Hindi Translationमैं सोचता कुछ, वह सोचती और कुछ,
मैं खींचता इधर, वह खींचती उधर,
इसके सिवा वह मुझे खुलाकर सताती है,
इसके सिवा वह मुझे थकाकर सताती है,
जब कूडलसंगमदेव से मिलना चाहता हूँ
तब मुझे पथभ्रष्ट करती है माया ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation I have a thought, it has another !
This way I pull, it pulls that way !
It grates and frets me, too,
To toil and moil;
And when I long to meet
Lord Kūḍala Saṅgama,
It casts a darkness on my path,
This Māyā !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationநானொன்று எண்ணின் தானொன்றெண்ணும்
நானிங்கிழுப்பின், தானங்கிழுக்கும்,
நீ வேறெண்ணி, அழவைத்து அவலமீந்தனை,
நீ வேறெண்ணி எவ்வமீந்து, அவலமீந்தனை,
கூடல சங்கனைக் கூடுகிறேனெனின்
என் மேன்மையை யழித்தது மாயை.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationనేనొకటి తలచిన తానొకటి తలచు
నే నిట్టు లీడ్వ తానట్టు లీడ్చు
తా వేరొచు, నన్నడలించి గారించు
తా, వేరొచు, నన్ను విసిగించి వేధించు
సంగని సేరుదు మందునా?
ముందే నన్ను చెడముంచినది మాయ.
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಸಂಸಾರಹೇಯಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಮಾಯೆ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಬಳಲಿಸಿ = ಸೊರಗು; ಮಾಯೆ = ಭ್ರಮೆ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಪರಶಿವೇತರವಾದ ಮತ್ತು ನಾಮರೂಪಧಾರಿಯಾದ-ಆದುದರಿಂದಲೇ ಮಿಂಚಿ ಮಾಯಾವಾಗುವ ಈ ಸಂಸಾರ (ಪ್ರಪಂಚ)ಕ್ಕೆ ಮೂಲಮೃತ್ತಿಕೆಯಾದ ಅವಿದ್ಯೆಯ ಮೂರ್ತಶಕ್ತಿಯೇ ಮಾಯೆ.
ಈ ಮಾಯೆ ತನ್ನ ಬಣ್ಣಬೆಡಗಿನಿಂದ-ಶಿವದತ್ತ ಪಯಣಿಸುವ ಜೀವರನ್ನು ತನ್ನತ್ತ ಸೆಳೆದು, ಅವರನ್ನು ತನ್ನಲ್ಲೇ ಇಲ್ಲವಾಗಿಸುವ ಹವ್ಯಾಸದವಳು.
ಹೀಗಾಗಿ ಜೀವನು ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ಬಯಸಿದರೆ-ಮಾಯೆ ಬಂಧನವನ್ನೂ, ಜೀವನು ಪರದತ್ತ ಸ್ಪಂದಿಸಿದರೆ-ಆ ಮಾಯೆ ನಶ್ವರವನ್ನೂ ವ್ಯಾಮೋಹಕವೆಂಬಂತೆ ಅವನ ಮುಂದೊಡ್ಡಿ-ಅವನನ್ನು ಮುಂದುಗೆಡಿಸುವುದು. ಬರಲಿರುವ ಈ ದುರ್ಗತಿಯನ್ನು ತಿಳಿಯದೆ ಆ ಮಾಯೆಯಲ್ಲೇ ಆಳವಾಗಿ ಹೂತುಹೋಗುವ ಜೀವಗಳೆಷ್ಟೊ !
ಈ ಅಧಃಪಾತವನ್ನು ಬಸವಣ್ಣನವರು ಮನವರಿಕೆಮಾಡಿಕೊಂಡು-ಆ ಮಾಯೆಯಿಂದ ಪಾರಾಗಲು ತಮ್ಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಸರ್ವಸ್ವವನ್ನೂ ಶಿವಧ್ಯಾನಮುಖೇನ ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಗೆಲ್ಲುವ ಛಲಹೊತ್ತು ಈ ವಚನದಲ್ಲಿ ಹಾಡಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.