ಪ್ರಥಮದಲ್ಲಿ ವಸ್ತು ಅನಿರ್ವಾಚ್ಯವಾಗಿದ್ದಿತ್ತು.
ಆ ಅನಿರ್ವಾಚ್ಯವಾಗಿದ್ದ ಪರವಸ್ತು
ತನ್ನ ಲೀಲೆಯಿಂದ ತಾನೇ ಪರಬ್ರಹ್ಮವೆಂಬ ನಾಮವಾಯಿತ್ತು!
ಆ ನಾಮವನೆಯ್ದಿ ಕುಳವಾಯಿತ್ತು,
ಆ ಕುಳದಿಂದ ಆತ್ಮನೆಂಬ ಲಿಂಗಸ್ಥಲವಾಯಿತ್ತು.
ಆ ಕುಳುವು ಸ್ಥಳದೊಳಗೆಯ್ದಿ
ಸ್ಥಳಕುಳವೆಂಬ ಎರಡಿಲ್ಲದೆ ನಿಂದಿತ್ತು.
ಅದೆಂತೆಂದಡೆ:
ವಾಙ್ಮನಕ್ಕಗೋಚರವಾದ
ಪ್ರರಬ್ರಹ್ಮದಿಂದಾಯಿತ್ತು ಭಾವ,
ಭಾವದಿಂದಾಯಿತ್ತು ಜ್ಞಾನ,
ಜ್ಞಾನದಿಂದಾಯಿತ್ತು ಮನ,
ಮನದಿಂದಾಯಿತ್ತು ಬುದ್ಧಿ,
ಬುದ್ಧಿಯಿಂದಾಯಿತ್ತು ಚಿತ್ತ,
ಚಿತ್ತದಿಂದಾಯಿತ್ತು ಅಹಂಕಾರ.
ಇಂತು-ಅಹಂಕಾರ ಚಿತ್ತ ಬುದ್ಧಿ ಮನ
ಜ್ಞಾನ ಭಾವ ಎಂದು ಆರಾದವು.
ಈ ಆರೂ ಕೆಟ್ಟಲ್ಲದೆ ವಾಙ್ಮನಕ್ಕಗೋಚರವಾದ
ಪರಬ್ರಹ್ಮವಾಗಬಾರದು.
ಇದ ಕೆಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಆರು ಸ್ಥಲವಾದವು.
ಅವಾವೆಂದಡೆ:
ಅಹಂಕಾರ ಅಡಗಿದಾಗ ಭಕ್ತಸ್ಥಲ,
ಚಿತ್ತದ ಗುಣ ಕೆಟ್ಟಾಗ ಮಾಹೇಶ್ವರಸ್ಥಲ,
ಬುದ್ಧಿಯ ಗುಣ ಕೆಟ್ಟಾಗ ಪ್ರಸಾದಿಸ್ಥಲ,
ಮನೋಗುಣ ಅಳಿದಾಗ ಪ್ರಾಣಲಿಂಗಸ್ಥಲ,
ಜೀವನ ಗುಣ ಸಂದಾಗ ಶರಣ ಸ್ಥಲ,
ಭಾವ ನಿರ್ಭಾವವಾದಾಗ ಐಕ್ಯಸ್ಥಲ.
ಇಂತು ಷಟ್ಸ್ಥಲವಾಗಿ ವಾಙ್ಮನಕ್ಕೆ
ಅಗೋಚರವಾದ ಬ್ರಹ್ಮವೆ ಆತ್ಮನು.
ಆ ಆತ್ಮನಿಂದ ಆಕಾಶ ಹುಟ್ಟಿತ್ತು,
ಆ ಆಕಾಶದಿಂದ ವಾಯು ಹುಟ್ಟಿತ್ತು.
ಆ ವಾಯುವಿನಿಂದ ಅಗ್ನಿ ಹುಟ್ಟಿತ್ತು,
ಆ ಅಗ್ನಿಯಿಂದ ಅಪ್ಪು ಹುಟ್ಟಿತ್ತು.
ಆ ಅಪ್ಪುವಿನಿಂದ ಪೃಥ್ವಿ ಹುಟ್ಟಿತ್ತು.
ಇಂತು-ಕುಳಸ್ಥಳವಾಗಿ,
ಸ್ಥಳಕುಳವಾದ ವಿವರವೆಂತೆಂದಡೆ:
ಪೃಥ್ವಿ ಅಪ್ಪುವಿನೊಳಡಗಿ,
ಅಪ್ಪು ಅಗ್ನಿಯೊಳಡಗಿ,
ಅಗ್ನಿ ವಾಯುವಿನೊಳಡಗಿ,
ವಾಯು ಆಕಾಶದೊಳಡಗಿ,
ಆಕಾಶ ಆತ್ಮನೊಳಡಗಿತ್ತು,
ಆತ್ಮ ಪರಶಿವನಲ್ಲಿ ಅಡಗಿತ್ತು!
ಅದೆತೆಂದಡೆ:
ಪೂರ್ವದಲೇ ಭವೇತ್‌ ಭಕ್ತಿರಾಗ್ನೇಯಾಂ ಚ ಕ್ಷುದೈವ ಚ
ದಕ್ಷಿಣೇ ಕ್ರೋಧಮುತ್ಪನ್ನಂ ನೈರುತ್ಯಾಂ ಸತ್ಯಮೇವ ಚ
ಪಶ್ಚಿಮೇ ತು ಭವೇತ್‌ ನಿದ್ರಾ ವಾಯವ್ಯಾಂ ಗಮನಸ್ತಥಾ
ಉತ್ತರಾಯಂ ಧರ್ಮಶೀಲಾವೈಶಾನ್ಯಾಂ ವಿಷಯಸ್ತಥಾ
ಅಷ್ಟದಲೇಷು ಮಧ್ಯಸ್ಥಮಾನಚಂದಮಚಲಂ ಶಿವಃ” ಎಂದುದಾಗಿ
ಇಂತು ಆತ್ಮನು ಪರಬ್ರಹ್ಮದೊಳಡಗಿ
ನಿಂದಿತ್ತು ಗುಹೇಶ್ವರಾ.
