Hindi Translationविभूति-रुद्राक्षधारियों को लिंगदेव मानूँगा
जो इनसे रहित हैं उन्हें ‘भवि’ मानूँगा;
कूडलसंगमदेव सद्भक्तों को तुम ही मानूँगा ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation I hold them God who wear
The holy beads and Ash,
And worldlings those who have them not ;
And those who are Thy real devotees,
O KudalaSangama Lord,
I hold them as Thyself.
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationதிருநீறு உருத்திராக்கம் உள்ளவரை
இலிங்கமென்பேன், அற்றோரை நெறியிலி என்பேன்
கூடலசங்கமதேவனே,
மேலான பக்தர்களை நீ என்பேன்
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಲಿಂಗಧಾರಣೆ ಮಾಡಿದವರು ಸದ್ಭಕ್ತರು ಮತ್ತು ಅವರು ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಶಿವ ಅಭವ ಸ್ವರೂಪಿಗಳು-ಉಳಿದವರು ಭವಿಗಳು ಎಂಬುದು ಒಂದು ಅಭಿಜ್ಞಾನವಾದ. ಎಲ್ಲ ಮತಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಈ ವಿವೇಚನೆ ಇದ್ದದ್ದೆ.
ಶಿವಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರನ್ನು ಭವಿ ಎನ್ನುವ ಈ ರೂಢಿ ಬಹಳ ಹಳೆಯದು. ಕೆಲವು ಪ್ರಮಥ(ಶರಣ)ರು ಬಿಜ್ಜಳನನ್ನು ಭವಿಯೆಂದು ಕರೆದು-ಅವನ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಇದ್ದುದಕ್ಕಾಗಿ ಆ ಬಸವಣ್ಣನವರನ್ನೇ ಖಂಡಿಸಿದ್ದುಂಟು. ಆದರೆ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಆ ವಾದವನ್ನು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ-ಶಿವಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ತಾವು ಭವಿಯೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಯಾರ ಬಳಿಯಲ್ಲಾದರೂ ಕೆಲಸಕ್ಕಿರಲು ಸಿದ್ಧರೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದರು (ನೋಡಿ ವಚನ-712). ಆದ್ದರಿಂದ ಬಸವಣ್ಣನವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ಭವಿಗಳೆಂದರೆ ದೂರೀಕರಿಸಲ್ಪಡಬೇಕಾದವರೆಂದಲ್ಲ, ದ್ವೇಷಿಸಲ್ಪಡಬೇಕಾದವರೆಂದಲ್ಲ.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.