Hindi Translationपंक में पडे दीन पशु की भाँति,
प्रति दिशा में मुँह बाकर हाँफता हूँ,
हाय, हाय, कोई रक्षक नहीं जब तक कि
पशु जान मुझे कूडलसंगमदेव सींग पकड नहीं उठाते ॥
Translated by: Banakara K Gowdappa
English Translation Like a cow fallen into a quagmire
I make mouths at this corner and that,
no one to look for me
or find me
till my lord sees this beast
and lifts him out by the horns.
Translated by: A K Ramanujan Book Name: Speaking Of Siva Publisher: Penguin Books ----------------------------------
Like a beast fallen into a bog,
I gasp this way and that ...
O Lord, unless you lift
Me, a poor creature, by the horns,
There's none, alas ! to rescue me !
Translated by: L M A Menezes, S M Angadi
Tamil Translationசேற்றிலே விழுந்த ஆவினைப் போல
நான் திசைதோறும் அழைக்கிறேன்.
கரையேற்றுவாரில்லை, அடடா, பசுவென்றென்றைக்
கூடல சங்கம தேவன் கொம்பு பற்றிக் கரையேற்றும் வரை.
Translated by: Smt. Kalyani Venkataraman, Chennai
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಡಿದಾದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಮೇಯುತ್ತಿದ್ದ ಹಸುವೊಂದು ಕಾಲುಜಾರಿ ಕೆಳಗಿರುವ ಕೆಸರಿನ ಹೊಂಡಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದರೆ-ಅದು ಮಾಡುವುದೇನು? ಬೆನ್ನಡಿಯಾಗಿ ಬಿದ್ದುದರಿಂದ ಎದ್ದು ಬರಲಾರದೆ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಬಡಿಯುತ್ತ-ಬಡಿದಷ್ಟೂ ಆಳವಾಗಿ ಮೈಯೆಲ್ಲಾ ಹೂತುಹೋಗಿ ತಲೆ-ಕೊಂಬು ಮಾತ್ರ ಮೇಲಾಗಿರುವುದು, ಅಂಬೆ ಅಂಬೆ ಎಂದು ಅರಚುತ್ತಿರುವುದು.
ಆ ದುರ್ದೆಶೆಯಲ್ಲಿ ಆ ಬಡಜೀವವನ್ನು ಯಜಮಾನನೇ ಅಲ್ಲ-ಕಂಡವರು ಯಾರಾದರೂ ಬಳಿಬಂದು ಅದರ ಕೊಂಬು ಹಿಡಿದು ಎತ್ತಬೇಕು. ಅದೇ ಕೊಂಬಿನಲ್ಲೇ ಅದು ಯಾರನ್ನಾದರೂ, ಅಥವಾ ಆ ಎತ್ತಲು ಬಂದವನನ್ನೇ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಸಲ ಹಾದಿರಲೂಬಹುದು. ಅದರೂ ಅದರ ತಪ್ಪನ್ನು ಮರೆತು ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಣ ದಾನ ಮಾಡಬೇಕಾದ್ದು ಬಲ್ಲಿದರ ಕರ್ತವ್ಯ ಎಂದು ಮುಂತಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ತಮ್ಮನ್ನೊಂದು ಪಶುವಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿಕೊಂಡು ಶಿವನಿಗೆ ಶಿವಶರಣರಿಗೆ ಮೊರೆಯಿಡುತ್ತಿರುವರೆಂಬಂತಿರುವ ಈ ವಚನದ ಆರ್ತಧ್ವನಿ-ದಿಕ್ಕುತಪ್ಪಿದ ಮತ್ತು ದಿಕ್ಕಿಲ್ಲದ ಪತಿತರ ಆರ್ತನಾದವಾಗಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತಿರುವುದು.
ಬಸವಣ್ಣ ಭಾರತದ 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಹಿಂದೂ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಕಲಚೂರಿ ಅರಸ ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಶಿವ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಭಕ್ತಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದರು . ಬಸವಣ್ಣ ತಮ್ಮ ವಚನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅರಿವು ಹರಡಿದರು, ಬಸವಣ್ಣ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಇಷ್ಟಲಿಂಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಶಿವನ ಒಂದು ಭಕ್ತಿ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲರು ಧರಿಸಿ ಪೂಜಿಸಬಹುದು. ಬಿಜ್ಜಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು. ಬಸವಣ್ಣನವರ ಜೊತೆ ೭೭೦ ಅಮರಗಣಂಗಳು ಇದ್ದರೆಂದು ಮತ್ತು ೧,೯೬,೦೦೦ ಶರಣರಿದ್ದರೆಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.
ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಿಂಗಾಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಬಸವಣ್ಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಧುನಿಕ ಕಲಾಚುರಿ ಶಾಸನಗಳಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಬಸವ ಕವಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬಿದರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಕವಿ ಹರಿಹರರಿಂದ ರಚಿತ ಬಸವರಾಜದೇವರ ರಗಳೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕನ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ನಾಯಕನ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅದು ಮುಖ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಸವನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ 13 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪವಿತ್ರ ತೆಲುಗು ಪಠ್ಯ ಪಾಲ್ಕುರಿಕಿ ಸೋಮನಾಥರ ಬಸವ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಸವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಭಕ್ತಿಭಂಡಾರಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.