Hindi Translationजाति-मद हेतु लड़कर जंगम भेद करता हूँ
क्या प्रयोजन है?
नित्य का लिंगार्चन प्रायश्चित्त है!
दुर्दांत मद हेतु लडकर लिंग भेद करता हूँ,
जैसे चरवाहा पशु-समूह में कुछ गायों को पृथक रखता है!
मेरा तन भक्त है, मन भवि ,कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Fighting for pride of clan,
I make a difference
Between Jaṅgama and Jaṅgama.
What is the fruit?
My dialy Liṅga-worship has become
An expaiting rite!
Fighting for stubborn pride,
I make a difference
Between Liṅga and Liṅga :
Even as a herdsman tending his herd
Picks out among the several cows!
My body has become a bhakta; but
My mind's a miscreant still
O Kūḍala Saṅgama Lord!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationகுலம் கொள்கைக்குப் போராடி
அடியார் வேறுபாடு செய்வேன் பயனென்ன?
நாடோறும் தூவித்தொழுவது கழுவாய்
வேற்று நெறிக்குப் போராடி
இலிங்க வேறுபாடு செய்வேன்
ஆனிரைமேய்க்கு மிடையன்
மேய்த்தலிற் விகற்பமுறுவதோ?
உடல் பக்தனாக, மனம் வாழ்விலுழல்கிறது
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationకులమదమున బోరి జంగమ భేదము సేతు ఫలమేమి?
నిత్యలింగార్చన ప్రాయశ్చిత్తమగు,!
ఛలమదమున బోరి లింగభేదము సేతు
మందనుగాయు గొల్లడు పశువుల కొన్ని నివాళించినట్లే!
తనువు భక్తుడై పోవ! మనసు భవియయ్యె!
కూడల సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu Translationتم جنم لےکےاونچےطبقےمیں
نازکیوں کررہےہوہستی پر
اورکیوں امتیازکرتے ہو
اس جہاں کے ہرایک جنگم میں
تم کواس کی خَبرنہیں شاید
نازسےفخرسےتکبّرسے
تم جوکرتےہولِنگ کی پُوجا
اس کوہوتی ہےبس پشیمانی
لِنگ اورلِنگ میںتمیزنہ ہو
کبھی دیکھا ہےتم نےچرواہا
بھولتا ہے کسی مویشی کو
تن بھگت ہوں تودل بھوئی نہ رہیں
کوڈلا سنگمیش کہتے ہیں
Translated by: Hameed Almas
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಬಸವಣ್ಣನವರು ವೈದಿಕ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿದ್ದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಿ ವರ್ಣವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಧಿಕ್ಕರಿಸಿ ಬಂದು ಶಿವ ಧರ್ಮಪಂಥಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು. ಅಂಥವರು ಮರಳಿ ಉಚ್ಚಜಾತಿಯಿಂದ ಜಂಗಮವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ತಪ್ಪು ಮಾಡಬಯಸಲಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ-ಯಾರು ತಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಹಂತಿಕೆಯಿಂದ ಪರಮಪೂಜ್ಯವಾಗಿರುವರೋ ಅಂಥ ಪರಿವ್ರಾಜಕ ಸಾಧು ಸಂತ ಮಹನೀಯರೆಲ್ಲಾ ಜಂಗಮರೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಈ ಘೋಷಣೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಆಚರಣೆಯುಳ್ಳವರು ಮಾಡುವ ಲಿಂಗಾರ್ಚನೆ-ಅವರು ಮಾಡುವ ಜಂಗಮದ್ರೋಹಕ್ಕೆ ಕೇವಲ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತರೂಪವಾಗುವುದೆಂದು ಎಚ್ಚರಿಸಿದರು.
ಮತ್ತು ಲಿಂಗವನ್ನು ಎದೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಇಷ್ಟಲಿಂಗವೆಂದು, ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಶಿವಲಿಂಗವೆಂದು ತರತಮ ಮಾಡುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಅಧಿಕಪ್ರಸಂಗವೆಂದು ಅಲ್ಲಗಳೆದರು-ದನಗಾಹಿಯು ತಾನು ಕಾಯುವ ದನಗಳನ್ನು-ಇವು ಸಾಮಾನ್ಯರದೆಂದು, ಇದು ವಿಶಿಷ್ಟರದೆಂದು ಬಗೆಯುವುದು ಅಧಿಕಪ್ರಸಂಗವಲ್ಲದೆ ಮತ್ತೇನು ?
ಹೀಗೆ ಜಂಗಮದ ಬಗ್ಗೆ ಲಿಂಗದ ಬಗ್ಗೆ ಅನುಸರಿಸುವ ಭೇದನೀತಿಯಿಂದ ಯಾವನಾಗಲಿ ಹೊರಗೆ ಶಿವಭಕ್ತನಾದರೂ, ಒಳಗೆ ಭವಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯುವನು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.