Transliteration Prathamadalli vastu anirvācyavāgiddittu.
Ā anirvācyavāgidda paravastu
tanna līleyinda tānē parabrahmavemba nāmavāyittu!
Ā nāmavaneydi kuḷavāyittu,
ā kuḷadinda ātmanemba liṅgasthalavāyittu.
Ā sthaḷa kuḷadoḷageydi sthaḷakuḷavemba eraḍillade nindittu.
Adentendaḍe:
Vājñānakkagōcaravāda prarabrahmadindāyittu bhāva,
bhāvadindāyittu jñāna, jñānadindāyittu mana,
manadindāyittu bud'dhi, bud'dhiyindāyittu citta,
cittadindāyittu ahaṅkāra.
Intu -ahaṅkāra citta bud'dhi mana jñāna bhāva endu ārādavu.
Ī ārū keṭṭallade vāṅmanakkagōcaravāda parabrahmavāgabāradu.
Ida keḍisuvudakke āru sthalavādavu.
Avāvendaḍe:
Ahaṅkāra aḍagidāga bhaktasthala,
cittada guṇa keṭṭāga māhēśvarasthala
bud'dhiya guṇa keṭṭāga prasādisthala,
manōguṇa aḷidāga prāṇaliṅgasthala,
jīvana guṇa sandāga śaraṇa sthala
bhāva nirbhāvavādāga aikyasthala.
Intu ṣaṭsthalavāgi vāṅmanakke agōcaravāda brahmave ātmanu.
Ā ātmaninda ākāśa huṭṭittu, ā ākāśadinda vāyu huṭṭittu.
Ā vāyuvininda agni huṭṭittu,
ā agniyinda appu huṭṭittu.
Ā appuvininda pr̥thvi huṭṭittu.
Intu_kuḷasthaḷavāgi sthaḷakuḷavāda vivaraventendaḍe:
Pr̥thvi appuvinoḷaḍagi, appu agniyoḷaḍagi,
agni vāyuvinoḷaḍagi, vāyu ākāśadoḷaḍagi,
ākāśa ātmanoḷaḍagittu, ātma paraśivanalli aḍagittu!
Intu_ṣaḍaṅgavaḍagida pari entendaḍe:
``Pr̥thvī bhavēt jalē, jalē magnājalaṁ grastaṁ mahāgninā
vāyōrastamitaṁ tējō vyōmni vātō vilīyatē
vyōmyōtmani vilīnaṁ syāt ātmā paraśivē padē'' _
endudāgi
ātmanu parabrahmadoḷaḍagi nindittu guhēśvarā.
Hindi Translation प्रथम में वस्तु अनिर्वाच्य बनी हुई थी।
वह अनिर्वाच्य हुई परवस्तु
अपनी लीला से खुद परब्रह्म जैसा नाम हुआ था।
वह नाम पाकर कुल बने थे;
उस कुल से आत्मा जैसा लिंगस्थल बना था।
वह स्थल कुल में आये स्थल कुल जैसे बिना दो खड़ा था।
वह कैसे कहे तो--
वाङ्मन अगोचर हुआ परब्रह्म से हुआ था भाव,
भाव से हुआ था ज्ञान, ज्ञान से हुआ था मन ,
मन से हुई थी बुद्धि, बुद्धि से हुआ था चित् ,
चित् से हुआ था अहंकार।
ऐसे- अहंकार, चित्, बुद्धि, मन, ज्ञान, भाव कहे छ: हुए।
ये छ: बिना बिगड़े वाङ्मन को अगोचर हुआ परब्रह्म मत बनना ।
इसे बिगाड़ने छ: स्थल--
वे कौन से कहें तो—
अहंकार नाश बनेगा तो भक्तस्थल,
चित्तकागुण बिगड़े तो माहेश्वरस्थल,
बुद्धि का गुण बिगड़े तो प्रसादी स्थल।
मनोगुण मिठेगा तो प्रणालिंग स्थल।
जीवगुण मिले तो शरण स्थल।
भाव निर्भाव बनेग तो ऐक्य स्थल।
ऐसे षट्स्थल बने वाङ्मन को अगोचर हुआ ब्रह्म ही आत्मा।
उस आत्मा से आकाश पैदा हुआ था,
उस आकाश से वायु पैदा हुई थी।
उस वायु से अग्नि पैदा हुई थी।
उस अग्नि से जल पैदा हुआ था।
उस जल से पृथ्वी पैदा हुई थी।
ऐसे कुलस्थल बने स्थलकुल हुए विवर कैसे कहे तो --
पृथ्वी जल में छिपी, जल अग्नि में छिपे
अग्नि वायु में छिपी, वायु आकाश में छिपी,
आकाश आत्मा में छिपा था, आत्मा परशिव में छिपी थी।
ऐसे षड़ंग छिपे रीति कैसे कहें तो--
"पृथ्वी भवेत् जले, जले मग्ना जलं ग्रस्तं महाग्निना।
वायो रस्तमितं तेजों व्योम्नि वातो विलीयते ।
व्योमाऽत्मनि विलीनं स्यात् आत्मा परशिवे पदे"---
कहने के अनुसार -
आत्मा परब्रह्म में छीपी खड़ी थी गुहेश्वरा।
Translated by: Eswara Sharma M and Govindarao B N
Translated by: Eswara Sharma M and Govindarao B N
