಾಣಲಿಂಗವ ಇಷ್ಟಲಿಂಗದಲ್ಲಡಗಿಸಿಕೊಂಡು
ನಿಂದುದು ಎರಡಾಗಿ
ಭಕ್ತನೆಂದು ಮಾಹೇಶ್ವರನೆಂದು
ನಿಷ್ಠೆಯಲ್ಲಿ ನೆರೆ ನಿಂದಿರಲು
ಮತ್ತಾ ನಿಷ್ಠೆ ಪಸರಿಸಿ ಆ ಭಕ್ತಮಾಹೇಶ್ವರರು
ತಮ್ಮ ಮುನ್ನಿನ ನಿಷ್ಠೆಯ ಬಳಿಗೆ ಬಂದು
ಎನ್ನ ಕ್ರೀ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿಯೇ ಅಡಗಿತ್ತು.
ಆ ಮುಕ್ತತ್ತ್ವದ ಕ್ರೀಯೊಳಗೊಂಡು
ದೃಷ್ಟವ ಕಂಡು ಬರ....ಕೇಳಲಾಗಿ,
ಎನ್ನ ಇಷ್ಟವಾಸರಿಸಿತ್ತೆಂದು ಹೇಳಲು
ಸುಮ್ಮನೆ ಅವನ ಕೂಡೆ ಪ್ರಸಂಗಿಸಲಾಗದು.
ಅದೇನು ಕಾರಣವೆಂದರೆ:
ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲಲ್ಲಿ ಮೂರು ಭಿನ್ನವ ಕೇಳುವದು
ಆ ಮೂರು ಭಿನ್ನಯೆಂತಾದವಯ್ಯಯೆಂದರೆ,
ಅದರೊಳಗೈದು ಭಿನ್ನ ಉಂಟು.
ಇಂತೀ ಎಂಟರೊಳಗೆ ನಾಲ್ಕು ಲಿಂಗದ ನೆಲೆ ಸಿಕ್ಕಿದರೆ
ಅವೆಲ್ಲರಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸೂದು.
ಅದಲ್ಲದೆ ನಿಂದರೆ ಮುಂದಣ ನಾಲ್ಕು
ಅವನ ಭಾವವ ತೊರೆದು ನೋಡೂದು.
ನೋಡಿ ನಿಶ್ಚಯವಾದ ಮತ್ತೆ
ಕೂಡೆಯಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರ್ಪ ಸಮಯದಲ್ಲಿ,
ಮೂಲಾಗ್ನಿಯ ಜ್ವಾಲೆಯಿಂದ ಮೇಲುವಾಯ್ದು
ಒತ್ತಿಲಿರ್ದ ತನ್ನ ತೆತ್ತಿಗರ ನಿಲ್ಲದಂತೆ ನೀಕರಿಸುತ್ತಿರಲು,
ಸಲಹಲಾರದ ತಾಯಿ ಶಿಶುವ ಬೈದು ಕೊಲುವಂತೆ
ತಮ್ಮ ತ್ಯಾಗದ ಮೈಮರೆದಿರ್ದಾತನ ಎಚ್ಚರ ಮಾಡಿ,
ನೀ ಮುನ್ನಲಿಂತಹವನೆಂದೆ
ನುಡಿದು ಹೋಗುವ ನಿಷ್ಠೆ ಭಂಡರ
ಗುಹೇಶ್ವರ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಅಲ್ಲಯ್ಯನೊಲ್ಲ
ಸಂಗನಬಸವಣ್ಣಾ.
Transliteration Niṣṭhe ghaṭisi kriyavagrahisi bhāvabharitavāgi
jñānave aṅgavāgi kriye prāṇavāgi,
matte jñānave prāṇavāgi kriye aṅgavāgi,
aṅgamanakrī bhāva ī caturvidhavondāgi,
matte niṣṭhe ghaṭisi krījñāna
eraḍa mīrininda nilavu entuṭendare:
Krīyendare iṣṭaliṅga,
aṅgavendare prāṇaliṅga.
