Hindi Translationसंसार सर्प के स्पर्श से
पंचेंद्रिय – विषय के विष से -
मैं पथ - भ्रष्ट हूँ ।
मैं चक्कर खाकर गिरता हूँ!
‘ऊँ नमः शिवाय’ मंत्र जपता हूँ,
कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation When the serpent of this world
Instilled its venom into me-
They call it objects of the fivefold sense-
There was no stepping further....I
Reel and writhe and toss in pain !
But then I tell and tell the spell
''Ōṁ namah Śivāya!, O Lord
Kūḍala Saṅgama !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationவாழ்வெனும் அரவந்தீண்டி
ஐம்புலனின்பமெனும் நஞ்சினாலே
நான் உயர்வழிந்தேன் ஐயனே.
நான் விழுந்து புரண்டே னையனே,
“ஓம் நமச்சிவாய” எனும் மந்திரத்தை ஓதுகிறேன்
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationసంసారమను సర్పము ముట్ట
పంచేంద్రియ విషయమను విషం బెగసె;
చెడితినయ్యా! ముందే చెడితి;
చెడి తూలి పడుచుంటినయ్యా, నేను;
‘‘ఓంనమశ్శివాయ’’ అను మంత్రము
జపించుచుంటినయ్యా, కూడల సంగయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಸಂಸಾರಹೇಯಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಸಂಸಾರ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳುಆನು = ನಾನು; ವಿಷಯ = ಬಯಕೆ;
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಸಂಸಾರವೆಂಬುದೊಂದು ಸರ್ಪ-ನಮ್ಮ ಐದು ಇಂದ್ರಿಯಗಳೇ ಅದರ ಐದು ಹೆಡೆಗಳು. ನಾವು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ವಿಷಯಾನುಭವಗಳೇ-ಅದರ ಐದು ಬಗೆಯ ವಿಷಗಳು.
ಸ್ವಾರ್ಥೈಕಲೋಭಭಾವದಿಂದ ಒಂದು ಶಬ್ಧವನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ, ಒಂದು ರೂಪನ್ನು ಕಂಡರೆ, ಒಂದು ವಾಸನೆಯನ್ನು ಮೂಸಿದರೆ, ಒಂದು ಸ್ಪರ್ಶವನ್ನು ಸೋಕಿದರೆ, ಒಂದು ರುಚಿಯನ್ನು ರುಚಿಸಿದರೆ-ಈ ಎಲ್ಲದರಿಂದ ಮೊದಮೊದಲಿಗೆ ನಮಗೆ ಸುಖವೆನಿಸಬಹುದಾದರೂ-ಆತ್ಯಂತಿಕವಾಗಿ ಅದೆಲ್ಲವೂ ಅತೃಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತವಕದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲಣದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆಯೆಂಬುದು ಕಂಡುಂಡ ವಿಚಾರವೇ ಆಗಿದೆ.
ಇಂಥ ಇಂದ್ರಿಯಪರಿಮಿತ ಸ್ವಾರ್ಥಪರಿಮಿತ ಸುಖಕ್ಕಿಂತಲೂ ಭಿನ್ನವಾದೊಂದು ಇಂದ್ರಿಯಾತೀತ ಪರಮಸುಖವಿದೆಯೆಂಬುದು ಅರಿವಿಗೆ ಬಂದು ಅದು ನಮ್ಮದಾಗಬೇಕಾದರೆ-ಓಂ ನಮಶ್ಯಿವಾಯ ಎಂದು ಜಪಿಸುತ್ತಿರಬೇಕು.
ಓಂ ನಮಶ್ಯಿವಾಯವೆಂದರೆ-ಯಾವುದೂ ನನ್ನದಲ್ಲ, ಎಲ್ಲವೂ ಶಿವನದು; ಯಾವುದೂ ನನಗಲ್ಲ, ಶಿವನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತ-ಎಂದು. ನಿರ್ಮಮತೆಯ ನಿರಹಂಕಾರದ ಅರ್ಪಣೆಯ ಸೇವಾಕಾಂಕ್ಷೆಗೆ ಕೊಟ್ಟ ದಿವ್ಯ ನಾಮವೇ-ಓಂ ನಮಶ್ಯಿವಾಯ. ಈ ಶಿವನಾಮಸ್ಮರಣೆಯಿಂದ ಜೀವನ ಅಪರಿಹಾರ್ಯ ಅಂಶವೇ ಆದ ವಿಷಯಾನುಭವವು ತನ್ನ ವಿಷಾಂಶವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಅಚ್ಚ ಆನಂದಾಮೃತವಾಗುವುದು ನಿಶ್ಚಯ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಸರ್ಪ ಕಚ್ಚಿದರೆ ಕಚ್ಚಿಸಿಕೊಂಡವನ ಪರವಾಗಿ ಬೇರೊಬ್ಬ ವಿಷವೈದ್ಯನು ಮಂತ್ರವನ್ನು ಉಚ್ಚರಿಸುವನು-ಸಂಸಾರಸರ್ಪ ಕಚ್ಚಿತಾದರೆ-ತನಗೆ ತಾನೇ ಶಿವಮಂತ್ರವನ್ನು ಉಚ್ಚರಿಸುತ್ತ ತನಗೆ ತಾನೇ ನಿರ್ವಿಷ(ಯ)ನಾಗಬೇಕು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.