Hindi Translationदेखो तंबू के भीतर रहकर तंबू की रस्सी काट दो,
तो तंबू का स्तंभ गिरने से दांत टूटेंगे ।
विश्वेश्वर के गर्भगृह से रहकर कहते हैं-‘अन्य देव हैं’ ।
जैसे दुष्ट कुत्ते को लाकर पालने से
अपने स्वामी को देख भोंकता है, कूडलसंगमदेव ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Look, if you cut the tent-rope while
You're still in the tent,
The tent-pole falls, your teeth are gone!
Housed in the inner shrine
Of the world's lord, they say
That other gods there be:
O Kūḍala Saṅgama Lord,
It is like a thievish dog
You have brought home and tamed, and now
Barks at his master!
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationகூடாரத்தினுள்ளே இருந்து, அதன் கயிற்றைக் கொய்தால்
கூடாரத்தின் கோல்விழுந்து பல் அகலும் காணாய்
ஈசுவரனிடமிருந்து தோன்றி, வேறு
ஒரு கடவுள் உண்டு என்று கூறுவர்
திருட்டு நாயை பிடித்து வந்து வளர்த்தால்
அது தன் உடையனைக் கண்டு குலைத்ததனையதாம்
கூடல சங்கம தேவனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationగుడినుండి గుడి త్రాళ్ళు కోసిన
గుడికప్పు కూలి పండ్లు రాలకపోవునే?
జగదీశ్వరుని గర్భవాసమందుండి
పరుడు దైవమని పల్కితివా
చెనటి కుక్కను దెచ్చి సాకిన
తన ప్రభుని చూచి మొఱగినట్లై పోవురా
కూడల సంగమదేవా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಶಿವಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವನು ಆ ಶಿವನನ್ನೇ ಮಹಾದೇವನೆಂದು ಕಡೆತನಕ ನಂಬಿ ಆರಾಧಿಸಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಕುಟೀರವೊಂದರಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದವನು-ಅದರ ಅಡ್ಡ ತೊಲೆಯ ಹಗ್ಗವನ್ನೇ ಕತ್ತರಿಸಿದರೆ-ಅವನ ಎತ್ತಿದ ಮೂತಿಯ ಮೇಲೆ ಆ ತೊಲೆ ಬಿದ್ದು ಹಲ್ಲುದುರುವಂತೆ ಕೇಡಾಗದಿರದು-ಎನ್ನುವರು ಬಸವಣ್ಣನವರು
ಮತ್ತು ಶಿವಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಕುಟಿಲರು ಕೆಲವರು ಒಳಗೊಳಗೆ ಆ ಶಿವನನ್ನೇ ಜರಿಯುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ್ದ ಬಸವಣ್ಣನವರು-ಅಂಥ ಹೀನಸ್ವಭಾವದವರನ್ನು-ಕದ್ದು ತಿನ್ನುವ ಚಾಳಿಯ ಬೀದಿಯ ನಾಯನ್ನು ಮನೆಗೆ ತಂದು ಸಾಕಿದರೆ-ಅದು ಆ ಒಡೆಯನಿಗೇ ಬೊಗಳುವುದೆಂದು ಕಟುವಾಗಿ ಟೀಕಿಸಿದರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.