Hindi Translationहे बालक सुनो,
तुम्हारे लिए ही मैंने पुरुष वेष धारण किया,
एक बार मैं पुरुष बनता हूँ, एक बार स्त्री,
कूडलसंगमदेव तुम्हारे लिए वीर बनता हूँ,
तव शरणों के लिए पत्नी ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Look here, dear fellow:
I wear these men's clothes
only for you.
Sometimes I am man,
sometimes I am woman.
O lord of the meeting rivers
I'll make wars for you
but I'll be your devotees' bride.
Translated by: A K Ramanujan Book Name: Speaking Of Siva Publisher: Penguin Books ----------------------------------
Do you hear me, man child:
For you alone I wore
This male attire!
One time will I become a man,
One time a woman be:
O Kūḍala Saṅgama Lord,
For you am I a warrior man,
A girl-bride for your Śaraṇās !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationஆடவனே, நீ கேளாய், உன் ஒருவனுக்காக
நான் வீரத்தனத்தை அணிந்துள்ளேன்
ஒருமுறை நான் ஆணாக இருக்கிறேன்
வேறு சமயத்தில் நான் பெண்ணாக உள்ளேன்
கூடல சங்கம தேவனே
உனக்கே வீரன், உம் அடியார்க்கு பெண் ஐயனே.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
Telugu Translationవిను మోమగరాయా; నీ యొక్కనికై మగవేషము గట్టితి నే
నొకసారి మాత్రమే పురుషుడగుచుంటినయ్యా నే
తక్కిన వేళలం దెల్లా తరుణినై యుందునయ్యా, సంగా
నీకు మాత్రము మగడనై నీ శరణులకు మగువనై పోదునయ్యా!
Translated by: Dr. Badala Ramaiah
Urdu TranslationTranslated by: Hameed Almas
ಸ್ಥಲ -
ಮಾಹೇಶ್ವರನ ಮಾಹೇಶ್ವರಸ್ಥಲವಿಷಯ -
ಶರಣರ ಸಂಗ
ಶಬ್ದಾರ್ಥಗಳು
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಭಕ್ತನಿಗೆ ಪತಿ (ಒಡೆಯ) ಶಿವನಲ್ಲ, ಶಿವಶರಣರು ಎಂಬ ಅಪೂರ್ವ ಆಶಯ ಈ ವಚನದಲ್ಲಿದೆ.
ಲಿಂಗದೇವನೇ ಪತಿ, ಶರಣನವನ ಸತಿ ಎಂಬ ಅರ್ಥದ “ಶರಣ ಸತಿ ಲಿಂಗ ಪತಿ” ಎಂಬ ಸೂತ್ರ ಪ್ರಸಿದ್ಧವೇ ಇದೆ. ಹೀಗೆಂಬಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ತಮ್ಮ ಗಂಡುರೂಪವನ್ನು ಕುರಿತು ಗಂಭೀರವಾದೊಂದು ತಮಾಷೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವರು.
ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ : ಎಲೆ ಶಿವನೇ, ನಿನಗಾಗಿ ನಾನು ಗಂಡುಡುಗೆಯನ್ನು ಉಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ, ಮಿಕ್ಕಂತೆ ನಾನು ಶರಣರಿಗೆ ಹೆಣ್ಣೇ –ಎನ್ನುವರು. ಅಂದರೆ ತಾವು ಶರಣರಿಗೆ ವಿಧೇಯರಾಗಿದ್ದು ಶಿವನೊಡನೆ ಸೆಣಸುವರೆಂಬುದು ಬಸವಣ್ಣನವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. (ನೋಡಿ ವಚನ 680, 703).
ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲ ಧರ್ಮಾಚಾರ್ಯರೂ ಅವರವರ ದೈವದ ಆಧಿಕ್ಯವನ್ನೇ ಸಾರಿದ್ದಾರೆ -ಬಸವಣ್ಣನವರೊಬ್ಬರು ಮಾತ್ರ ಈ ಮಾನವಾವತಾರವೇ ದೇವರಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡದೆಂದು ಹೇಳಿ ಮಾನವತಾಸಿದ್ಧಾಂತದ ಆದ್ಯಪ್ರವರ್ತಕರೂ ಆಗಿರುವರು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.