Ā prāṇaliṅgava iṣṭaliṅgadallaḍagisikoṇḍu
nindudu eraḍāgi
bhaktanendu māhēśvaranenduNiṣṭheyalli nere nindiralu
mattā niṣṭhe pasarisi ā bhaktamāhēśvararu
tam'ma munnina niṣṭheya baḷige bandu
enna krī nim'malliyē aḍagittu.
Ā muktattvada krīyoḷagoṇḍu
dr̥ṣṭava kaṇḍu bara....Kēḷalāgi,
enna iṣṭavāsarisittendu hēḷalu
sum'mane avana kūḍe prasaṅgisalāgadu.
Adēnu kāraṇavendare:
Moṭṭa modalalli mūru bhinnava kēḷuvadu
ā mūru bhinnayentādavayyayendare,
adaroḷagaidu bhinna uṇṭu.
Intī eṇṭaroḷage nālku liṅgada nele sikkidare
avellaralli bandhisūdu.
Adallade nindare mundaṇa nālku
avana bhāvava toredu nōḍūdu.
Nōḍi niścayavāda matte
kūḍeyiṭṭukoṇḍirpa samayadalli,
mūlāgniya jvāleyinda mēluvāydu
ottilirda tanna tettigara nilladante nīkarisuttiralu,
salahalārada tāyi śiśuva baidu koluvante
tam'ma tyāgada maimaredirdātana eccara māḍi,
nī munnalintahavanende
nuḍidu hōguva niṣṭhe bhaṇḍara
guhēśvara sākṣiyāgi allayyanolla
saṅganabasavaṇṇā.
Hindi Translation निष्ठा बने क्रिया फैलकर भाव भरित बने,
ज्ञान ही अंग बने, क्रिया प्राण बने ,
और ज्ञान ही प्राण बने, क्रिया अंग बने,
अंग, मन, क्रिया, भाव ये चतुर्विध एक होकर,
फिर निष्ठा बने, क्रिया ज्ञान दो पारकर भक्त विरक्त का
मोक्ष क्रिया भेदकर खड़े हुए की स्थिति कैसे कहें तो ;
क्रिया कहें तो इष्टलिंग, अंग कहें तो प्राणलिंग।
उस प्रणलिंग को इष्टलिगं में छिपाकर खडे हुए दो बने;
भक्त कहते, महेश्वर कहते निष्टा में खड़े हो तो
फिर वह निष्टा पसारकर वह भक्त माहेश्वर
अपने पहले की निष्टा के पास आकर
अपनी क्रिया तुम में ही छपी थी, वह मुक्तत्व क्रिया में मिलकर
दृष्टि देख आने कहे तो,
मेरी इष्ट था कि कहे तो,
अकारण उसके साथ प्रसंग नहीं करना।
वह क्या कारण कहे तो:-
पहले पहल में तीन भिन्न पूछना
ये तीन भिन्न कैसे हुए कहें तो,
उसमें पांच भिन्न हैं।
ऐसे आठों में चार लिंगों की स्थिति मिले तो
उन सब में बंधित करना।
उसके बिना खड़े तो आगे के चार उसके भाव त्याग कर देखना।
देख निश्चय होने के बाद फिर
इकट्ठे किये समय में,
मूलाग्नी ज्वाला से ऊपर आकर
बगल में रहे सेवकों को बिना खड़े तिरस्कार करें तो,
न पालनेवाली माता बच्चों को गाली दे मारने जैसे
अपने त्याग से बेहोशी में रहे हुए को जागृत कर,
तू पहले ऐसा ही था कहतेजाते निष्ठ भंडों को
गुहेश्वरा साक्षी बने अल्लय्या नहीं चाहता संगनबसवण्णा।
Translated by: Eswara Sharma M and Govindarao B N
