Hindi Translationस्वजनों नें मुझसे प्रसन्न होकर स्वर्ण शूल पर चढाया,
अहंकार पूर्ण घाव के रहते
मैं कैसे जीवित रहूँ, कैसे जीवन बिताऊँ?
जंगम के रुप में आओ, मेरी निंदा कर
शूल पर से उतार दो; प्रसाद रुपी दवा देकर
रक्षा करो कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Mine own, by flattering me from sheer love,
Have wounded me
with the spears of gold:
How can I survive the wound
That pride has made?
Can I live on?
Come in Jaṅgama guise,
Come, take out the spears by jeering at me
And with the ministration of your grace
Save me, O Kūḍala Saṅgama Lord!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil TranslationTranslated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationనను మెచ్చి నా వారు పొన్నుశూలమున కెత్తిరయ్యా
అహంకారపూరితకాయంబునందే నెట్లు
బ్రతికెద; యెట్లు జీవించెద
జంగముడవై వచ్చి చఱచి శూలము
దించి ప్రసాద మందించి కాపాడవయ్యా
కూడల సంగయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನತಮ್ಮನ್ನು ಒಬ್ಬ ಸೇವಕನನ್ನಾಗಿ ಶರಣರು ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳದೆ ಕೊಂಡಾಡುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ನೋವಾಯಿತು. ಆ ಕೊಂಡಾಟವನ್ನು ಚಿನ್ನದ ಶೂಲವೆಂದೂ, ಅದಕ್ಕೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಈಡುಮಾಡಿದ್ದರಿಂದ ತಮಗೆ ಅಹಂಕಾರವೆಂಬ ಭಯಂಕರ ಗಾಯವಾಗಿದೆಯೆಂದೂ-ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯ ವಿಮರ್ಶಕರಾದ ಜಂಗಮ ಬಂದು ತಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ತಪ್ಪನ್ನು ಹುಡುಕಿ ಎತ್ತಿ ಆಡಿ ಖಂಡಿಸಿ-ಆ ಹೊಗಳಿಕೆಯ ಹೊನ್ನಶೂಲದಿಂದಿಳಿಸಿ-ಆಗಿರುವ ಅಹಂಕಾರದ ಗಾಯ ಮಾಯಲು ಪ್ರಸಾದದ ಮದ್ದನ್ನು ತಮಗೆ ಇಕ್ಕುವಂತಾಗಲೆಂದು ದೇವರನ್ನು ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವರು.
ಈ ವಚನದ (ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ವಚನದ) ನಿರೂಪಣೆಯ ಹಿನ್ನಲೆಗೆ-ಒಬ್ಬ ಅಪರಾಧಿಯನ್ನು ಶೂಲಕ್ಕೇರಿಸುತಿದ್ದಂತೆ ರಾಜನು ಕಾರಣಾಂತರದಿಂದ ಅವನಿಗೆ ಆ ಶೂಲದ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ-ಆದ ಗಾಯಕ್ಕೆ ಔಷಧೋಪಚಾರ ಮಾಡಿಸುವ ಪ್ರಾಚೀನ ದಂಡನೀತಿಯ ಒಂದು ಚಿತ್ರವಿದೆ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.